Керей мен Жәнібектің Батыс Жетісуға көшіп келуін халқымыздың тұңғыш көрнекті тарихшысы, ғұлама Мұхаммед Хайдар Дулати 1465 – 1466 жылдар деп жазады. Сұлтандар Батыс Жетісуды құтты мекен ете отырып, 1465-1466 жылдары Қозыбасында қазақ хандығын құрды. Жаңадан құрылған қазақ хандығының тағына Шыңғысханның ұрпағы болғандықтан, Керей, Жәнібек сұлтандарының екеуінің де отыруға құқығы болды. Бірақ сол кездегі орныққан тәртіп бойынша, хан тағына отырғызарда мұрагерлікпен қатар, жасының үлендігі де ескерілген. Сондықтан хан тағына жасы үлкен Керей отырып билік тізгінің қолға алды. Ақылдасар тірегі Жәнібек болды. Жәнібек хан – Барақ ханының бел баласы, Керей хан болса, Барақ ханның ағасы Болат сұлтанынның баласы, яғни екеуі немере еді. Керей хан мен Жәнібек ханның Шудағы Қозыбасыға Орда тігуі ең алдымен, көшпелі қазақтардың ел болып, еңсе көтерсек деген ынта – үмітін жүзеге асырды. Керей хан хандықтың басқару ісін Жәнібекпен келісе отырып ойдағыдай жүргізген.
Қазақ хандығының құрылуы мен нығайуы қазақ хандығының ішкі феодалдық қырқыстар мен талас – тартысты тоқтатты. Адам өліміне, өріс бұзылуына әкеп соғатын тайпаралық қақтығыстарға тыиым салынды. Ел ішінде тыныштық берік орнап, береке – бірлік кең өріс алды. Қазақ хандығының нығайуы көшпелі шаруалардың бұрыннан қалыптасқан дағдылы мал жайылымдарын жыл мерзімдері бойынша тиімді пайдалануына жағдай жасады. Шаруалар дер кезінде өріс-қонысқа, жайлау мен қыстауға көшіп – қонды. Бейбіт өмір, мамыражай заман орнады. Сөйтіп, қазақ хандығының іргесі бекіп күш-қуаты мен беделі артты.
Міне, Керей мен Жәнібек хан құрған Қазақ хандығының жалғасы – бүгінгі қазақ елі ХХ ғасырдың соңында мәңгілік арманына жетті. Мойны бұғаудан босады. Біз тәуелсіз ел болдық деп мінбеден сөйлеп, биік-биік тұғырдан көріндік. Қазақ хандығының 550 жылдық тойының атап өтілуі де халқымыздың Егеменді, Тәуелсіз «Мәңгілік ел» болғанымызды дәлелдейді.
Чока́н Чинги́сович Валиха́нов (каз. Шоқан Шыңғысұлы Уәлихан, настоящее имя — Мухамме́д-Хана́фия (каз. Мұхаммедқанафия); нобябрь 1835, орда-зимовка Кунтимес[2] (Кусмурын)[3][4], Аманкарагайский внешний округ, Казахстан (ныне аул Кунтимес, Сарыкольский район, Костанайская область, Казахстан) — 10 апреля 1865, урочище Кочен-Тоган, Кербулакский район, Алматинская область, Казахстан) — первый казахский учёный, историк, этнограф, фольклорист, путешественник и Служил в Военно-учёном комитете Генерального штаба Военного министерства, Азиатском департаменте Министерства иностранных дел Российской империи[6][7][8].
Керей мен Жәнібектің Батыс Жетісуға көшіп келуін халқымыздың тұңғыш көрнекті тарихшысы, ғұлама Мұхаммед Хайдар Дулати 1465 – 1466 жылдар деп жазады. Сұлтандар Батыс Жетісуды құтты мекен ете отырып, 1465-1466 жылдары Қозыбасында қазақ хандығын құрды. Жаңадан құрылған қазақ хандығының тағына Шыңғысханның ұрпағы болғандықтан, Керей, Жәнібек сұлтандарының екеуінің де отыруға құқығы болды. Бірақ сол кездегі орныққан тәртіп бойынша, хан тағына отырғызарда мұрагерлікпен қатар, жасының үлендігі де ескерілген. Сондықтан хан тағына жасы үлкен Керей отырып билік тізгінің қолға алды. Ақылдасар тірегі Жәнібек болды. Жәнібек хан – Барақ ханының бел баласы, Керей хан болса, Барақ ханның ағасы Болат сұлтанынның баласы, яғни екеуі немере еді. Керей хан мен Жәнібек ханның Шудағы Қозыбасыға Орда тігуі ең алдымен, көшпелі қазақтардың ел болып, еңсе көтерсек деген ынта – үмітін жүзеге асырды. Керей хан хандықтың басқару ісін Жәнібекпен келісе отырып ойдағыдай жүргізген.
Қазақ хандығының құрылуы мен нығайуы қазақ хандығының ішкі феодалдық қырқыстар мен талас – тартысты тоқтатты. Адам өліміне, өріс бұзылуына әкеп соғатын тайпаралық қақтығыстарға тыиым салынды. Ел ішінде тыныштық берік орнап, береке – бірлік кең өріс алды. Қазақ хандығының нығайуы көшпелі шаруалардың бұрыннан қалыптасқан дағдылы мал жайылымдарын жыл мерзімдері бойынша тиімді пайдалануына жағдай жасады. Шаруалар дер кезінде өріс-қонысқа, жайлау мен қыстауға көшіп – қонды. Бейбіт өмір, мамыражай заман орнады. Сөйтіп, қазақ хандығының іргесі бекіп күш-қуаты мен беделі артты.
Міне, Керей мен Жәнібек хан құрған Қазақ хандығының жалғасы – бүгінгі қазақ елі ХХ ғасырдың соңында мәңгілік арманына жетті. Мойны бұғаудан босады. Біз тәуелсіз ел болдық деп мінбеден сөйлеп, биік-биік тұғырдан көріндік. Қазақ хандығының 550 жылдық тойының атап өтілуі де халқымыздың Егеменді, Тәуелсіз «Мәңгілік ел» болғанымызды дәлелдейді.
Чока́н Чинги́сович Валиха́нов (каз. Шоқан Шыңғысұлы Уәлихан, настоящее имя — Мухамме́д-Хана́фия (каз. Мұхаммедқанафия); нобябрь 1835, орда-зимовка Кунтимес[2] (Кусмурын)[3][4], Аманкарагайский внешний округ, Казахстан (ныне аул Кунтимес, Сарыкольский район, Костанайская область, Казахстан) — 10 апреля 1865, урочище Кочен-Тоган, Кербулакский район, Алматинская область, Казахстан) — первый казахский учёный, историк, этнограф, фольклорист, путешественник и Служил в Военно-учёном комитете Генерального штаба Военного министерства, Азиатском департаменте Министерства иностранных дел Российской империи[6][7][8].