1-тапсырма. Мәтінді мұқият тыңдап, көтерілген мәтін мазмұны бойынша жалпы және нақты сұрақтарға жауап беріп, мәтіндегі ақпаратты шынайы өмірмен байланыстырыңыз. Су – тіршілік көз
Қоршаған ортаның экологиялық жағдайы мен ауру деңгейіӨңдеу
Адамның денсаулығының төмендеп, ауруға шалдығуын ағзаның ортаға толық бейімделе алмауымен, қолайсыз әсерлерге берген теріс жауабы ретінде қарастыру керек. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ВОЗ) анықтамасы бойынша, денсаулық дегеніміз — бұл тек аурудың болмауы емес, ол толық физикалық, психологиялық және әлеуметтік қолайлылық.
Ғалымдардың есептеулері бойынша адамдардың денсаулық жағдайы 50—52%-ы — өмір сүру салтына, 20-25%-ы — тұқым қуалау факторларына, 18—20%-ы — қоршаған орта жағдайларына, ал 7—12% ғана денсаулық сақтау саласының деңгейіне байланысты болады. Антропогенді факторлар бұрын болмаған, жаңа техногенді ауруларды туғызады. Адамның денсаулығына зиянды әсер ететін факторлардың ішінде әр түрлі ластаушы заттар бірінші орын алады. Адамның іс-әрекеті нәтижесінде биосфераға, оған тән емес 4 млн.-нан астам заттар шығарылады. Сонымен қатар, жыл сайын қоршаған ортаға мыңдаган жаңа заттар шығарылады. Олардың көпшілігі ксеиобиотиктер (грек тілінен аударғанда хеnos —бөтен) адам мен басқа да тірі ағзалар үшін бөтен заттар. Аурулардың көбеюі сонымен қатар табиғи ортаның әр түрлі трансформацияларымен, оның толық бұзылуы, өнеркәсіптік кешендерге, бір типті тұрғын жерлерге және т.б., яғни «үшінші табиғатқа» айналуына байланысты. Денсаулыққа әлеуметтік және экономикалық жағдайлардың әсері артып отыр. Табиғи және физико-химиялық тұрғыдан алғанда таза орта болса да, қолайсыз әлеуметтік-экономикалық жағдай ауру мен өлімнің артуына әкелетінін өмір көрсетіп отыр. Әлеуметтік-экономикалық жағдайдың нашарлауы адамның психологиялық күйі мен стресстік құбылыстар арқылы әсер етеді. 9-кестеде халықтың өліміне әр түрлі аурулардың әсері көрсетілген.
Алыстағы досыңа ат берсең де жарасар- үиіне минип барасың деп,
Жақындағы досыңа хат берсең де жарасар- ұмытса есине алсын деп дегендей саған хат жазуының себебі осында жатыр. Достық адамға бұрынғыдан бетер қажет. Себебі, Достық бұл ешнәрсемен бағаланбайтың құндылық. Сенім адалдық пен жарқын көңіл достықты берик ететін үзілмейтин сым тәрізді. Дос болмас сыртта жүріп мақтамаса , бірйн бірі жамандықтан сақтамаса. Нағыз достық өзінді шабыттандырады, өмірде кездесетін түрли сәтсіздіктерге мойымауға , басына түскен қиыншылықты бирге көтеруге жәрдемдеседі. Осы сияқты Сенин де бойынан биршама нағыз досқа тән қасиеттерді аңғардым. Сен өте ақылды, ақпейіл әрі көркем мінезді жансың. Сендей дос барына көңілім риза.
Қоршаған ортаның экологиялық жағдайы мен ауру деңгейіӨңдеу
Адамның денсаулығының төмендеп, ауруға шалдығуын ағзаның ортаға толық бейімделе алмауымен, қолайсыз әсерлерге берген теріс жауабы ретінде қарастыру керек. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ВОЗ) анықтамасы бойынша, денсаулық дегеніміз — бұл тек аурудың болмауы емес, ол толық физикалық, психологиялық және әлеуметтік қолайлылық.
Ғалымдардың есептеулері бойынша адамдардың денсаулық жағдайы 50—52%-ы — өмір сүру салтына, 20-25%-ы — тұқым қуалау факторларына, 18—20%-ы — қоршаған орта жағдайларына, ал 7—12% ғана денсаулық сақтау саласының деңгейіне байланысты болады. Антропогенді факторлар бұрын болмаған, жаңа техногенді ауруларды туғызады. Адамның денсаулығына зиянды әсер ететін факторлардың ішінде әр түрлі ластаушы заттар бірінші орын алады. Адамның іс-әрекеті нәтижесінде биосфераға, оған тән емес 4 млн.-нан астам заттар шығарылады. Сонымен қатар, жыл сайын қоршаған ортаға мыңдаган жаңа заттар шығарылады. Олардың көпшілігі ксеиобиотиктер (грек тілінен аударғанда хеnos —бөтен) адам мен басқа да тірі ағзалар үшін бөтен заттар. Аурулардың көбеюі сонымен қатар табиғи ортаның әр түрлі трансформацияларымен, оның толық бұзылуы, өнеркәсіптік кешендерге, бір типті тұрғын жерлерге және т.б., яғни «үшінші табиғатқа» айналуына байланысты. Денсаулыққа әлеуметтік және экономикалық жағдайлардың әсері артып отыр. Табиғи және физико-химиялық тұрғыдан алғанда таза орта болса да, қолайсыз әлеуметтік-экономикалық жағдай ауру мен өлімнің артуына әкелетінін өмір көрсетіп отыр. Әлеуметтік-экономикалық жағдайдың нашарлауы адамның психологиялық күйі мен стресстік құбылыстар арқылы әсер етеді. 9-кестеде халықтың өліміне әр түрлі аурулардың әсері көрсетілген.
Сәлем досым!!
Алыстағы досыңа ат берсең де жарасар- үиіне минип барасың деп,
Жақындағы досыңа хат берсең де жарасар- ұмытса есине алсын деп дегендей саған хат жазуының себебі осында жатыр. Достық адамға бұрынғыдан бетер қажет. Себебі, Достық бұл ешнәрсемен бағаланбайтың құндылық. Сенім адалдық пен жарқын көңіл достықты берик ететін үзілмейтин сым тәрізді. Дос болмас сыртта жүріп мақтамаса , бірйн бірі жамандықтан сақтамаса. Нағыз достық өзінді шабыттандырады, өмірде кездесетін түрли сәтсіздіктерге мойымауға , басына түскен қиыншылықты бирге көтеруге жәрдемдеседі. Осы сияқты Сенин де бойынан биршама нағыз досқа тән қасиеттерді аңғардым. Сен өте ақылды, ақпейіл әрі көркем мінезді жансың. Сендей дос барына көңілім риза.