Юстиниан І (Justіnіanos І) (482/83, Таурисий, Жоғары Солтүстік Македония – 14.11.565, Константинополь) – Византия императоры (527 – 565). Шаруа отбасынан шыққан. Өзінің үлкен ағасы император Юстин І-нің (518 – 527) көмегімен император сарайына жақын болып, мемлекеттік істерге үлкен ықпал етті. Таққа отырған соң империяның бұрынғы шекараларын қайта қалпына келтіруге тырысты. Жер иеленушілер мен құлиеленушілерге сүйенді, православие дінінен қолдау іздеп, сенаторлардың қарсылығын шектеуге тырысты. Мемлекеттік саясатта императордың әйелі Феодора үлкен рөл атқарды. Юстиниан І кезінде рим құқықтары толықтай қалпына келтіріліп, заң шығарушылық қызмет императордың шексіз билігін орнатуға, құл иеленушілікті нығайтуға бағытталды. Оның 536 – 538 ж. жүргізген реформалары мемлекетті орталықтандыруға жағдай жасады. Әкімшілік округтер үлкейтіліп, мемлекеттік аппарат пен армия күшейтілді. Қолөнер мен саудаға мемлекет бақылауы қойылды. Юстиниан І-нің кезінде салықтар көбейіп, еретиктер қатаң қудаланды. Ол алып құрылыстар жүргізуге (варварлардың баса-көктеп кіруінен қорғану үшін әскери бекіністер, қалалар, сарайлар мен ғибадатханалар салуға) үнемі қолдау жасап отырды. Кең көлемді жаулап алу саясатын жүргізді: варварлар басып алған Батыс Рим империясының жерлері (533 – 534 ж. Солтүстік Африка, Сардиния, Карсика, 535 – 555 ж. – Апеннин түбегі мен Сицилия, 554 ж. – Пиреней түбегінің оңтүстік-шығыс бөлігі) қайтадан тартып алынып, бұл жерлердегі құлиеленушілік тәртіптер қалпына келтірілді. Шығыста Иранмен (527 – 532, 540 – 561), солтүстікте славяндармен соғыс жүргізілді. Византияға қосылған жерлерде император билігіне қарсы жиі-жиі халық көтерілістері болып тұрды. [1]
Зерттеудің бірінші кезеңі әр түрлі дереккөздерден (мәтін, сөздік, дискурс т.с.с) материал жинаудан, құраудан басталады. Зерттеуге қажетті материалды (сөз, сөз тіркесі, сөйлем т.с.с.), авторын, дереккөзді және басылымның бетін көрсетіп жеке карточка жазып алу ұсынылады. Карточканың төменгі оң жағында бұл мысалдар зерттеу жұмысының қай тарауында немесе бөлімінде қолданылатыны көрсетіледі. Егер де жоспар бойынша бар болса, осы кезеңде тәжірибеге дайындық және оны жүргізу басталады: тест, анкета жұмыстарын жасау, интервьюге сұрақ дайындау т.с.с. Алынған нәтижелерге қорытынды жасалып, ол қорытынды жұмыстың мәтінінде қолданылады.
Екінші кезең жинаған материалды жүйелеу. Жиналған материалды біріктіретін белгілері бойынша класстарға, топтарға бөлу, жүйелеу. Зерттеу жұмысының дұрыс және дәл болуы үшін осы кезеңде біз қарастырып кеткен лингвистикалық зерттеулердің зерттеу мақсатына сай келетін әдіс-тәсілдерін (номографиялық, идеографиялық және эксперименталды әдістер) таңдап қолдану қажет.
Үшінші кезең ғылыми жұмысты жазу кезеңі, яғни зерттеу мәліметтерін топтап қорыту кезеңі. Осы кезеңде қолжазба жеке тарауларға, бөлімдерге бөлінеді.
Әр тараудан кейін кіріспеде анықталған зерттеу жұмысының мақсат-міндеттеріне сәйкес алынған зерттеу нәтижесі бойынша қысқаша тұжырымдар беріледі. Зерттеу жұмысының соңында жалпы жұмыс бойынша қорытынды жасалады. Қорытындыда тараулардағы тұжырымдар талданып қорытынды жасалады, зерттеу жұмысының мақсаты бойынша қойылған мақсатқа жету үшін жасалған әр жұмысқа, шешілген мәселелерге толық мәлімет беріледі. Қорытындының соңында қарастырылатын мәселе бойынша зерттеу жұмысының келешектегі бағыт-бағдары беріледі.
Жасалған зерттеу жұмысы талаптарға сәйкес рәсімделіп, қысқартылған сөздер тізімінен, қолданылған әдебиет тізімінен, бар болса қосымшадан тұрады.
Юстиниан І (Justіnіanos І) (482/83, Таурисий, Жоғары Солтүстік Македония – 14.11.565, Константинополь) – Византия императоры (527 – 565). Шаруа отбасынан шыққан. Өзінің үлкен ағасы император Юстин І-нің (518 – 527) көмегімен император сарайына жақын болып, мемлекеттік істерге үлкен ықпал етті. Таққа отырған соң империяның бұрынғы шекараларын қайта қалпына келтіруге тырысты. Жер иеленушілер мен құлиеленушілерге сүйенді, православие дінінен қолдау іздеп, сенаторлардың қарсылығын шектеуге тырысты. Мемлекеттік саясатта императордың әйелі Феодора үлкен рөл атқарды. Юстиниан І кезінде рим құқықтары толықтай қалпына келтіріліп, заң шығарушылық қызмет императордың шексіз билігін орнатуға, құл иеленушілікті нығайтуға бағытталды. Оның 536 – 538 ж. жүргізген реформалары мемлекетті орталықтандыруға жағдай жасады. Әкімшілік округтер үлкейтіліп, мемлекеттік аппарат пен армия күшейтілді. Қолөнер мен саудаға мемлекет бақылауы қойылды. Юстиниан І-нің кезінде салықтар көбейіп, еретиктер қатаң қудаланды. Ол алып құрылыстар жүргізуге (варварлардың баса-көктеп кіруінен қорғану үшін әскери бекіністер, қалалар, сарайлар мен ғибадатханалар салуға) үнемі қолдау жасап отырды. Кең көлемді жаулап алу саясатын жүргізді: варварлар басып алған Батыс Рим империясының жерлері (533 – 534 ж. Солтүстік Африка, Сардиния, Карсика, 535 – 555 ж. – Апеннин түбегі мен Сицилия, 554 ж. – Пиреней түбегінің оңтүстік-шығыс бөлігі) қайтадан тартып алынып, бұл жерлердегі құлиеленушілік тәртіптер қалпына келтірілді. Шығыста Иранмен (527 – 532, 540 – 561), солтүстікте славяндармен соғыс жүргізілді. Византияға қосылған жерлерде император билігіне қарсы жиі-жиі халық көтерілістері болып тұрды. [1]
Зерттеудің бірінші кезеңі әр түрлі дереккөздерден (мәтін, сөздік, дискурс т.с.с) материал жинаудан, құраудан басталады. Зерттеуге қажетті материалды (сөз, сөз тіркесі, сөйлем т.с.с.), авторын, дереккөзді және басылымның бетін көрсетіп жеке карточка жазып алу ұсынылады. Карточканың төменгі оң жағында бұл мысалдар зерттеу жұмысының қай тарауында немесе бөлімінде қолданылатыны көрсетіледі. Егер де жоспар бойынша бар болса, осы кезеңде тәжірибеге дайындық және оны жүргізу басталады: тест, анкета жұмыстарын жасау, интервьюге сұрақ дайындау т.с.с. Алынған нәтижелерге қорытынды жасалып, ол қорытынды жұмыстың мәтінінде қолданылады.
Екінші кезең жинаған материалды жүйелеу. Жиналған материалды біріктіретін белгілері бойынша класстарға, топтарға бөлу, жүйелеу. Зерттеу жұмысының дұрыс және дәл болуы үшін осы кезеңде біз қарастырып кеткен лингвистикалық зерттеулердің зерттеу мақсатына сай келетін әдіс-тәсілдерін (номографиялық, идеографиялық және эксперименталды әдістер) таңдап қолдану қажет.
Үшінші кезең ғылыми жұмысты жазу кезеңі, яғни зерттеу мәліметтерін топтап қорыту кезеңі. Осы кезеңде қолжазба жеке тарауларға, бөлімдерге бөлінеді.
Әр тараудан кейін кіріспеде анықталған зерттеу жұмысының мақсат-міндеттеріне сәйкес алынған зерттеу нәтижесі бойынша қысқаша тұжырымдар беріледі. Зерттеу жұмысының соңында жалпы жұмыс бойынша қорытынды жасалады. Қорытындыда тараулардағы тұжырымдар талданып қорытынды жасалады, зерттеу жұмысының мақсаты бойынша қойылған мақсатқа жету үшін жасалған әр жұмысқа, шешілген мәселелерге толық мәлімет беріледі. Қорытындының соңында қарастырылатын мәселе бойынша зерттеу жұмысының келешектегі бағыт-бағдары беріледі.
Жасалған зерттеу жұмысы талаптарға сәйкес рәсімделіп, қысқартылған сөздер тізімінен, қолданылған әдебиет тізімінен, бар болса қосымшадан тұрады.