? 1. Ежелгі Қытайда ауыл шаруашылығы қалай дамыды? Егін шар
руашылығына ерекше мән берудің себебі неде деп ойлайсың,
дар?
2. Қолөнер мен сауданың дамуы туралы не білесіңдер?
3. Ежелгі Қытайда мемлекетті басқарудың күрделі жүйесі несімен
ерекше болды?
4. Халық көтерілістері өз мақсаттарына жете алды ма?

Мұқағали Мақатаев.

Мәртебесі биік ақиық ақын Мұқағали Сүлейменұлы Мақатаев 1931 жылы 9 ақпанда Алматы облысы Райымбек ауданы Қарасаз ауылында дүниеге келген. Ақынның шын аты — Мұхаметқали, бірақ ата-анасы пайғамбар атымен жүру ауыр тиеді деп сәби күнінен "Мұқағали" деп еркелеткен екен.

Балалық шағы соғыспен қатар өткендіктен, ақын тағдырдың ащы дәмін ерте татады. Жастайынан әдебиетке құштар болып, алғашқы өлеңдерін 14 – 15 жасынан бастап жаза бастайды. Ақынның тұңғыш өлеңдері “Қырман басында”, “Қойшы бала — Әкітай” ауданындағы 1949 жылы “Советтік шекара” газетінде жарияланды. Ал алғашқы жыр жинағы 33 жасында шыққан екен.

Аз ғұмыр кешкенімен бірнеше лирикалық жыр жинағы мен дастандарын жазған. Бүгінде лирик ақынның 1000 – нан астам өлеңі мен поэмасы қалды. Ал жыр аудармасы саласында Шекспирдің сонеттерін, Дантенің «Құдіретті комедиясын» қазақшалады.

Мұқағали поэзиясының қайнар көзі басты тақырыбы туған елі, өскен жері, Отан тағдыры, замана тынысы, замандастарының арман аңсары болды. Осы айтылғанның бәрін Мұқағали тек өзіне ғана тән қайталанбас шеберлікпен, асқан поэтикалық үйлесіммен, нағыз поэзияға ғана тән бейнелі образдармен бедерлеп, артынан келер ұрпаққа өлмес мұра ретінде қалдырған.

Ойын «Toғyzқұmalaқ»Бұл шотқа негізделген ойын болып табылады. Ол бақташы дейін келді. Олар қазір орнына пластикалық шарлар пайдаланылатын құрғақ қой катушкадан, ойнады. Ойында, екі ойыншы допты 81 бар, олардың әрқайсысы тартылады.Ойынның ережесі:Бортында Әрбір ойыншы әр жақсы 9 шар орналастырылған ішіне (18 жасуша бар) жасушалар еді болды.Ойын әр ұяшық үшін солдан оңға қарай бастайды. Бұл әрекетті орындау үшін, клеткалар бір басқа барлық шарлар қабылданған және оларға барлық жасушаларының бір көрсету. Соңғы доп қарсы тараптың кез келген ұяшыққа құлап тиіс. Жасуша шарлар, тіпті санын кімнің жағында осы ұялы ойыншы қалыптасады болса, «горшок» бұл барлық шарлар қабылдайды.Содан кейін ойын қарама-қарсы жағында жалғастыруда. Жеңімпаз көп шарлар бар болып табылады.Мысалы, «Қozdatu», сондай-балаларға арналған ойын neskoleo түрлер «Toғyzқұmalaқ айыра» «Bestemshe».