Вариант 2 Часть 1. Аудированне
годсо ужар шудын кыштажат кодын олыл. Таче гып чыла ввітал-
тън, мамык гай ош пушкыдо лум лавыран Мландым, оралите умба-
лым лeвeдын, пушенете укшыш озын, Йыр пўртус узмын, яндар-
ешты.
Задания А1 — А3.
Вы услышите высказывания 3-х обучающихся. Установите
соответствие между высказываниями каждого говорящего
(А 1 – A 3) и утверждениями, данными в списке 1 – 3. Занесите
свои ответы в таблицу.
1. Могай сӧрал улат.
2. Сылне вер.
3. Кулешан да келшыше чием.
Высказывание AI А2 А3
Утверждение
3. Тентече кас кочкыш годым авам мутым лукто:
- Вашке У ий. Пайрем марте кок арня кодеш. Полек нерген шо-
нап кўлеш. Кызытак кевытлашке кошты савырныман, вара жап ок
лий, да сай сатуат ок код,
Ик кечын ме еш дене оласе ужальше рудерышке кайышна,
«Ўмбал чием» отделышке турышна. Тушто тyвырым, йолашым,
йолчиемым, ужгам, пальтом, упрым ужалат. Мыланем пайремлан
авам мотор тувырым нале. Шкаланюке кандe тўсан теле пальто
келшыш. Ачам шокшо уошым ойырыш. Шолымнан шем ботинкым
нална. Чылалтанат пӧлек моткоч келшен.
А. Пўртус узмын.
Б. Серыш.
В. Пӧлеклан – чием.
Часть 2. Чтение
Задание B 1.
2
3
Прочитайте тексты (1 – 3) и установите соответствие
между тематическими рубриками А — В. Внесите свои ответы
в таблицу. Каждая тематическая рубрика соответствует
только одному тексту.
Часть 4. Письмо
Задание 1.
Напишите своему другу (подруге) об экскурсии по природному
национальному парку «Марий Чодра».
1. Салам! Мый латныл ияш улам. Школышто тыршен тунемам.
Чыла предмет кокла гыч геометрий ден марий йылме келшат. Клас-
сыште старостан полышкалышыжын сомыжым шуктем. Яра жа-
пыште книгам лудаш йӧратем. Йӱштӧ Кугызай, тый тыглай отыл, а
юзо коча улат. Тоятат юзывиян. Тек шушаш ий мучко тыныс илыш
озалана, кажныже таза лиеш. Вет ик калыкмут ойла: «Тазалыкет
лиеш гын, Чыла лиеш». Пӧлеклан иктаж-могай онай книгам вучем.
Чеверын! Лумӱдырлан саламым ойло.
Задание 2.
2. Их эрдене Кориш, мален кыналын, окна гыч ончалепат,
ӧрын колта. Йырваш чыла ошо, волгыдо: йӱдым у лум лумын. Але
тенгече кастене малаш вочмыж годым тыгыле йӱр чарныде отыш.
Кудывечыште, уремыште ончалаш лийдыме лавыра Бле, кенеж
Прочитайте текст. Преобразуйте слова, напечатанные за-
главными буквами в конце спірок, обозначенных номерами в I - B5
так, чтобы они грамматически соответствовали содержанию
текста. Заполните пропуски полученными словами. Каждый
пропуск соответствует отдельному заданию B1 – B 5.
69​

Музыкалық қабілетті дамыту жолдары тұтас алғанда музыкалық оқытудың міндеттеріне сай болуы керек. Көркемдік талғамы бар, музыканы сүйетін, оны жанымен түсінетін , музыкалық өмірге белсенді адамды дайындау – мектептің міндеті. Сабақта қолданылатын музыкалық материалды таңдай білудің маңызы зор. Өйткені сол шығарма арқылы балалар өмірдің сан – қилы оқиғаларымен мағлұмат алып, музыкалық материалдар уақыт өткен сайын өзгеріп, толықтырылып отырады.

Халқымыздың музыка тілін терең түсінетіндігі ел арасында ертеден-ақ аңыз болып тараған. Оған мысал ретінде халық күйі «Ақсақ құлан», Саймақтың «Сары өзені» т.б. көптеген аңыз-күйлерді алуға болады. Бүгінгі таңда музыка мамандарының алқында тұрған мәселелердің бірі – музыканың құдіретін терең түсініп, оның өзіне рухани азық етіп, адам өмірін нұрландыруға ат салысатын музыкалық білімді азамат етіп тәрбиелеу. Ал, оның түп тамыры, негізгі – музыканы қабылдай білуде жатыр.

Баланың музыка тыңдауға, тыңдай отырып, оны саналы түрде қабылдауға баулу, музыка тәрбие беру жұмысының күрделі міндеттерінің бірі. Өйткені, ол оқушының музыкалық мәдениеттілігін қалыптастырудың алғышарты болып есептеледі. Музыкалық қабылдау – музыка сабағында қолданылатын іс-әрекеттердің кез-келген түрінің іргетасы, бастапқы нүктесі ретінде қалыптастырылады. Кез-келген түрі деп отырғанымыз – музыка тыңдау, нота сауаттылығы, ырғақтық-музыкалық қимылдар, балалар шығармашылығы. Бағдарлама бойынша музыканы қабылдай білу дегеніміз – жалпы білім беретін мектепте балаларға музыкалық тәрбие беру негізі.міне, сондықтан да баланы музыканы қабылдай білуге тәрбиелеу, оның заңдылықтары музыка пәні сабағының басты назарында болуы тиіс.

Музыканы қабылдау – барынша күрделі процесс. Оған арқау, негіз болатын нәрселер-шындықтың көркемдік бейнесін, сәулесін сезіне, ести және толғана білу. Музыка тұтас күйінде, өзінің мәнерлік құралдары әсер етеді. Ал бұл дегеніміз, -ладогармониялық қалып, тембр, арқын, динамика, метроритм. Олар шығармалардың мипатын, көңіл-күйін жеткізеді.

Халықтың ғасырлар бойында жасаған мұрасының сап алтындай маржаны – музыка. Халық музыкасы – уақыт сынан төтеп беріп, өзінің өміршеңдігін дәлелдеп келеді. Халықтың әлеуметтік өміріндегі мәні зор, нақышы көмескі тартпаған мәңгілік рухани дүниемізді тәрбиелеуде оның орны ерекше. Бұл өнермізді ойшыл даналар жоғары бағалаған. Ұлы Абай:

Туғанда дүние есігін ашады өлең,

Өлеңмен жер қойнына кірер денең – деп.,

Музыканың адам тағыдырындағы қызметін мейлінше дәл сипаттаған. Ал, С.Торайғыров патша өкіметіне: “Әнімді алдың – сәнімді алдың, сәнімді алдың – жанымды алдың” деген еді. Шәкәрім атамыз:

Ән мен күйдің тілі – күн,

Ұқпасаң ол – саған мін – деп жазды,

Қазақ халқы өнерді сыйлай, қадірлей білген. “Жігітке өнер де өнер, өлең де өнер”, “Ақылың болса жыр тыңда”, “Өнерді сыйлаған өрге шығады, дәстүрін сыйлаған төрге шығады”, – дейді халық.

Музыканың бұрынғы және бүгінгі байлығын сөз еткенде, олардың 3 түрлі айрықша сипатын бөліп айтуға болар еді.

Біріншіден, ән мен күй – өмір құралы. Халық саздарында елдің бастан кешкен алуан түрлі оқиғаларының, тұрмыс кәсібінің, салт-дәстүрінінің іздері жатады. Мәселен, ер жігіттің қанаты, айнымас сергі жүйрік ат, табиғат көріністері, т.б.

Екіншіден, ән мен күйдің бір ерекшілігі – жамағат көпшілікті тәрбиелеу құралы болуында. Әндерде дүниедегі жақсылық атаулы: адамгершілік, әділдік, ер лік, табандылық, мейірімділік сепіні баса айтылса, кейде керісінше кісі атына лайықсыз көріністер: жасандылық, мансапқорлық, опасыздық, күншілдік секілді жайлар таңбаланады.

Үшіншіден, әндердің өмірді көркемдікпен тану, тыңдаушыға эстетикалық ләззат беру қызметі зор. Халық өмірдің қарапайым құбылыстарын биік бейнелерге бөлеп сиаттайды. Сұлу қыз, ер жігіт, адал дос, қыран құс, күркіреген өзен, заңғар тау, жасыл орман, кең жайлау, сары дала, айдын – көл бәріән-күйлерінің тақырыбы болып табылады.

Әр ұлттың музыкалық таланты мен арнасы әр түрлі уақытта өсіп, дамып жетіледі. Бұлардың даму кезеңі де өмірдің өзі туған сезімдерге байланысты. Музыкада әр қоғам өз көрінісімен ұлттық бояу, бейне арқылы көзге елестеп, сезімге әсер етіп жатады.

“Музыка тыңдатпайынша, тәрбие беру, балалық шақтың өзінде адамның сүйіп тыңдайтын ән-күйлерінсіз тәрбие беру деген – менің басма қонбайтын нәрсе” – деп В.В.Сухомлинский тәрбие саласына өнердің алатын орнын ерекше бағалап өз пікірін осылай айтады.

ответ: Мой ответ токов что 3 подзорная труба 5 микроскоп 4 весы я думаю это измерительные приборы а колба лупа и песочные часы не измерительные приборы ! Важно знать что есть и другие измерительные приборы ! Это так для интереса : Измери́тельный прибо́р — средство измерений, предназначенное для получения значений измеряемой физической величины в установленном диапазоне. Часто измерительным прибором называют средство измерений для выработки сигнала измерительной информации в форме, доступной для непосредственного восприятия оператором.