У творчай спадчыне нашага славутага зем-ляка Міколы Гусоўскага асобае месца займае паэма «Песня пра зубра». Гэты твор, дзякую-чы таленту і багатаму жыццёваму вопыту па-эта, стаў песняй яго сэрца, гімнам Бацькаў-шчыне, кнігай жыцця зямлі нашай роднай.
У паэме раскрываюцца вобразы двух улада-роў Вялікага княства Літоўскага — Жыгімон-та і Вітаўта. Аднак найболып цікавым і пры-ваблівым*з'яўляецца вобраз князя Вітаўта. Вітаўт выступае ў паэме як дзяржаўны муж, кіраўнік, настаўнік, усебакова развітая асоба.
Княжанне Вітаўта — гэта час гераічных спа-борніцтваў, дзе кожны меў права і вялікія маг-чымасці для здзяйснення подзвігаў і сцвяр-джэння сваёй годнасці. Самым вялікім багаццем уладар лічыў «багацце духоўнае — злата дзяр-жавы». У часы княжання Вітаўта дзяржава дасягнула небывалага росквіту і ўздыму, мела дыпламатычныя сувязі з усімі заходнееўра-пейскімі краінамі. 3 князем Вітаўтам стара-ліся жыць у міры і згодзе многія суседзі. I яны не столькі баяліся яго, колькі паважалі за адвагу, мудрасць, справядлівасць:
Шмат я чуў розных спрэчак аб пгчасці. Шчасце - гэта багацце, грошы. Багатым заўсёды жывецца лягчэй, чым бедным. Але сапраўднага шчасця, моцнага сяброўства за грошы не купіш. Калі чалавек пакрыўдзіў каго-небудзь, яму робіцца неяк не па сабе. Пра такіх кажуць: «Сумленне не дае спакою». А ад сумлення ніякімі грашыма не адкупішся.
Шчаслівы той, хто будуе шчасце не толькі для сябе, але і для ўсіх, хто любіць людзей, і каго яны паважаюць і любяць, бо шчасце - гэта не толькі мець, браць, атрымліваць. Шчасце і ў тым, каб умець аддаваць, дапамагаць другім, дзяліцца з імі радасцю. Шчаслівы чалавек не можа быць абыякавым да чужой бяды, жыць па прынцыпу «мая хата з краю». Важна навучыцца знаходзіць іскрынкі шчасця ў будзённым жыцці. І з гэтых іскрынак, калі яны збяруцца разам, можа ўспыхнуць факел, які будзе асвятляць шлях чалавечнасці, дабрыні. І яшчэ вельмі добра, калі ты патрэбны людзям, калі цябе чакаюць, табе дзякуюць за дапамогу, за параду. Ці ж гэта не шчасце?
Кожны разумее шчасце па-свойму. Але ўсе людзі на зямлі, дзе б яны ні жылі, аднолькава ўсведамляюць, піто няма і не можа быць шчасця без міру.
Што такое сапраўднае шчасце? Немагчыма даць адназначны адказ на гэтае пытанне. Адно я ведаю ладна: толькі жывучы на радзіме, чалавек можа адчувадь сябе сапраўды шчаслівым. А радзіма для кожнага чалавека звязана з зямлёю, на якой ён жыве, з роднай моваю, з сімвалам Беларусі - журавамі.
Здаецца, звычайныя словы... А колькі ў іх глыбокага сэнсу. Відаць, і мне ўласціва адчуванне «хоць маленькай еднасці» з радзімай.
Зямля... Напэўна, непарыўнай сувяззю злучана я з ёй ад нараджэння, бо, як і тых журавоў у творы, не вабіць мяне «вырай» настолькі, каб затрымацца там назаўсёды. Таму не магу не пагадзіцца са словамі У. Саламахі, што «змрочна будзе кожнаму пры чужым сонцы без сваёй зямлі і неба».
Мы ведаем, што асаблівую тугу па Радзіме адчуваеш на чужыне. Ты сумуеш па родных людзях, па роднай гаворцы. І менавіта тут пачынаеш разумець, як моцна твае карані ўраслі ў тую зямлю, дзе ты нарадзіўся, дзе першы раз пачуў родную мову з вуснаў маці. Я лічу, што ў свеце вельмі мала такіх людзей, якія апынуўшыся на чужыне, не сумавалі б па родным краі. «Матчынай зямлі карэнне ніколі не адпусціць нас». Так, яно будзе клікаць цябе да той пары, пакуль ты не вернешся і зноў не адчуеш пах роднага паветра, не пабачыш сваё неба і сонца, не пачуеш радасны клёкат журавоў, якія вяртаюцца на радзіму.
Журавы... Для мяне гэта не толькі сімвал роднай зямлі, бо яшчэ ў дзяцінстве ад назірання за імі мне станавілася радасна-пяшчотна. І не толькі таму, што журавы былі надта блізка, але, мабыць, і таму, што гэтыя птушкі ўспрымаліся як часцінка роднай зямлі, як яе жыхары, якія, здаецца, нават размаўляюць на роднай мове. І таму ў сэрцы кожнага чалавека да самай старасці жывуць гэтыя тры рэчы: зямля, мова і журавы.
Трымайся заўсёды сваёй роднай зямлі, і тады ты будзеш шчаслівы. І я ўпэўнена, што народ Беларусі нарэшце знойдзе сваё шчасце, і дапамогуць нам у гэтым чароўная моц роднай зямлі і роднае слова.
Слова... Яно яднае мяне з зямлёй, бо гэта сувязь мая з далёкімі продкамі, што жылі на ёй і ўклалі ў слова сваю жыццёвую мудрасць.
Як разумець шчасце? У чым яно? Шчаслівы чалавек адчувае сябе патрэбным людзям, аддае ім усе свае сілы. Напрыклад, кожны з нас радуецца, калі можа падараваць што-небудзь бацьку і маці, таварышу ці сяброўцы. Значыць, шчасце і ў тым, каб аддаваць і дапамагаць іншым, дзяліцца з імі радасцю. Але ёсць шчасце спакойнае, дзе ўласны дабрабыт, ціш і спакой.
Якое тады яно, шчасце сапраўднае? Напэўна, нам грэба пагадзіцца з А. Куляшовым, які сказаў так: «Шчасце ў тым, каб змагацца за шчасце людзей». Якія б творы А. Куляшова мы ні чыталі, мімаволі прыгадваеш запавет паэта сабе самому: «спакою не ведаць ні ноччу, ні днём», яго клятву абавязкова пракласці рэчышча ўласнай ракі ў паэзіі. Лірычны герой яго вершаў не ўяўляе сабе іншага жыцця, чым вечнае імкненне наперад, у новыя далі. Паэт кажа: «Спакойнага пзчасця не зычу нікому...» І мы разумеем аўтара, прыідаем яго погляд. Сапраўды, само спалучэнне слоў «пгчасце» і спакой» успрымаецца як нешта ненатуральнае. Цяжка ўявіць і наступную карціну:
Навошта грымотам
Маланка без грому,
Навошта ручай
Без пякучае смагі,
Халодная ўвага,
Не вартая ўвагі,
Жаданні, што прагныя
Крылы згарнулі,
Зязюля без лесу
І лес без зязюлі?
Лес без зязюлі - такая ж выключная з'ява, як і маланка без грому. Шчасце не прыходзіць само па сабе. Каб здабыць яго, дасягнуць пастаўленай мэты, трэба актыўна дзейнічаць. Безумоўна, для людзей творчага характару жыццё народа, краіны павінна стаць і іх асабістым жыццём. Так і мы не на ўсякае шчасце згодныя. Нам не трэба пічасця несумленнага, сляпога, бессаромнага. Хіба можна быць па-сапраўднаму шчаслівым, калі вакол усе астатнія няшчасныя? 1 болыпасць з нас прымае шчасце, здабытае ў барацьбе. Тады будзе радавацца жыццю кожны, хто ведае і любіць сваю справу, смела думае пра заўтрашні дзень. Шчаслівым будзе той, хто любіць людзей і каго яны паважаюць і любяць.
Объяснение:
У творчай спадчыне нашага славутага зем-ляка Міколы Гусоўскага асобае месца займае паэма «Песня пра зубра». Гэты твор, дзякую-чы таленту і багатаму жыццёваму вопыту па-эта, стаў песняй яго сэрца, гімнам Бацькаў-шчыне, кнігай жыцця зямлі нашай роднай.
У паэме раскрываюцца вобразы двух улада-роў Вялікага княства Літоўскага — Жыгімон-та і Вітаўта. Аднак найболып цікавым і пры-ваблівым*з'яўляецца вобраз князя Вітаўта. Вітаўт выступае ў паэме як дзяржаўны муж, кіраўнік, настаўнік, усебакова развітая асоба.
Княжанне Вітаўта — гэта час гераічных спа-борніцтваў, дзе кожны меў права і вялікія маг-чымасці для здзяйснення подзвігаў і сцвяр-джэння сваёй годнасці. Самым вялікім багаццем уладар лічыў «багацце духоўнае — злата дзяр-жавы». У часы княжання Вітаўта дзяржава дасягнула небывалага росквіту і ўздыму, мела дыпламатычныя сувязі з усімі заходнееўра-пейскімі краінамі. 3 князем Вітаўтам стара-ліся жыць у міры і згодзе многія суседзі. I яны не столькі баяліся яго, колькі паважалі за адвагу, мудрасць, справядлівасць:
Княжанне Вітаўта лічаць усе летапісцы
Росквітпам княстпва Літпоўскага, нашага краю,
I называюць той век залатым.
Шмат я чуў розных спрэчак аб пгчасці. Шчасце - гэта багацце, грошы. Багатым заўсёды жывецца лягчэй, чым бедным. Але сапраўднага шчасця, моцнага сяброўства за грошы не купіш. Калі чалавек пакрыўдзіў каго-небудзь, яму робіцца неяк не па сабе. Пра такіх кажуць: «Сумленне не дае спакою». А ад сумлення ніякімі грашыма не адкупішся.
Шчаслівы той, хто будуе шчасце не толькі для сябе, але і для ўсіх, хто любіць людзей, і каго яны паважаюць і любяць, бо шчасце - гэта не толькі мець, браць, атрымліваць. Шчасце і ў тым, каб умець аддаваць, дапамагаць другім, дзяліцца з імі радасцю. Шчаслівы чалавек не можа быць абыякавым да чужой бяды, жыць па прынцыпу «мая хата з краю». Важна навучыцца знаходзіць іскрынкі шчасця ў будзённым жыцці. І з гэтых іскрынак, калі яны збяруцца разам, можа ўспыхнуць факел, які будзе асвятляць шлях чалавечнасці, дабрыні. І яшчэ вельмі добра, калі ты патрэбны людзям, калі цябе чакаюць, табе дзякуюць за дапамогу, за параду. Ці ж гэта не шчасце?
Кожны разумее шчасце па-свойму. Але ўсе людзі на зямлі, дзе б яны ні жылі, аднолькава ўсведамляюць, піто няма і не можа быць шчасця без міру.
Што такое сапраўднае шчасце? Немагчыма даць адназначны адказ на гэтае пытанне. Адно я ведаю ладна: толькі жывучы на радзіме, чалавек можа адчувадь сябе сапраўды шчаслівым. А радзіма для кожнага чалавека звязана з зямлёю, на якой ён жыве, з роднай моваю, з сімвалам Беларусі - журавамі.
Здаецца, звычайныя словы... А колькі ў іх глыбокага сэнсу. Відаць, і мне ўласціва адчуванне «хоць маленькай еднасці» з радзімай.
Зямля... Напэўна, непарыўнай сувяззю злучана я з ёй ад нараджэння, бо, як і тых журавоў у творы, не вабіць мяне «вырай» настолькі, каб затрымацца там назаўсёды. Таму не магу не пагадзіцца са словамі У. Саламахі, што «змрочна будзе кожнаму пры чужым сонцы без сваёй зямлі і неба».
Мы ведаем, што асаблівую тугу па Радзіме адчуваеш на чужыне. Ты сумуеш па родных людзях, па роднай гаворцы. І менавіта тут пачынаеш разумець, як моцна твае карані ўраслі ў тую зямлю, дзе ты нарадзіўся, дзе першы раз пачуў родную мову з вуснаў маці. Я лічу, што ў свеце вельмі мала такіх людзей, якія апынуўшыся на чужыне, не сумавалі б па родным краі. «Матчынай зямлі карэнне ніколі не адпусціць нас». Так, яно будзе клікаць цябе да той пары, пакуль ты не вернешся і зноў не адчуеш пах роднага паветра, не пабачыш сваё неба і сонца, не пачуеш радасны клёкат журавоў, якія вяртаюцца на радзіму.
Журавы... Для мяне гэта не толькі сімвал роднай зямлі, бо яшчэ ў дзяцінстве ад назірання за імі мне станавілася радасна-пяшчотна. І не толькі таму, што журавы былі надта блізка, але, мабыць, і таму, што гэтыя птушкі ўспрымаліся як часцінка роднай зямлі, як яе жыхары, якія, здаецца, нават размаўляюць на роднай мове. І таму ў сэрцы кожнага чалавека да самай старасці жывуць гэтыя тры рэчы: зямля, мова і журавы.
Трымайся заўсёды сваёй роднай зямлі, і тады ты будзеш шчаслівы. І я ўпэўнена, што народ Беларусі нарэшце знойдзе сваё шчасце, і дапамогуць нам у гэтым чароўная моц роднай зямлі і роднае слова.
Слова... Яно яднае мяне з зямлёй, бо гэта сувязь мая з далёкімі продкамі, што жылі на ёй і ўклалі ў слова сваю жыццёвую мудрасць.
Як разумець шчасце? У чым яно? Шчаслівы чалавек адчувае сябе патрэбным людзям, аддае ім усе свае сілы. Напрыклад, кожны з нас радуецца, калі можа падараваць што-небудзь бацьку і маці, таварышу ці сяброўцы. Значыць, шчасце і ў тым, каб аддаваць і дапамагаць іншым, дзяліцца з імі радасцю. Але ёсць шчасце спакойнае, дзе ўласны дабрабыт, ціш і спакой.
Якое тады яно, шчасце сапраўднае? Напэўна, нам грэба пагадзіцца з А. Куляшовым, які сказаў так: «Шчасце ў тым, каб змагацца за шчасце людзей». Якія б творы А. Куляшова мы ні чыталі, мімаволі прыгадваеш запавет паэта сабе самому: «спакою не ведаць ні ноччу, ні днём», яго клятву абавязкова пракласці рэчышча ўласнай ракі ў паэзіі. Лірычны герой яго вершаў не ўяўляе сабе іншага жыцця, чым вечнае імкненне наперад, у новыя далі. Паэт кажа: «Спакойнага пзчасця не зычу нікому...» І мы разумеем аўтара, прыідаем яго погляд. Сапраўды, само спалучэнне слоў «пгчасце» і спакой» успрымаецца як нешта ненатуральнае. Цяжка ўявіць і наступную карціну:
Навошта грымотам
Маланка без грому,
Навошта ручай
Без пякучае смагі,
Халодная ўвага,
Не вартая ўвагі,
Жаданні, што прагныя
Крылы згарнулі,
Зязюля без лесу
І лес без зязюлі?
Лес без зязюлі - такая ж выключная з'ява, як і маланка без грому. Шчасце не прыходзіць само па сабе. Каб здабыць яго, дасягнуць пастаўленай мэты, трэба актыўна дзейнічаць. Безумоўна, для людзей творчага характару жыццё народа, краіны павінна стаць і іх асабістым жыццём. Так і мы не на ўсякае шчасце згодныя. Нам не трэба пічасця несумленнага, сляпога, бессаромнага. Хіба можна быць па-сапраўднаму шчаслівым, калі вакол усе астатнія няшчасныя? 1 болыпасць з нас прымае шчасце, здабытае ў барацьбе. Тады будзе радавацца жыццю кожны, хто ведае і любіць сваю справу, смела думае пра заўтрашні дзень. Шчаслівым будзе той, хто любіць людзей і каго яны паважаюць і любяць.
Объяснение: