ЖАВОРОНОК Когда вы умолкнете и выберете несколько минут, чтобы выслушать мой рассказ, окликните меня, и я вам все объясню. Вы мне сами скажете, когда можно будет начать. Так вот. Кто не заслушивался трелями жаворонка? Наверное, каждый когда-то в своей юности радостно выходил с первым лучом из дома, шел заросшей межой за село, любовался окрестностями, вдыхал запахи некошеной травы и видел, как сквозь сетку легких утренних облаков брезжут солнечные лучи, как колеблется от дыхания ветра стебелек с еще не высохшей росой, а где-то вблизи курлычет ручей, совсем неслышный в иное время. Широко стелется поле, колышется рожь, и эти просторы не измерить, не охватить взором. И вдруг где-то над головой у вас раздастся нежный и звонкий голосок, он слышится все яснее, и, если вы постараетесь всмотреться в высь, вам удастся рассмотреть крошечную серую птичку. Это не кто иной, как жаворонок. Так вот, где же зимует этот крохотный степной певун? Оказывается, жаворонки проводят зиму в прибрежных камышовых зарослях огромного степного озера Маныч-Гудило, которое лежит на границе Калмыкии, Ростовской области и Ставропольского края. А узнал я об этом во время своих скитаний по Калмыкии. Когда слышишь от других, как они ездят по не укатанной после дождей дороге, может создаться впечатление, что успех будет зависеть от твоего искусства примениться к трудным условиям путешествия. Но все это гораздо сложнее. Окрестности давно обезлесели, обезлюдели, и мысль, что ты один в своем пути, может обезумить и устрашить кого угодно. В каждой кочке тебе чудится не кто иной, как шакал, не раз ты оглядываешься в надежде увидеть что-нибудь ободряющее. Но вокруг пустые, безлюдные места, и ничто иное не остановит твой взгляд. После долгого пути я обессилел, почувствовал недомогание, уже несколько ночей я недосыпал, а до места надо было добираться еще долго. Мне нездоровилось, и я решил отдохнуть. Я расположился на берегу озера. Мне удалось кое-как постлать себе под бок сухого камыша и прилечь. И вдруг мне чудится, что я в родных местах. Лежу в душистом сене, мне дремлется, а надо мной щебечет, заливается жаворонок. Я опомнился. Что же это — бред? Этого еще недоставало! Я приоткрыл глаза и обозрел невеселую местность. Запаха сена как не бывало, но пенье жаворонка не прекращалось. Мне все еще не верилось, что это был наш родной, степной певун, но впоследствии я мог в этом убедиться много раз, потому что еще долго пришлось пребывать у озера Маныч-Гудило.
Самы дарагі ў свеце чалавек – гэта, вядома, мама. Бо мама заўсёды далікатная да свайго дзіцяці, заўсёды уважлівая. Хто ведае, колькі болю і кахання можа змясціць у сябе матчына сэрца? Бо калі хварэе дзіця, мама заўсёды і спачувае, і лечыць, і нават хварэе разам з ім. А калі дзеці вырастаюць, то ўсе іх болю дарослага жыцця маці дзеліць з імі. Маці суправаджаюць нас усё сваё жыццё. І нават на парозе смерці непакоіцца не пра сябе – пра нас, яе дзецях. Сіла мацярынскага кахання перамагае любую адлегласць. І дзе б мы не былі, іх неспакой, іх малітвы захоўваюць нас ад жыццёвых нягод. Мама – менавіта той чалавек, які сваім прыкладам вучыць пяшчоты і вернасці, кахання да бліжняга.
Дзяўчынка пераймае ад маці ўсё, нават маленькія звычкі. А хлопчык вучыцца ў яе тых правілах, якія пасля стануць яго жыццёвым крэда : паважаць старэйшых, ня крыўдзіць больш слабых, вучыцца таму асабліваму адносінах да жанчыны, якое пранясе праз усё жыццё. Кажуць, што нават жонак сабе такія хлопчыкі выбіраюць вельмі падобных на сваіх мам. Колькі маці выпраўляла сына ці дачкі ў дарогу, у далёкі шлях, без надзеі ўбачыць калі – небудзь , але заўсёды чакалі на парозе. Матчына жыллё – гэта дом, дзе мы заўсёды жаданыя госці.
Мама можа дараваць усё, нават калі закон і людзі дараваць не могуць. І ў гэтым таксама вялікая сіла мацярынскага кахання. Матчына каханне – вернае, нязменнае. І ведаючы пра гэта, ці заўсёды мы ўдзяляем нашым мамам столькі ўвагі, колькі трэба ? Бо толькі маці будзе любіць нас заўсёды і любых, у любых абставінах. Для маці яе дзіця – найлепшы ў свеце. Так кажа народная мудрасць. І гэта справядліва. Бо толькі мама можа ўбачыць свайго дзіцяці такім, якім ён павінен і мог бы быць. І мы, дзеці, ніколі не павінны забываць сваіх маці. Мамы нашы заслугоўваюць пастаяннай увагі і разумення, а не толькі паштоўкі і кветкі ў святы. Мы павінны берагчы нашых мам. Бо калі іх не стане, хто будзе берагчы нас? Мама. Успомніце, калі вы бачылі родную матульку без працы ? Я сваю – ніколі. Ні адной хвіліны, не ведаючы адпачынку, мамчыны рукі знаходзяць працу. То яна нешта вышывае, то рыхтуе цеста для пірага ці хлеба , то нешта сцірае або проста папраўляе на стале абрус . Так шмат у жыцці, перарабіўшы, мамчыны рукі не спыняюцца ні на імгненне, яны ўвесь час у працы. Мамчыны рукі заўсёды пахнуць нечым. Вымытай і толькі што адпрасаванай бялізнай, або пшанічнай мукой і гарачым хлебам, або кропам з пятрушкай і зваблівай бацвіннем агуркоў яблыкамі, а то проста восеньскім полем, або снегам, або першымі вясновымі ныркамі.
Мамчыны вочы. Ян , пастаянна асветлены знутры мяккім жывым ззяннем, як быццам бачнае выраз яе душы. Гэта погляд самай шчырасці, самога дабра. Здольнасць рабіць дабро, ўлоўліваць прыгажосць роднай зямлі дадзена далёка не ўсім людзям. Але мне здаецца, што маёй маме гэтая рыса характару ўласцівая. Мама мая вучыла мяне з дзяцінства паважаць людзей, таму што ад таго, як ты ставішся да навакольных, залежыць і іх стаўленне да цябе. Яна навучыла працаваць так, каб прыносіць радасць сабе і іншым. Яна навучыла мяне дабрыні, чалавечнасці, чуласці . Мамчын уласны прыклад таксама шмат значыць для дзіцяці. І я, гледзячы на маму, якая заўсёды ў працы, навучыўся не марнаваць дарма свой час, а тварыць нейкія, хай і маленькія, але добрыя справы : дапамагаць маме, абараняць малодшых , паважаць старэйшых . Я ўдзячна сваёй маме, таму што ўсё дабро, што я маю, – ад яе.
Маці суправаджаюць нас усё сваё жыццё. І нават на парозе смерці непакоіцца не пра сябе – пра нас, яе дзецях. Сіла мацярынскага кахання перамагае любую адлегласць. І дзе б мы не былі, іх неспакой, іх малітвы захоўваюць нас ад жыццёвых нягод.
Мама – менавіта той чалавек, які сваім прыкладам вучыць пяшчоты і вернасці, кахання да бліжняга.
Дзяўчынка пераймае ад маці ўсё, нават маленькія звычкі. А хлопчык вучыцца ў яе тых правілах, якія пасля стануць яго жыццёвым крэда : паважаць старэйшых, ня крыўдзіць больш слабых, вучыцца таму асабліваму адносінах да жанчыны, якое пранясе праз усё жыццё. Кажуць, што нават жонак сабе такія хлопчыкі выбіраюць вельмі падобных на сваіх мам.
Колькі маці выпраўляла сына ці дачкі ў дарогу, у далёкі шлях, без надзеі ўбачыць калі – небудзь , але заўсёды чакалі на парозе. Матчына жыллё – гэта дом, дзе мы заўсёды жаданыя госці.
Мама можа дараваць усё, нават калі закон і людзі дараваць не могуць. І ў гэтым таксама вялікая сіла мацярынскага кахання.
Матчына каханне – вернае, нязменнае. І ведаючы пра гэта, ці заўсёды мы ўдзяляем нашым мамам столькі ўвагі, колькі трэба ? Бо толькі маці будзе любіць нас заўсёды і любых, у любых абставінах.
Для маці яе дзіця – найлепшы ў свеце. Так кажа народная мудрасць. І гэта справядліва. Бо толькі мама можа ўбачыць свайго дзіцяці такім, якім ён павінен і мог бы быць. І мы, дзеці, ніколі не павінны забываць сваіх маці. Мамы нашы заслугоўваюць пастаяннай увагі і разумення, а не толькі паштоўкі і кветкі ў святы. Мы павінны берагчы нашых мам. Бо калі іх не стане, хто будзе берагчы нас? Мама. Успомніце, калі вы бачылі родную матульку без працы ? Я сваю – ніколі. Ні адной хвіліны, не ведаючы адпачынку, мамчыны рукі знаходзяць працу. То яна нешта вышывае, то рыхтуе цеста для пірага ці хлеба , то нешта сцірае або проста папраўляе на стале абрус .
Так шмат у жыцці, перарабіўшы, мамчыны рукі не спыняюцца ні на імгненне, яны ўвесь час у працы.
Мамчыны рукі заўсёды пахнуць нечым. Вымытай і толькі што адпрасаванай бялізнай, або пшанічнай мукой і гарачым хлебам, або кропам з пятрушкай і зваблівай бацвіннем агуркоў яблыкамі, а то проста восеньскім полем, або снегам, або першымі вясновымі ныркамі.
Мамчыны вочы. Ян , пастаянна асветлены знутры мяккім жывым ззяннем, як быццам бачнае выраз яе душы. Гэта погляд самай шчырасці, самога дабра. Здольнасць рабіць дабро, ўлоўліваць прыгажосць роднай зямлі дадзена далёка не ўсім людзям. Але мне здаецца, што маёй маме гэтая рыса характару ўласцівая.
Мама мая вучыла мяне з дзяцінства паважаць людзей, таму што ад таго, як ты ставішся да навакольных, залежыць і іх стаўленне да цябе. Яна навучыла працаваць так, каб прыносіць радасць сабе і іншым. Яна навучыла мяне дабрыні, чалавечнасці, чуласці .
Мамчын уласны прыклад таксама шмат значыць для дзіцяці. І я, гледзячы на маму, якая заўсёды ў працы, навучыўся не марнаваць дарма свой час, а тварыць нейкія, хай і маленькія, але добрыя справы : дапамагаць маме, абараняць малодшых , паважаць старэйшых .
Я ўдзячна сваёй маме, таму што ўсё дабро, што я маю, – ад яе.