1. Төменде берілген сөздердің ішінен сөз формаларын табу. Кел, келші, келіңізші, келтірінді, келтіріс, келісім, келгіште, келмес, келте,
келгіш, келімсек; сөз, сөзуар, сөздік, сөздер, сөздің, сөзбен, сөйлем,
сөзмерген, сөзшең, балаға, балапан, баламен, балалар, балгер, қалам,
қаламгер, қаламмен, қаламдар.
2. Сөйлемдегі сөздерді морфологиялық құрылымына қарай талдау.
Жолаушылардың маңдай алдында Құнанбайдың өзі. Астында семіз
жорға аты бар. Арт жағы тегенедей жұмыр келген, ақ жал, сары жорға ат көп
жорғадай күдіс емес. Қабырғалы, жараң және зор болатын. Құнанбайдың
қалың жылқысының ішінде әрдайым ұзақ жолға, әсіресе қысқы жолға мінетін
аты осы еді.
3.Мәтіндегі сөздерді сөз табына қарай талдап, таптастырудың
қай ұстанымына сай, қай ұстанымына қайшы келіп тұрғанын дәлелдеңіз.
Қайрат, ақыл, жүрек үшеуі өнерлерін айтысып, таласып келіп,
ғылымға жүгініпті. Қайрат айтыпты: «Ей, ғылым, өзің де білесің ғой,
дүниеде еш нәрсе менсіз кәмелетке жетпейтұғынын, әуел өзіңді білуге,
ерінбей, жалықпай үйрену керек, ол менің ісім, құдайға лайықты ғабдат
қылып, ерінбей, жалықпай орнына келтірмек те – менің ісім. Дүниеге
лайықты өнер, мал тауып, абұйыр, мансапты еңбексіз табуға болмайды.
Орынсыз, боымсыз нәрсеге үйір қылмай, бойыды таза сақтайтұғын,
күнәкәрліктен, көрсеқызар жеңілдіктен, нәфсі шайтанның азғыруынан
құтқаратұғын, адасқан жолға бара жатқан бойды қайта жиғызып алатұғын
мен емес пе? Осы екеуі маған қалай таласады» депті (Абай)
Ал енді ананың бесікте жатқанда айтқан әлдиі, әженің тымылжыта төккен тамаша ертегілері, туғандарыңның мейірбанды күлкілері, жеңгелердің тәтті әзілдері осының барлығы туған еліңнің керемет сипаттары. Туған елдің тілі барша жанға түсінікті. Туған ел, туған жер ол дүниенің тәтті ғана бір ортасы деп есептеймін.
Достар егер біз «Туған жер» деген ұғымды түсінетін болсақ, туған жерімізге аянбай еңбек сіңіруіміз керек.
Әуелгі Отан – ана алды, оттың басы,
Ауыл алды, аунаған шөптің қасы.
Сағынғанда тым ыстық көрінеді,
Жаста ойнаған үйшік қып сайдың тасы.
Заттай байлықтың құны өршіп тұрған бұл кезеңде руханият аяқ асты қалмауға тиіс. Адам тек тәнімен ғана адам болып тұрмағанын жақсы сезінуіміз – бүгінгі күннің өткір мәселесі. Біз рухымыз биік болғанда ғана Адам деген асыл есімге кір жуытпай қала аламыз. Діні мен Ділі берік ел – алынбас қамал. Ал оның болашағы жастардың қолында. Сондықтан басқа елдердің өркениеттік жетістігі деп бағаланған арзанқол мәдениет үлгісі ата салт-дәстүріміздің тұнығын лайлатпасын десек, жастарымызға, әсіресе қыздарымызға дұрыс тәрбие беру – бәріміздің ортақ парызымыз. Өйткені кім-кімде болашақ әке, аға, әпке немесе ана.
Қай ұлттың әйел затына бөлетін орнын қазақ қоғамында бөлінген орнымен салыстыруға келмейді. Қыз баланы кішкентайынан төрге шығарып отырған қазақ оның болашақтағы Ел анасы боларына кәміл сенген. Қазақ қыздары даланың ерке елігіндей бұлаңдап өскен