1. Мәтін оқырманға қалай әсер етуі мүмкін? Оқырманға қандай ой тастайды деп ойлайсыз? Баламалы энергия көздері
Баламалы энергия көздерін іздеудің бүгінгі күні маңызы артып отыр. Бұл үдерістен Қазақстан да артта қалған жоқ. Елбасы «Қазақстан-2050» Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Жолдауында: «Біз энергияның баламалы түрлерін өндіруді дамытуға, Күн мен желдің энергиясын пайдаланатын технологияларды белсенді енгізуге тиіспіз»,- деген еді.
Қазіргі уақытта жел мен Күн сынды баламалы энергия көздерін пайдалану жоғары дәрежеде деп айту қиындау. Өйткені мамандардың есебі бойынша, елімізде жалпы жаңғыртылатын энергия көздерінің үлесі 1% екен. Бүгінде Қазақстанның жер қойнауы табиғи қазбаларға бай болғандықтан энергия тапшылығы айтарлықтай байқалмайды, дегенмен баламалы энергия көздері ол болашақтың қажеттілігі екені сөзсіз.
Қазақстанның климаттық жағдайы – күн қуатын пайдалануға қолайлы. Ғалымдардың айтуынша, елімізде күн энергиясын өндіру мүмкіндігі жылына 2,5 миллиард киловатт-сағат. Бұл отандық ғалымдарды жаңа жобаларды жасауға жетелеп отыр. Мәселен, күн сәулесін жинайтын арнайы тақталар. Толық автоматтандырылған аталмыш тақтайшалар ғимараттан шықпай-ақ, күн сәулесінің түсу бұрышын анықтап, оны компьютер арқылы басқаруға мүмкіндік береді. Бұл арзан әрі қолайлы.
Бүгінде баламалы электр энергиясын өндіру озық әлемдік технологияларды енгізуге және энергетикалық тиімді бағдарламаларды іске асыруға мүмкіндік беретіні сөзсіз, сондықтан баламалы энергия көздеріне қазірден бастап баса назар аударылуы тиіс.
Абайдың өлеңдері:
Абайдың баласы Әкiмбайдың жоқтауы
Абайдың Смағұл деген iнiсiне қиыр жайлап жүргенде айтқаны
Абайдың өзге ақындармен сөз жарыстыруы
Адам — бiр боқ көтерген боқтың қабы
Адамның кейбір кездері
Адасқанның алды — жөн, арты — соқпақ
Алла деген сөз жеңіл
Алланың өзі де рас, сөзі де рас
Антпенен тарқайды
Асқа, тойға баратұғын
Ата-анаға көз қуаныш
Ауру жүрек ақырын соғады жай
Аш қарын жұбана ма майлы ас жемей
Ағыбайға
Базарға, қарап тұрсам, әркім барар
Байлар жүр жиған малын қорғалатып
Баймағанбетке
Бай сейілді
Балалық өті, білдің бе?
Белгілі сөз: “өлді, өлді”
Бойы бұлғаң
Болды да партия
Буынсыз тілің
Білектей арқасында өрген бұрым
Білімдіден шыққан сөз
Бір дәурен кемді күнге — бозбалалық
Біреудің кісісі өлсе, қаралы — ол
Бір сұлу қыз тұрыпты хан қолында
Бәкизатқа
Бөстегiм құтылдың, ба Көтiбақтан
Бөтен елде бар болса
Домбыраға қол соқпа
Дүйсенқұлға
Ем таба алмай
Еріксіз түскен ылдидан
Ескілік киімі (Ойланып ойға кеттім жүз жылғы өткен)
Есіңде бар ма жас күнің
Жаздыкүн шілде болғанда
Жазғытұры (Жазғытұры қалмайды қыстың сызы)
Жалын мен оттан жаралып
Жапырағы қуарған ескі үмітпен
Жарқ етпес қара көңілім не қылса да
Жастықтың оты, қайдасың
Жастықтың оты жалындап
Жасымда ғылым бар деп ескермедім
Жас өспірім замандас қапа қылды
Жақсылық ұзақ тұрмайды
Желсіз түнде жарық ай
Жылуы жоқ бойының
Жігіт сөзі (Айттым сәлем, қаламқас)
Жігіттер, ойын арзан, күлкі қымбат
Жүрегім, нені сезесің
Жүрегім, ойбай соқпа енді
Жүрегім менің - қырық жамау
Жүректе қайрат болмаса
Жүрек - теңіз, қызықтың бәрі - асыл тас
Жұмбақ (Алла мықты жаратқан сегіз батыр)
Жұмбақ (Сыналар, ей, жігіттер, келді кезің)
Жұмбақ (Қара жер адамзатқа болған мекен)
Интернатта оқып жүр
Кейде есер көңіл құрғырың
Келдік талай жерге енді
Кешегі Оспан ағасы
Күз
Күйісбайға
Күлімбайға (Болыс болдым мінеки)
Күн артынан күн туар
Күшік асырап, ит еттім
Көзімнің, қарасы
Көк ала бұлт сөгіліп
Көк тұман—алдыңдағы келер заман
Көлеңке басын ұзартып
Көңілім қайтты достан да, дұшпаннан да
Көңіл құсы құйқылжыр шартарапқа
Лай суға май бітпес қой өткенге
Малға достың мұңы жоқ малдан басқа
Мен боламын демеңдер
Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін
Менсінбеуші ем наданды
Мен сәлем жазамын
Мұқаммаразға
Не iздейсiң, көңiлiм, не iздейсiң
Нұрлы аспанға тырысып өскенсің сен
Ойға түстім,толғандым
Оспанға
Оспанға
Осы қымыз қазаққа
Патша құдай, сыйындым
Разаққа
Рахымшалға
Сабырсыз, арсыз,еріншек
Сағаттың шықылдағы емес ермек
Сегіз аяқ
Сенбе жұртқа, тұрса да қанша мақтап
Сен мені не етесің
Соры қалың соққы жеген пышанамыз
Сүйсіне алмадым, сүймедім
Сұм дүние тонап жатыр, ісің бар ма?
Сәулең болса кеудеңде
Тайға міндік
Талай сөз бұдан бұрын көп айтқамын
Тоты құс түсті көбелек
Туғызған ата, ана жоқ
Тұлпардан тұғыр озбас шабылса да
Тәңірбердіге
Шоқпардай кекілі бар, қамыс құлақ
Ысытқан,суытқан
Ішім өлген, сыртым сау
Ғабидоллаға
Ғалымнан надан артпас ұққанменен
Ғашықтық, құмарлық пен — ол екі жол
Ғашықтың тілі — тілсіз -тіл
Ғылым таппай мақтанба
Қажымас дос халықта жоқ
Қайғы шығар ілімнен
Қалың елім, қазағым, қайран жұртым
Қансонарда бүркітші шығады аңға
Қараңғы түнде тау қалғып
Қараша, желтоқсан мен сол бір-екі ай
Қарашада өмір тұр
Қара қатын
Қартайдық, қайғы ойладық, ұйқы сергек
Қартайдық,қайғы ойладық,ұлғайды арман
Қатыны мен Масақбай
Қиясбайға
Қор болды жаным
Қуанбаңдар жастыққа
Қуатты оттай бұрқырап
Қызарып, сұрланып
Қыздарға (Қойдан қоңыр, жылқыдан торы Бәкең)
Қыз сөзі (Қиыстырып мақтайсыз)
Қыран бүркіт не алмайды, салса баптап?
Қыс
Құлақтан кіріп, бойды алар
Құр айғай бақырған
Ұялма деген көңіл үшін
Әбдiрахманға (Алланың рахматын)
Әбдiрахман өлiмiне (Талаптың мiнiп тұлпарын)
Әбдiрахман өлiмiнен соң өзiне айтқан жұбатуы
Әбдiрахман өлгенде (Арғы атасы қажы едi)
Әбдiрахман өлгенде (Кешегi өткен ер Әбiш)
Әбдiрахман өлгенде (Тұл бойың ұят, ар едiң)
Әбдірахман науқастанып жатқанда (Я, құдай, бере көр)
Әбдірахманның әйелі Мағышқа Абайдың айтқан жұбатуы
Әбдірахманның әйелі Мағышқа Абай шығарып берген жоқтау
Әбдірахманға (Орынсызды айтпаған)
Әбдірахманға Кәкітай атынан хат (Көзімнің нұрысыз)
Әбдірахманға Кәкітай атынан хат (Тілім саған айтайын)
Әбдірахман өліміне (27 жасында)
Әйелің— Медет қызы, аты Өрім
Әсемпаз болма әрнеге
Әуелде бір суық мұз— ақыл зерек
Өзгеге, көңілім, тоярсың
Өкінішті көп өмір кеткен өтіп
Өлең — сөздің патшасы, сөз сарасы
Өлсем, орным қара жер сыз болмай ма?
Өлсе өлер табиғат, адам өлмес
Абайдың әндері:
Көзімнің қарасы
Айттым сәлем, Қаламқас
Желсіз түнде жарық ай
Сегіз аяқ
Денсаулық дегеніміз – адам жаны мен тәнінің амандығы. Денінің сау болуын қандай адам қаламайды?
Дені сау адам өзі үшін де, ол өмір сүріп жатқан қоғам үшін де керек. Қоғамадағы не бір жұмысты да сол денсаулық иесі ғана атқара алады. Адам бұл өмірде мәңгілік емес. Сол берілген аз ғұмырды дұрыс пайдалана білмесең, ғұмырың текке өтті дей бер. «Денсаулық – зор байлық» деп атамыз қазақ бекер айтпаған болар. Әр адамның өмірінде денсаулықтың орны бөлек. Сондықтан денсаулығымызға көңіл бөліп, дұрыс сақтанғанымыз жөн. Деніміз сау болмаса, ауру меңдеп, қалжыратса, шалқыған байлықтан, ақшадан не пайда?! Осыдан біз ненің бірінші байлық екенін аңғарамыз.