Ранние Государства на территории Казахстана 1. Какие первые государственные объединения появились на казахской земле? Чем они отличались друг от друга?

2. Что вы знаете о государстве гуннов?

3. Какие можно сделать выводы из легенды о Модэ и его отношении к земле?

4. Когда было образовано государство усуней, какова его территория, общественный строй?

5. Расскажите о государстве Канлы.

6. Запишите в тетрадь отличительные черты в системе управления государств.

Бекініс, қорған, қамал — тұрақты әскері, қару-жарағы бар, қажетті азық-түлік, т.б. нәрселермен қамтамасыз етілген, әскери-стратегиялық тұрғыдан маңызды, жау қоршауында қалған жағдайда ұзақ уақыт қарсыласуға мүмкіндігі мол әскери тұрақ. Ол теңіз (теңіз жағалауы) Бекінісі және құрлықтық Бекініс болып бөлінеді. Теңіз (теңіз жағалауы) Бекінісі әскери флот күштерінің шұғыл әрекет тірегі ретінде қызмет етеді. Мұндай Бекіністер құрамында теңізге, ішкі рейдтерге шығуға оңтайлы бірнеше (жабық) аралдар, сондай-ақ, қорғанысқа, кемелер мен қайықтарды жөндеуге, жабдықтауға қажетті құралдар болады. Теңіз жағалауында Бекіністік құрылыстар жүргізу, қорғану туралы алғашқы жазба деректер Филон Византийский (б.з.б. 3 ғ.), Витрувий (б.з.б. 1 ғ.), Аполлодар (2 ғ.), Вегеция (4 ғасырдың соңы — 5 ғасырдың бас кезі) еңбектерінде кездеседі. Құрлықтық Бекініс алғашында топырақ үйіндісімен, таспен, ағашпен, т.б. материалдармен қоршалған елді мекен түрінде болды. Ал көшпелілер әскерлері жылжымалы Бекіністер құру әдістерін қолданған. Кейін қалалық мәдениеттің өркендеуіне байланысты қорғаныс құрылыстары бар Бекіністер, қамалдар салына бастады. Мұндай елді мекенді, қамалдарды қорғау тұрғындардың өз күшімен жүзеге асырылған. Ертедегі мемлекеттер мен қалаларда әскер пайда болып, құрылыс өнерінің дамуы мен арзан жұмыс қолдарының (құлдар) көбеюіне байланысты көне қалалар айналасы мұнаралы қабырғалармен, ормен қоршалатын болды. Мысалы, парсылар астанасы Сузы үш қатар мұнаралы қабырғалармен қоршалған. Орта Азия мен көне Қазақстан жерінде де мұндай көп қатарлы Бекіністер аз болмаған. Олардың орындары ондап саналады. Б.з-дың алғашқы ғасырларында Сырдың оң жағасынан бой көтерген Сауран қаласының да бірнеше бекініс қабырғалары болған. Бекіністің сыртқы қоршауы құлаған жағдайда, ең соңғы кедергі есебіндегі тірек-қорғаны — цитаделі (гректерде — акрополь, римдіктерде — капитолий) салынған. Үлкен аумақты ел шетінен қорғауға арналған шекаралық Бекіністер Қытайда (Ұлы Қытай қорғаны), Мысырда, Ассирияда, Вавилонда, Иранда, Римде, т.б. елдерде қолданылған. Орта ғасырларда Батыс Еуропада ірі жер иелерінің қорған-сарайлары (замоктар), қорғандары күшейтілген қарулы әскері бар қалалар мен монастырьлар түріндегі Бекіністер пайда болды. Қорған-сарайлар ірі жер иелерінің тұрғын жайы мен қол астындағы халықтан алым-салық жинау, ұрыс қимылдарын жүргізу мақсатында жасақталған қарулы әскері орналасатын тұрақ қызметін атқарды. 13 — 14 ғасырларда тек Францияда ғана 50 мыңға жуық қорған-сарайлар, қарулы әскері бар қалалар мен монастырьлар болды. Оқ-дәрімен атылатын қарулардың пайда болуына байланысты (18 — 19 ғасырлардан бастап) теңіз жағалауындағы Бекініс қабырғаларының алдыңғы жағынан қосымша форттар салына бастады. 19 ғасырдың аяғында Бекініс құрылысына бетон және оқ өтпейтін құрылымдар қолданылатын болды. 1-дүниежүзілік соғыс қарсаңында Еуропа территориясында әр түрлі дәрежедегі 150-ден астам Бекініс болды. Қару-жарақтар мен әскердің Бекіністерге топталуы қарсыластарға артиллериядан бастырмалата соққы беру арқылы бас көтертпей тастауына мүмкіндік беретін. Сондықтан, қарулы күштерді әр жерге бөліп орналастыру қажеттігі туындады. 1-дүниежүзілік соғыстан кейін Бекіністер орнына әскери шептер өмірге келді.[1]

В конце 22-го года правления Тутмоса, 19 апреля египетское войско, возглавляемое фараоном, из пограничной крепости Чару (греч. Силэ) выступило в свой первый за долгое время поход. Через 9 дней (28 апреля) Тутмос в Газе (Аззату) отметил свою 23-летнюю годовщину вступления на престол[1]. На 24-й день похода (14 мая) египетское войско достигло подножия хребта Кармель. По египетским сведениям, вся страна до крайнего севера была охвачена «восстанием на (то есть против) его величество». По ту сторону гор, в Ездраелонской долине, у города Мегиддо, египтян поджидало союзное войско сирийцев. «Триста тридцать» сиро-палестинских властителей, каждый со своим воинством решились совместно преградить здесь дорогу египетскому царю. Главой союза был властитель Кадеша на Оронте, сумевший поднять на борьбу с Египтом едва ли не всю Сирию-Палестину.Наперекор уговорам своих сподвижников избрать обходный путь, Тутмос, не желая прослыть у врагов трусом, вышел к войскам противника, по наиболее трудной, но зато самой короткой дороге, прямо через ущелье, где при желании легко можно было уничтожить всё войско египтян. Это ущелье было такое узкое, что воины и кони вынуждены были двигаться по нему в колонну по одному, друг за другом, причём сам Тутмос возглавлял своих воинов. Неприятель, никак не ожидавший такой быстроты продвижения египтян, не успел перекрыть горные теснины и всё войско фараона беспрепятственно вышло на равнину перед городом. Столь странное поведение сирийцев объясняется, возможно, боязнью покинуть лагерь у города, за стены которого можно было укрыться в случае поражения.В сражении, происшедшем на 26-ой день похода (15 мая) коалиция мятежников была разбита, и вражеские воины и их полководцы бежали под охрану стен Мегиддо, побросав своих коней, свои колесницы и своё оружие[1]. Однако ворота города, в страхе перед египетскими воинами, оказались заперты и жители города были вынуждены поднимать своих беглецов на стены с связанных одежд и верёвок. Хотя и царь Мегиддо и царь Кадеша смогли таким образом в плен попал сын царя Кадеша. Египтяне, однако, не смогли воспользоваться выгодным моментом и взять город с ходу, так как занялись собиранием брошенного противником снаряжения и оружия и грабежом покинутого им лагеря. Египтяне захватили 3400 пленных, более 900 колесниц, более 2000 лошадей, царское имущество и множество скота.Богатая добыча, захваченная египтянами в брошенном лагере, не произвела на фараона никакого впечатления — он обратился к своим солдатам с воодушевляющей речью, в которой доказал жизненную необходимость взятия Мегиддо: