1. Отбасылық ғұрыптар дегенді қалай түсінесің? 2. «Абысын тату болса, ас көп, Ағайын тату болса, ат көп» деген мақалдың мағынасына мән бердің бе тінем
Терминология терминінің өзі көп мағыналы термин. Ғалымдар оынң 5 түрлі мағынаны білдіретінін көрсетеді.
1)Термин – сөздердің жиынтығы немесе жалпы көптеген саны белгісіз терминдер;
2)Қандай да бір сала терминдерінің (ұғымдары мен атауларының) жиынтығы (медицина терминологиясы, география терминологиясы);
3)Терминдердің жасалуы, құрамы мен қызметі туралы ілім;
4)Белгілі бір тілде қолданылатын белгілі бір білім саласы терминдердің жасалуы, құрамы мен қызметі жәгне олардың басқа тілдердегі баламалары туралы ілім;
5)Жалпы терминологиялық ілім.
Осы көпмағыналықтан арылу мақсатымен болса керек, соңғы он шақты жыл көлемсінде Ресей ғалымдары термин, терминология мәселелерін зерттейтін ілімді терминоведение деп атап жүр. Біз де ұғымдар ара – жігінің бұлайша ажыратылуын қолдаймыз. Сондықтанда терминоведение атауын терминтану деп қолданып жүрміз. Тілдегі барлық терминдер жиынтығын – терминология, ал белгілі бір арнаулы сала терминдерінің жиынтығын — салалық терминология, ал общая терминология атауын – жалпы терминтану деп бір ізді атаған дұрыс болар деп ойлаймыз.
герольд бельгер 1934 жылы 28 қазанда саратов облысы, энгельс қаласында туған. неміс, орыс, қазақ тілдерінде жазады. абай атындағы қазақ педагогика институтын бітірген (1958).
1958–1960 жж. жамбыл облысының байқ совхозындағы орта мектепте мұғалім, 1960–1963 жж. абай атындағы қазпидің аспиранты, 1963–1964 жж. «жұлдыз» журналында әдеби қызметкер болды.
1964 жылдан шығармашылық жұмыста, 1992 жылдан неміс тілінде шығатын «феникс» альманахы бас редакторының орынбасары болған. қазақстан республикасы жоғарғы кеңесінің депутаты болған (1994–1995).
«ауыл шетіндегі үй» (1973), «даладағы шағалалар» (1976), «алты асу» (1977), «тас өткел» (1988, орыс, қазақ, неміс тілдерінде), «бауырластықтың жанды бейнесі» (1981), «созвучие» (1982), «уақытпен бетпебет» (1985, неміс тілінде), «мотивы трех струн» (1986), «гете и абай» (1989), «родство» (1991), «земные избранники» (1995) атты зерттеу еңбектері шыққан.
б.майлин, х.есенжанов, ә.нұрпейісов, ә.кекілбаев, д.досжанов, т.б. қазақ жазушыларының бірқатар шығармаларын қазақшадан орыс тіліне, а.раймген, э.кончак, н.ваккер, т.б. неміс жазушыларының жекелеген туындыларын неміс тілінен орысшаға аударды. жиырмадай жинақтың құрастырушысы және жекелеген әңгіме, мақалалары енген 25тей жинақтары бар.
қазақстан жазушылар одағының б.майлин атындағы сыйлығының иегері (1988), қазақ ксрнің еңбек сіңірген мәдениет қызметкері (1987), президенттің бейбітшілік пен рухани татулық сыйлығының иегері (1992), қр президентінің жанындағы мемлекеттік саясат жөніндегі ұлттық кеңес мүшесі. «парасат» орденінің иегері (1994), қазақстандағы пен клуб сыйлығының (1996), «алтын самрұқ» сыйлығының (2007) иегері.
шығармалары: лики слова. эссе. а., «білім», 1996; помни имя свое. мақалалар жиыны. а., «ғылым», 1999; тихие беседы на шумных перекрестках. эссе. а., «арыс», 2001; этюды о переводах, и.жансугурова. а., «ғылым», 2001; след слова. әдеби портреттер. а., «жазушы», 2002; дом скитальца. роман. астана. «аударма», 2003; гармония духа. мақалалар мен эсселер. москва. «рус. книга», 2003; автобиографические эскизы. а., «жібек жолы», 2004; туюксу. роман. а., «даик пресс», 2004; эль. а., «ғылым», 2005; плетенье чепухи. публицистика. а., «ғылым», 2006; мұнартау. әңгімелер. а., «өлке», 2006; властительслово. а., «мка», 2007; разлад. роман. а., «жазушы», 2008; казахские слова. а., 2009.
Терминология терминінің өзі көп мағыналы термин. Ғалымдар оынң 5 түрлі мағынаны білдіретінін көрсетеді.
1)Термин – сөздердің жиынтығы немесе жалпы көптеген саны белгісіз терминдер;
2)Қандай да бір сала терминдерінің (ұғымдары мен атауларының) жиынтығы (медицина терминологиясы, география терминологиясы);
3)Терминдердің жасалуы, құрамы мен қызметі туралы ілім;
4)Белгілі бір тілде қолданылатын белгілі бір білім саласы терминдердің жасалуы, құрамы мен қызметі жәгне олардың басқа тілдердегі баламалары туралы ілім;
5)Жалпы терминологиялық ілім.
Осы көпмағыналықтан арылу мақсатымен болса керек, соңғы он шақты жыл көлемсінде Ресей ғалымдары термин, терминология мәселелерін зерттейтін ілімді терминоведение деп атап жүр. Біз де ұғымдар ара – жігінің бұлайша ажыратылуын қолдаймыз. Сондықтанда терминоведение атауын терминтану деп қолданып жүрміз. Тілдегі барлық терминдер жиынтығын – терминология, ал белгілі бір арнаулы сала терминдерінің жиынтығын — салалық терминология, ал общая терминология атауын – жалпы терминтану деп бір ізді атаған дұрыс болар деп ойлаймыз.
ответ:
герольд бельгер 1934 жылы 28 қазанда саратов облысы, энгельс қаласында туған. неміс, орыс, қазақ тілдерінде жазады. абай атындағы қазақ педагогика институтын бітірген (1958).
1958–1960 жж. жамбыл облысының байқ совхозындағы орта мектепте мұғалім, 1960–1963 жж. абай атындағы қазпидің аспиранты, 1963–1964 жж. «жұлдыз» журналында әдеби қызметкер болды.
1964 жылдан шығармашылық жұмыста, 1992 жылдан неміс тілінде шығатын «феникс» альманахы бас редакторының орынбасары болған. қазақстан республикасы жоғарғы кеңесінің депутаты болған (1994–1995).
«ауыл шетіндегі үй» (1973), «даладағы шағалалар» (1976), «алты асу» (1977), «тас өткел» (1988, орыс, қазақ, неміс тілдерінде), «бауырластықтың жанды бейнесі» (1981), «созвучие» (1982), «уақытпен бетпебет» (1985, неміс тілінде), «мотивы трех струн» (1986), «гете и абай» (1989), «родство» (1991), «земные избранники» (1995) атты зерттеу еңбектері шыққан.
б.майлин, х.есенжанов, ә.нұрпейісов, ә.кекілбаев, д.досжанов, т.б. қазақ жазушыларының бірқатар шығармаларын қазақшадан орыс тіліне, а.раймген, э.кончак, н.ваккер, т.б. неміс жазушыларының жекелеген туындыларын неміс тілінен орысшаға аударды. жиырмадай жинақтың құрастырушысы және жекелеген әңгіме, мақалалары енген 25тей жинақтары бар.
қазақстан жазушылар одағының б.майлин атындағы сыйлығының иегері (1988), қазақ ксрнің еңбек сіңірген мәдениет қызметкері (1987), президенттің бейбітшілік пен рухани татулық сыйлығының иегері (1992), қр президентінің жанындағы мемлекеттік саясат жөніндегі ұлттық кеңес мүшесі. «парасат» орденінің иегері (1994), қазақстандағы пен клуб сыйлығының (1996), «алтын самрұқ» сыйлығының (2007) иегері.
шығармалары: лики слова. эссе. а., «білім», 1996; помни имя свое. мақалалар жиыны. а., «ғылым», 1999; тихие беседы на шумных перекрестках. эссе. а., «арыс», 2001; этюды о переводах, и.жансугурова. а., «ғылым», 2001; след слова. әдеби портреттер. а., «жазушы», 2002; дом скитальца. роман. астана. «аударма», 2003; гармония духа. мақалалар мен эсселер. москва. «рус. книга», 2003; автобиографические эскизы. а., «жібек жолы», 2004; туюксу. роман. а., «даик пресс», 2004; эль. а., «ғылым», 2005; плетенье чепухи. публицистика. а., «ғылым», 2006; мұнартау. әңгімелер. а., «өлке», 2006; властительслово. а., «мка», 2007; разлад. роман. а., «жазушы», 2008; казахские слова. а., 2009.