Илгери-илгери бир абышка кемпир болуптур. Бир күнү абышка:
-Байбиче мага Комоч бышырып берчи? -деп суранат.
-Эмнеден бышырам унубуз да жок. Сен кампаны шыпырып, булуң бурчтардан кырып чогултуп көр.Кемпири айтканадай кылып эки уч унду чогултуп алып, каймак менен камыр жууруп, тоголок көмөч жасады да, мештин ичинде бышырып муздасын деп терезеге койуп койот.
Көмөч жата бергенден тажап, томолонуп дөңгө, дөңдөн чөпкө, чөптөн жолго тушту да, андан ары жол менен томолонуп жөнөйт.
Көмөч томолонуп бара жатса астынан коен чыгат:
— Көмөч, көмөч мен сени жейм!
— Жебе мени, коен, андан көрө мен сага кандай ырдап берем, уксаң:
Коен кулактарын тикчийтип тыңшап калса, көмөч ырдай баштайт.
Мен Көмөчмүн, Көмөчмүн,
Кампадан шыпырылгам,
Кычыктардан кырылгам,
Каймак менен жуурулгам,
Мен меш ичинде бышырылгам,
Терезеде муздатылгам,
Мен абышкадан кетип калам,
Мен кемпирден кетип калам.
Сенден коен оңой эле кетип калам! -деп көмөч андан ары томолонуп кетип калат. Коен аны карап кала берет.
Көмөч томолонуп токойдо бара жатса, алдынан карышкыр чыгат:
— Көмөч, көмөч, мен сени жейм!
-Жебе мени карышкыр. Андан көрө менин ырымды уксаң. Көмөч ырдай баштайт.
Мен Көмөчмүн, Көмөчмүн,
Кампадан шыпырылгам,
Кычыктардан кырылгам,
Каймак менен жуурулгам,
Мен меш ичинде бышырылгам,
Терезеде муздатылгам,
Мен абышкадан кетип калам,
Мен кемпирден кетип калам.
Мен коендон кетип калам,
Сенден карышкыр оңой эле кетип калам — деп көмөч андан ары томолонуп кетип калат. Карышкыр аны карап кала берет.
Томолонуп бара жатса алдынан аю чыгат:
Балдарды тебелеп тепсеп:
-Көмөч, Көмөч, мен сени жейм!
-Кайдан сага, мени жемек май таман, андан көрө менин ырымды уксаң. Көмөчтүн ырына аю кулак төшөйт.
Мен Көмөчмүн, Көмөчмүн,
Кампадан шыпырылгам,
Кычыктардан кырылгам,
Каймак менен жуурулгам,
Мен меш ичинде бышырылгам,
Терезеде муздатылгам,
Мен абышкадан кетип калам,
Мен кемпирден кетип калам.
Мен коендон кетип калам,
Мен карышкырдан кетип калам,
Сенден аю оңой эле кетип калам,
Көмөч андан ары томолонуп кетет. Аю аны артынан карап кала берет.
Томолонуп бара жатса алдынан түлкү чыгат:
Саламатсыңбы? Көмөч сен кандай татынакайсың, кандай кып-кызылсың, аны мактаган үчүн көмөч кубанып кетип ырдай баштайт. Түлкү болсо угуп жатып, акырын ага жакындай берет.Мен Көмөчмүн, Көмөчмүн,
Кампадан шыпырылгам,
Кычыктардан кырылгам,
Каймак менен жуурулгам,
Мен меш ичинде бышырылгам,
Терезеде муздатылгам,
Мен абышкадан кетип калам,
Мен кемпирден кетип калам.
Мен коендон кетип калам,
Мен карышкырдан кетип калам,
Мен аюдан кетип калам,
Сенден түлкү оңой эле кетип калам.
-Сонун, ыр экен- деди түлкү. Бирок мен карып калдым, кулагым жакшы укпайт, менин мурдумдун учуна отуруп алып, дагы ырдап берчи айланайын. Анын ырын мактаганы үчүн андан бетер кубанып, түлкүнүн мурдуна секирип отуруп алып, ырдай баштайт:
Мен көмөч көмөч түлкү болсо аны- ап! — деп жеп койду.
Жили-были старик со старухой. Старик попросил старуху испечь ему колобок. Старуха замесила тесто и спекла чудесный румяный колобок. Положила его на окошко студиться. Колобку вскоре надоело лежать на окошке, он спрыгнул и убежал. Покатился по дорожке прямо в лес. В лесу встретил сначала зайчика, который сказал: «Колобок, колобок, я тебя съем!» «Не ешь меня, я тебе песенку спою», — попросил колобок и спел зайчику веселую песенку о том, как его испекла старуха и как он убежал. И дальше покатился по лесу. По дороге он увидел серого волка и медведя. Они тоже хотели съесть колобка, но тот каждому пел свою задорную песенку и убегал. Но вот встретил колобок хитрую лисичку. Ей он тоже спел свою песню и хотел уже покатиться дальше, но ловкая лиса его обманула. Она хвалила нашего незадачливого путника что плохо слышит, и попросила его сесть ей на язычок и еще раз пропеть свою чудесную песню. Колобок обрадовался, что его песня понравилась, и, не подумав, прыгнул на язычок хитрой рыжей бестии, которая его сразу же проглатила. Ам — и нет колобка!
Вот на такой не очень радостной ноте и закончим краткое содержание «Колобка». История, которую сочинил русский народ, и правда маленькая, но очень содержательная.
Объяснение:
Илгери-илгери бир абышка кемпир болуптур. Бир күнү абышка:
-Байбиче мага Комоч бышырып берчи? -деп суранат.
-Эмнеден бышырам унубуз да жок. Сен кампаны шыпырып, булуң бурчтардан кырып чогултуп көр.Кемпири айтканадай кылып эки уч унду чогултуп алып, каймак менен камыр жууруп, тоголок көмөч жасады да, мештин ичинде бышырып муздасын деп терезеге койуп койот.
Көмөч жата бергенден тажап, томолонуп дөңгө, дөңдөн чөпкө, чөптөн жолго тушту да, андан ары жол менен томолонуп жөнөйт.
Көмөч томолонуп бара жатса астынан коен чыгат:
— Көмөч, көмөч мен сени жейм!
— Жебе мени, коен, андан көрө мен сага кандай ырдап берем, уксаң:
Коен кулактарын тикчийтип тыңшап калса, көмөч ырдай баштайт.
Мен Көмөчмүн, Көмөчмүн,
Кампадан шыпырылгам,
Кычыктардан кырылгам,
Каймак менен жуурулгам,
Мен меш ичинде бышырылгам,
Терезеде муздатылгам,
Мен абышкадан кетип калам,
Мен кемпирден кетип калам.
Сенден коен оңой эле кетип калам! -деп көмөч андан ары томолонуп кетип калат. Коен аны карап кала берет.
Көмөч томолонуп токойдо бара жатса, алдынан карышкыр чыгат:
— Көмөч, көмөч, мен сени жейм!
-Жебе мени карышкыр. Андан көрө менин ырымды уксаң. Көмөч ырдай баштайт.
Мен Көмөчмүн, Көмөчмүн,
Кампадан шыпырылгам,
Кычыктардан кырылгам,
Каймак менен жуурулгам,
Мен меш ичинде бышырылгам,
Терезеде муздатылгам,
Мен абышкадан кетип калам,
Мен кемпирден кетип калам.
Мен коендон кетип калам,
Сенден карышкыр оңой эле кетип калам — деп көмөч андан ары томолонуп кетип калат. Карышкыр аны карап кала берет.
Томолонуп бара жатса алдынан аю чыгат:
Балдарды тебелеп тепсеп:
-Көмөч, Көмөч, мен сени жейм!
-Кайдан сага, мени жемек май таман, андан көрө менин ырымды уксаң. Көмөчтүн ырына аю кулак төшөйт.
Мен Көмөчмүн, Көмөчмүн,
Кампадан шыпырылгам,
Кычыктардан кырылгам,
Каймак менен жуурулгам,
Мен меш ичинде бышырылгам,
Терезеде муздатылгам,
Мен абышкадан кетип калам,
Мен кемпирден кетип калам.
Мен коендон кетип калам,
Мен карышкырдан кетип калам,
Сенден аю оңой эле кетип калам,
Көмөч андан ары томолонуп кетет. Аю аны артынан карап кала берет.
Томолонуп бара жатса алдынан түлкү чыгат:
Саламатсыңбы? Көмөч сен кандай татынакайсың, кандай кып-кызылсың, аны мактаган үчүн көмөч кубанып кетип ырдай баштайт. Түлкү болсо угуп жатып, акырын ага жакындай берет.Мен Көмөчмүн, Көмөчмүн,
Кампадан шыпырылгам,
Кычыктардан кырылгам,
Каймак менен жуурулгам,
Мен меш ичинде бышырылгам,
Терезеде муздатылгам,
Мен абышкадан кетип калам,
Мен кемпирден кетип калам.
Мен коендон кетип калам,
Мен карышкырдан кетип калам,
Мен аюдан кетип калам,
Сенден түлкү оңой эле кетип калам.
-Сонун, ыр экен- деди түлкү. Бирок мен карып калдым, кулагым жакшы укпайт, менин мурдумдун учуна отуруп алып, дагы ырдап берчи айланайын. Анын ырын мактаганы үчүн андан бетер кубанып, түлкүнүн мурдуна секирип отуруп алып, ырдай баштайт:
Мен көмөч көмөч түлкү болсо аны- ап! — деп жеп койду.
Жили-были старик со старухой. Старик попросил старуху испечь ему колобок. Старуха замесила тесто и спекла чудесный румяный колобок. Положила его на окошко студиться. Колобку вскоре надоело лежать на окошке, он спрыгнул и убежал. Покатился по дорожке прямо в лес. В лесу встретил сначала зайчика, который сказал: «Колобок, колобок, я тебя съем!» «Не ешь меня, я тебе песенку спою», — попросил колобок и спел зайчику веселую песенку о том, как его испекла старуха и как он убежал. И дальше покатился по лесу. По дороге он увидел серого волка и медведя. Они тоже хотели съесть колобка, но тот каждому пел свою задорную песенку и убегал. Но вот встретил колобок хитрую лисичку. Ей он тоже спел свою песню и хотел уже покатиться дальше, но ловкая лиса его обманула. Она хвалила нашего незадачливого путника что плохо слышит, и попросила его сесть ей на язычок и еще раз пропеть свою чудесную песню. Колобок обрадовался, что его песня понравилась, и, не подумав, прыгнул на язычок хитрой рыжей бестии, которая его сразу же проглатила. Ам — и нет колобка!
Вот на такой не очень радостной ноте и закончим краткое содержание «Колобка». История, которую сочинил русский народ, и правда маленькая, но очень содержательная.