9. Прочитайте текст исторического источника и назовите имя князя, написавшего эти наставления.
« Прежде всего, Бога ради и души своей, страх имейте Божий в сердце своём и милостыню подавайте
нескудную, это ведь начало всякого добра
<...> Что умеете хорошего, то не забывайте, а чего не умеете, тому учитесь - как отец мой, дома сидя,
знал пять языков, оттого и честь от других стран. Леность ведь всему мать: что кто умеет, то забудет, а
чего не умеет, тому не научится».
Зат алмасу немесе метаболизм деп тірі ағзада өтетін барлық химиялық реакциялардың жиынын айтамыз. Зат алмасу нәтижесінде ағзаға қажет заттар түзіледі және энергия бөлінеді. Ағза мен сыртқы орта арасында әрқашан зат және энергия алмасуы үздіксіз жүріп отырады. Күрделі қоректік заттар ас қорыту мүшелерінде қорытылып құрылысы жай заттарға айналған соң ащы ішектен қанға және лимфаға өтеді. Қан және лимфа ағыны арқылы ұлпаларға жеткізіледі. Әр мүшенің жасушалары өзіне тән және өсіп-өнуіне қажетті қарапайым заттарды түзеді. Қоректік заттардың ыдырауынан пайда болған энергияны жасушалар әр-түрлі физиологиялық үрдістер үшін жұмсайды. Артық түскен заттарды өзіне қор етіп жинайды (мысалы, гликоген, май). Ал жасушалардың тіршілік етуі нәтижесінде түзілген керексіз заттар өкпе, тері ішек арқылы сыртқа шығарылып отырады.