2 тапсырмағарыш денелерінің атауын
анықта
1.Астероид
А) Ғарыш кеңістігінде қозғалатын
аса үлкен емес қатты дене.Олар тек
Жерге емес, сонымен бірге басқа
ғаламшарларға және олардың
серіктеріне де құлап жатады. Жерге
түскен кезде бірнеше ондаған км
жететін қазаншұңқырлар ояды.
2. Метеор
Ә) Күн маңында айналатын шағын
тасты денелер. Олар планета және
олардын серіктерінің құрамына
кірмейтін күн жүйесінің қалыптасу
қалдықтары болып табылады.
3. Метеорит
Б) Күннің айналасында эллипс
бойымен қозғалып жүреді . Күнге
жақындаған кезде кейде газ бен
шаңнан «кома» құйрықты құрайды.
4. Комета
В) Аспан денесі,тұманды жарық
түсетін дақтар мен құйрық түріндегі
Жарық жолақтары бар.

Футбол в настоящее время - не только один из ведущих видов спорта в мире, но и значительное социальное явление. К нему постоянно приковано внимание многих жителей нашей планеты. Попробуем ответить на эти вопросы, перевернув странички футбольной летописи.

Если вы научились владеть мячом, быстро бегать и высоко прыгать, это, безусловно, похвально. Но это вовсе не означает, что вам уже подвластны все премудрости футбольной игры. Настоящим игроком может считаться тот, кто действует на поле расчетливо, соизмеряет свои силы и техническое умение с конкретной игровой ситуацией, сильными и слабыми сторонами в подготовке соперников. Вот почему каждый юный футболист должен стремиться не только совершенствовать технические приемы и развивать физические качества, но также постигать все тактические премудрости футбола. Прежде всего, он должен правильно и своевременно выходить на свободное место, опекать соперника, делать точные и рациональные передачи партнерам, умело использовать обводку и удары по воротам,

Inson uchun ota – onasidan keyin qarindosh urug‘lar qatoridagi mehribon odam, bu do‘stdir. Inson farzandi ota – onasiz o‘zini qanchalar g‘aribu bechora sezsa, do‘stlarsiz ham dili kemtik bo‘ladi. Shu sababli do‘sti yo‘q odam baxtsiz odamdir, - deydi dono halqimiz. “Do‘stlik” so‘zi elda muqaddas sanalib, mo‘’jizalar kaliti, omad, baxt – saodat, deb ataladi. Haqiqata ham, qo‘shiqdek jarangdor, osmondek musaffo, po‘latdek mustahkam, quyosh nuridek qaynoq, mehrigiyodek hayot baxsh bu so‘zning zamirida olam olam ma’no yotadi. Insonning azal – azaldan o‘ziga do‘st izlashi quvonch va tashvishlarini u bilan baham ko‘rishga intilishining sababi ham shunda.

Xalqimizda do‘stlik haqida, uni tarannum etuvchi juda ko‘p maqollar, naql va rivoyatlar bor.

Qadimda o‘tgan bir podshoh uch o‘g‘lini chaqirib, o‘zingiznig nomingizni qoldiradigan bir yodgorlik barpo eting, - deb ularga bir miqdor boyligidan beribdi. Katta o‘g‘li nomim qolsin, deb o‘ziga hashamatli maqbara soldiribdi, o‘rtancha o‘g‘li bog‘ – rog‘ qilibdi, kenja o‘g‘li do‘st orttiribdi. Buni eshitgan ota “vaqti soati kelib maqbara nurab bitadi, bog‘ – rog‘ quriydi, ammo mustahkam do‘stlik hamma narsaga bardosh beradi, kenjam to‘g‘ri yo‘l tutibdi”, – deb vorislikni unga topshirgan ekan.

Hikoyatda aytilganidek, aqlli odamlar uchun do‘stlikdan aziz narsa yo‘qdir. Do‘stlik beg‘araz bo‘lmog‘i kerak. Do‘stlar qancha ko‘p bo‘lsa, balo shuncha kam yopishadi. Do‘stga vafo qilmagan, xayrixohlikni bilmagan odam bilan do‘st bo‘lish hech qanday yaxshi natija bermaydi. Tushunmaganga, qadriga yetmaganga yaxshilik qilishdan, quloq solmaganga nasihat qilishdan va og‘zi bo‘shga sir aytishdan katta xato bo‘lishi mumkun emas. Fe’l-atvori uncha yaxshi bo‘lmasa-da aslida aqlli bo‘lgan odamlar bilan do‘stlashish foydali, ularni aqil va kamolidan, bilim va tajribasidan bahra olsa arziydi. Lekin axmoq va johil odamlardan do‘stlik chiqmaydi. Ular bilan do‘stlashgan pushaymon bo‘ladi. Tojiklarda “Dushmani dono beh az do‘sti nodon ast”b ya’ni nodon do‘stdan dono dushman yaxshiroq, degan naql ham bejiz aytilmagan.

Donolarning aytishicha, uch guruh kishilar bilan do‘stlik yo‘lini tutish maqsadga muvofiqdir.

Birinchisi – ilm ahli bo‘lib, ular o‘z hayotlarini ilmu – odob bilan o‘tkazgan va hayotning barcha achchiq chuchugini tortgan bo‘ladilar.

Ikkinchisi – baxtiyor tabiatli saodatmand kishilar bo‘lib, o‘z do‘stlarining ayblarini odamlardan yashiradilar va hech qachon oshkor qilmaydilar.

Uchinchisi – beg‘araz va beta’ma kishilar bo‘lib, ularning do‘stliklari haqiqiy bo‘ladi, biror foyda topish evaziga qurilmagan bo‘ladi.

Odobsiz ishlari -yu buzuq ishlari ko‘rina boshlagan do‘stlardan ehtiyotkorlik bilan yiroqlashib, qayta do‘st tutinmaslik kerak. Shu bois har kimni ham do‘st tutib bo‘lmaydi.

Do‘stlar ham uch toifaga kiradilar:

Birinchisi – “jon do‘st” bo‘lib, bunday do‘st haqiqiy hisoblanadi va u o‘z do‘sti uchun jonini ham ayamaydi.

Ikkinchisi – “til do‘st” bo‘lib, u rasman tilda do‘stlik izhor qiladi ammo boshga biror kulfat tushsa, o‘zini ko‘rsat maydi.

Uchinchisi – “mol do‘st” bo‘lib, bunday do‘st yeb-ichish uchungina do‘st bo‘ladi. Puling tugaganda esa qorasini ko‘rsatmaydi.

Do‘stlikda gar ko‘p. Kimning qadrdon do‘sti ko‘p bo‘lsa, u eng kuchli, eng ko‘rkam, eng omadli kishidir. Do‘st inson uchun qanot, aql – idrok yo‘lini yorituvchi mash’aladir. Qush qanotsiz ko‘kka parvoz eta olmaganidek, baliq suvsiz yashay olmaganidek, inson do‘st birodarsiz hayot kechira olmaydi. “Do‘stsiz boshim – tuzsiz oshim”, deb bekor aytmagan dono xalqimiz.

Xulosa qilib aytadigan bo‘lsak, do‘stni yoshlikdanoq tanish u bilan aloqa va qadr-qimmatni butun umr mustahkamlab borish lozim. Shunday insongina hayotda kam qoqiladi, ko‘pgina ezgu istaklariga erishishda do‘stlari unga ko‘makchi va madad bo‘ladilar