Жер қойнауының сиқырлы жиһазын тамаша көрегендікпен аша білген академик Қаныш Сәтбаев – қазақ халқы мен Қазақстан тарихындағы зор құбылыс. Ол аса көрнекті ғалым-геолог қана емес, өз заманының әйгілі табиғат зерттеушісі, әлемдік өреге көтерілген ойшыл ғұлама. Қаныш Имантайұлы мемлекет және қоғам қайраткері ретінде, ғалымдығы мен шебер ұйымдастырушылық қабілетінің арқасында Қазақстанның индустриялық даму жолындағы өркениетті үрдістің көш басында болып, кемеңгер ғалым атанды. Қаныш Имантайұлы Сәтбаев 1899 жылы 12-сәуірде Семей облысы (Павлодар уезі), Ақкелін болысының № 4 ауылында (қазіргі Павлодар облысы, Баянауыл ауданы, Теңдік ауылы) өз уақытында қазақтың игі жақсыларына белгілі болған ауқатты әулетте дүниеге келген.
Болашақ ғалымның әкесі Имантай Сәтбаев ауыз әдебиеті мен өз жерінің тарихын жақсы білетін, түркітектес һәм шығыс елдерінің әдебиетімен таныс аса сауатты адам болыпты. Имантай Сәтбаев қазақтың тұңғыш ғалымы Шоқан Уәлихановқа зор құрметпен қараған, оның әкесі Шыңғыспен жақсы таныс болып, сыйластық құрған. Орыстың белгілі ғалым-этнографы, Шоқан Уәлихановтың бірге оқыған досы Г.Н.Потанин Ресейідің географиялық қоғамының ауыз әдебиетін жинастыру кызметіне Имантай Сәтбаевтың көмегін пайдаланған. Қ.И.Сәтбаевтың анасы Әлима Исақызы кенже ұлы Қаныш бес жасқа келгенде қайтыс болған. Жас Қаныш Имантайдың бәйбішесі Нұрым Тасболатқызының мейірбан әрі құтты бауырында өсті. Болашақ ғалым өз әкесінен, ауылдық молдадан, оған қоса жергілікті екіжылдық Ақкелін мектебінен алғашқы білім алды. Бала Қаныш сол күндерден-ақ ерекше ұғымталдық қабілет танытты. Бұл жайында көп жылдардан кейін «Өмірдің төрт мезгілі» атты кітабында академик Ш.Ш.Шөкин былай деп жазады. «Мені бір көргенмен жадында сақтап қалғыш мінезі талай тандантты. Арада он жыл өтсе де бір ұшырасқан адамды кеше ғана кездескендей ұмытпайтын». Ауыл мектебінен кейін оқуын Павлодардағы екіжылдық орыс-қазақ училищесінде жалғастырған жас талант оны үздік аяқтады. Сол жылы Семейдегі мұғалімдер семинариясына түсіп, 1918 жылы бітіріп шықты. 1918-1919 жылдары Семейдегі педагогикалық курстарда жаратылыстану пәнінің мұғалімі, 1919-1920 жылдары Ақкелін болысындағы 4-ауылда мұғалім, 1920-1921 жылдары Баянауылда халық судьясы қызметтерін атқарды. Жас Қаныштың қалыптасуына ата-анасы, оқыған ортасы және сол заманның озық азаматтары — туған ағасы Ғабдулғазиз Имантайұлы Сәтбаев, немере ағалары Әбікей Зейінұлы Сәтбаев пен Әбдікәрім Жәмінұлы Сәтбаев үлкен әсер етті. Үшеуі де 37 жылдың жазықсыз құрбаны болды. Ағаларының қазасы Қаныш Имантайұлының қабырғасын қайыстырды, өзінің болашағын терең ойлауға мәжбүр қылды. Сәтбаев өмірбаянының осы жағы Шәмшиябану Қанышқызы Сәтбаеваның «Сәулелі әулет» атты кітабы жарық көргенше жан-жақты айтылмады.
повесть «детство», первая часть автобиографической трилогии горького, была написана в 1913 году. зрелый писатель обратился к теме своего в «детстве» он пытается осмыслить этот период жизни, истоки человеческого характера, причины счастья и несчастья взрослого человека.
в центре повести – мальчик алеша, волею судеб «заброшенный» в семью матери. после смерти отца алешу воспитывают дед и бабушка. поэтому можно сказать, что эти люди – главные в его судьбе, те, кто воспитали мальчика, заложили в него все основы. но, кроме них, в жизни алеши было множество людей – многочисленные дяди и тети, жившие все под одной крышей, двоюродные братья, постояльцы… все они воспитывали героя, влияли на него, подчас сами того не желая.
жизнь алеши и его семьи сложна, наполнена многими трудностями. главное ее качество – это неспокойность, нестабильность. одно время семья деда была довольно богата, но когда алеша пошел в школу, все разладилось. мальчику пришлось собирать ветошь, воровать дрова. за это в школе его невзлюбили, хотя герой хорошо учился. доходило до того, что у алеши не было денег купить книгу, и священник не пускал его на свои занятия.
но и кроме материальных проблем, на долю алеши в детстве выпало много и других испытаний. горький описывает нам жизнь и нравы купеческой среды, где царили жестокие законы: дед избивал бабушку, дяди мальчика постоянно воевали из-за наследства его матери, дети жестоко издевались над более слабыми. смерть и горе преследовали алешу с самого рождения. на его глазах умирали близкие: отец, братья, цыганок, мать. все это не могло не оставить своего следа в душе героя.
но и такое детство закончилось для алеши рано. после смерти матери дед заявил ему, что не может содержать внука и что алеше нужно идти «в люди».
но ребенок есть ребенок, он везде может найти радость и счастье, потому что это в его природе: «не только тем изумительна жизнь наша, что в ней так плодовит и жирен пласт всякой скотской дряни, но тем, что сквозь этот пласт все-таки победно прорастает яркое, здоровое и творческое, растет доброе — человечье, возбуждая несокрушимую надежду на возрождение наше к жизни светлой, человечьей».
светлым пятном в жизни алеши была его бабушка, по-настоящему нравственный и духовный человек. именно она больше всего была близка алеше. именно бабушка, как мне кажется, мальчику сохранить в его душе свет и пронести его потом во взрослую жизнь.
светлым человеком в судьбе алеши стал и хорошее дело. это был довольно образованный человек, ккоторому алеша тянулся всей душой. вообще, мальчик был многие науки, которым его учил дед и мать, герою давались легко. но, к сожалению, в детстве мальчик не получил систематического образования.
в чем же заключается идея повести «детство»? автор пишет в ней: «в детстве я представляю сам себя ульем, куда разные простые, серые люди сносили, как пчелы, мед своих знаний и дум о жизни, щедро обогащая душу мою, кто чем мог. часто мед этот был грязен и горек, но всякое знание — всё-таки мед».
итак, горький уверен, что детство – важная пора в жизни каждого человека. именно в детстве – истоки характера, мировоззрения, психического состояния. другими словами, именно тогда формируется личность. и так важно, чтобы именно в эту пору ребенку на пути встретились хорошие, добрые, понимающие люди, чтобы ребенка любили и оберегали от житейских невзгод.
своей повестью горький продолжает традицию , описывающей жизнь и формирование ребенка. эта традиция глубоко гуманистична, потому что рассматривает ребенка как полноценного человека, имеющего свои особенности, требующего к себе внимания и уважения.
Жер қойнауының сиқырлы жиһазын тамаша көрегендікпен аша білген академик Қаныш Сәтбаев – қазақ халқы мен Қазақстан тарихындағы зор құбылыс. Ол аса көрнекті ғалым-геолог қана емес, өз заманының әйгілі табиғат зерттеушісі, әлемдік өреге көтерілген ойшыл ғұлама. Қаныш Имантайұлы мемлекет және қоғам қайраткері ретінде, ғалымдығы мен шебер ұйымдастырушылық қабілетінің арқасында Қазақстанның индустриялық даму жолындағы өркениетті үрдістің көш басында болып, кемеңгер ғалым атанды. Қаныш Имантайұлы Сәтбаев 1899 жылы 12-сәуірде Семей облысы (Павлодар уезі), Ақкелін болысының № 4 ауылында (қазіргі Павлодар облысы, Баянауыл ауданы, Теңдік ауылы) өз уақытында қазақтың игі жақсыларына белгілі болған ауқатты әулетте дүниеге келген.
Болашақ ғалымның әкесі Имантай Сәтбаев ауыз әдебиеті мен өз жерінің тарихын жақсы білетін, түркітектес һәм шығыс елдерінің әдебиетімен таныс аса сауатты адам болыпты. Имантай Сәтбаев қазақтың тұңғыш ғалымы Шоқан Уәлихановқа зор құрметпен қараған, оның әкесі Шыңғыспен жақсы таныс болып, сыйластық құрған. Орыстың белгілі ғалым-этнографы, Шоқан Уәлихановтың бірге оқыған досы Г.Н.Потанин Ресейідің географиялық қоғамының ауыз әдебиетін жинастыру кызметіне Имантай Сәтбаевтың көмегін пайдаланған. Қ.И.Сәтбаевтың анасы Әлима Исақызы кенже ұлы Қаныш бес жасқа келгенде қайтыс болған. Жас Қаныш Имантайдың бәйбішесі Нұрым Тасболатқызының мейірбан әрі құтты бауырында өсті. Болашақ ғалым өз әкесінен, ауылдық молдадан, оған қоса жергілікті екіжылдық Ақкелін мектебінен алғашқы білім алды. Бала Қаныш сол күндерден-ақ ерекше ұғымталдық қабілет танытты. Бұл жайында көп жылдардан кейін «Өмірдің төрт мезгілі» атты кітабында академик Ш.Ш.Шөкин былай деп жазады. «Мені бір көргенмен жадында сақтап қалғыш мінезі талай тандантты. Арада он жыл өтсе де бір ұшырасқан адамды кеше ғана кездескендей ұмытпайтын». Ауыл мектебінен кейін оқуын Павлодардағы екіжылдық орыс-қазақ училищесінде жалғастырған жас талант оны үздік аяқтады. Сол жылы Семейдегі мұғалімдер семинариясына түсіп, 1918 жылы бітіріп шықты. 1918-1919 жылдары Семейдегі педагогикалық курстарда жаратылыстану пәнінің мұғалімі, 1919-1920 жылдары Ақкелін болысындағы 4-ауылда мұғалім, 1920-1921 жылдары Баянауылда халық судьясы қызметтерін атқарды. Жас Қаныштың қалыптасуына ата-анасы, оқыған ортасы және сол заманның озық азаматтары — туған ағасы Ғабдулғазиз Имантайұлы Сәтбаев, немере ағалары Әбікей Зейінұлы Сәтбаев пен Әбдікәрім Жәмінұлы Сәтбаев үлкен әсер етті. Үшеуі де 37 жылдың жазықсыз құрбаны болды. Ағаларының қазасы Қаныш Имантайұлының қабырғасын қайыстырды, өзінің болашағын терең ойлауға мәжбүр қылды. Сәтбаев өмірбаянының осы жағы Шәмшиябану Қанышқызы Сәтбаеваның «Сәулелі әулет» атты кітабы жарық көргенше жан-жақты айтылмады.
Объяснение:
повесть «детство», первая часть автобиографической трилогии горького, была написана в 1913 году. зрелый писатель обратился к теме своего в «детстве» он пытается осмыслить этот период жизни, истоки человеческого характера, причины счастья и несчастья взрослого человека.
в центре повести – мальчик алеша, волею судеб «заброшенный» в семью матери. после смерти отца алешу воспитывают дед и бабушка. поэтому можно сказать, что эти люди – главные в его судьбе, те, кто воспитали мальчика, заложили в него все основы. но, кроме них, в жизни алеши было множество людей – многочисленные дяди и тети, жившие все под одной крышей, двоюродные братья, постояльцы… все они воспитывали героя, влияли на него, подчас сами того не желая.
жизнь алеши и его семьи сложна, наполнена многими трудностями. главное ее качество – это неспокойность, нестабильность. одно время семья деда была довольно богата, но когда алеша пошел в школу, все разладилось. мальчику пришлось собирать ветошь, воровать дрова. за это в школе его невзлюбили, хотя герой хорошо учился. доходило до того, что у алеши не было денег купить книгу, и священник не пускал его на свои занятия.
но и кроме материальных проблем, на долю алеши в детстве выпало много и других испытаний. горький описывает нам жизнь и нравы купеческой среды, где царили жестокие законы: дед избивал бабушку, дяди мальчика постоянно воевали из-за наследства его матери, дети жестоко издевались над более слабыми. смерть и горе преследовали алешу с самого рождения. на его глазах умирали близкие: отец, братья, цыганок, мать. все это не могло не оставить своего следа в душе героя.
но и такое детство закончилось для алеши рано. после смерти матери дед заявил ему, что не может содержать внука и что алеше нужно идти «в люди».
но ребенок есть ребенок, он везде может найти радость и счастье, потому что это в его природе: «не только тем изумительна жизнь наша, что в ней так плодовит и жирен пласт всякой скотской дряни, но тем, что сквозь этот пласт все-таки победно прорастает яркое, здоровое и творческое, растет доброе — человечье, возбуждая несокрушимую надежду на возрождение наше к жизни светлой, человечьей».
светлым пятном в жизни алеши была его бабушка, по-настоящему нравственный и духовный человек. именно она больше всего была близка алеше. именно бабушка, как мне кажется, мальчику сохранить в его душе свет и пронести его потом во взрослую жизнь.
светлым человеком в судьбе алеши стал и хорошее дело. это был довольно образованный человек, ккоторому алеша тянулся всей душой. вообще, мальчик был многие науки, которым его учил дед и мать, герою давались легко. но, к сожалению, в детстве мальчик не получил систематического образования.
в чем же заключается идея повести «детство»? автор пишет в ней: «в детстве я представляю сам себя ульем, куда разные простые, серые люди сносили, как пчелы, мед своих знаний и дум о жизни, щедро обогащая душу мою, кто чем мог. часто мед этот был грязен и горек, но всякое знание — всё-таки мед».
итак, горький уверен, что детство – важная пора в жизни каждого человека. именно в детстве – истоки характера, мировоззрения, психического состояния. другими словами, именно тогда формируется личность. и так важно, чтобы именно в эту пору ребенку на пути встретились хорошие, добрые, понимающие люди, чтобы ребенка любили и оберегали от житейских невзгод.
своей повестью горький продолжает традицию , описывающей жизнь и формирование ребенка. эта традиция глубоко гуманистична, потому что рассматривает ребенка как полноценного человека, имеющего свои особенности, требующего к себе внимания и уважения.