1. Сен не байқадың? а) Сұхбаттасушании созін жиі бөлесің бе?
s) Сұхбаттасуш, игімесіне кірісіп, оған
кенес беріп, сурак койғанды жаксы көресің бе?
II. Onimeneenen e
а) Сұхбаттасушыға карайсии, ба элде баска жакка
карайсың ба?
s) Сұхбаттасушыға тесіліп карап отырасың ба?
б) Мазасызданып, жыбырлап: бірдеңе іздеп,
Кssiлдiрiriиді сүртіп, каламмен ойнап, сағатқа
карап немесе жайындағы адамның женін,
түймесіи, галстугін, белдігін тартқылап
турасын ба?
ІІ. Мынадай әдептілік белгісін қолдан-
байтмимди байқадың ба?
) бетолпет кимылдары: күлімдеу, риза-
иликпен карау т.б.;
мен- түбір сөз
сабырлық- сабыр(түбірі), лық (зат есім тудырушы жұрнақ)
1) Есімдерден зат есім тудыратын жұрнақтар:
-шы, -ші: ән-ші, аң-шы. Бұл жұрнақтар арқылы жасалған сөздер көбіне кәсіп, мамандық, бірдеңеге икемділікті білдіреді.
-лық, -лік, -дық, -дік, -тық, -тік: жақсы-лық, шебер-лік, дос-тық, т.б. Ондай сөздер жалпылық, қалыптық, қатыстық мән білдіреді. –шылық, -шілік құранды жұрнақтар: егін-шілік, айырма-шылық.
-ша, -ше: бөлім-ше, маңдай-ша.
-шық, -шік: ойын-шық, үй-шік, т.б.
-ыл, -іл, -л: тарс-ыл, гүр-іл, т.б. Бұл жұрнақтар көбінесе еліктеу сөздерге жалғанып, сол құбылыстардың атын білдіреді.
Өнер-білім бар жұрттар
Тастан сарай салғызды.
Айшылық алыс жерлерден,
Көзінді ашып-жұмғанша,
Жылдам хабар алғызды.
Аты жоқ құр арбаны
Мың шақырым жерлерге
Күн жарымда барғызды,
Мал істейтін жұмысты
От пен суға түсірді,
Отынсыз тамақ пісірді,
Сусыздан сусын ішірді.
Теңізде жүзді балықтай.
Білгендерге осылар
Бәрі дағы анықтай,
Білмегенге танықтай.
Біз де бекер жатпалық
Осыларға таныспай.
Ат өнері білінбес,
Бәйгеге түсіп жарыспай.
Желкілдеп шыққан көк шөптей,
Жаңа өспірім достарым,
Қатарың кетті-ау, алысқа-ай!
Біз надан боп өсірдік
Иектегі сақалды.
,,Өнер — жігіт көркі" деп,
Ескермедік мақалды...
Біз болмасақ, сіз барсыз,
Үміт еткен достарым,
Сіздерге бердім батамды!
Автор: Ыбырай Алтынсарин