1-тапсырма. Мәтінді оқы. Тақырыбын анықта. Прочитайте текст. Озоглавьте его. 1б Кең байтақ қазақ жерінің бір бөлігі - Сарыарқа. Сарыарқа Қазақстанның ұлан-ғайыр жерін алып жатыр. Арқадай кең көсіліп жатқан сары дала қайталанбас тамылжыған табиғатымен тамсандырады. Сарыарқаның төсінде соғатын самал жел есіп қоя бергенде, өзіңді тамаша күйде сезінесің. Сары даланың самал желі ғана емес, табиғатының өзі керемет. Мұнда тұңғиық көлдерді, асау өзендерді, аласа тауларды, сарғайған сары шөптерді, жазық даланы көруге болады. Табиғат адам жанына жылулық, сұлулық өміріне мән сыйлайды.Таңғажайып табиғаты көңіліне бір реніш түсірмейді. Сонау Сарыарқадай сары даладан елін жаудан қорғаған, жұртына қорған болған батырларымыз да шыққан. Сарыарқаның асыл тумалары, сонау Абылай заманындағы Бұқар жырау, Қаз дауысты Қазыбек, ақындар Шөже, Шашубай, Доскей, жазушы С.Сейфуллин және ақын Қ.Аманжолов, композиторлар Тәттімбет, Мәди, Ұлы Отан соғысының қаһарманы Н.Әбдіров, ғалымдар А.Чижевский және Е.Бөкетов, қазақтың тұңғыш ғарышкері Т.Әубәкіров сияқты атақты адамдар Сарыарқаның атын шығарған.
Мәтіннің тақырыбы:
1б
2-тапсырма. Мәтін мазмұны бойынша екі сұрақ құрастырып жаз. Составьте два вопроса по содержанию текста. 2б
1-сұрақ

2-сұрақ


3-тапсырма. Тест тапсырмаларын орында.( Выполните тестовые задания)
1.Кең байтақ қазақ жерінің бір бөлігі не?

а) Арқадай ә) Сарыарқа б) Табиғат в) Қазақстан 1б

2.Сарыарқа төрінен кімдер шыққан? 1б
а) Ш. Құдайбердіұлы, Ы. Алтынсарин
ә) М. Мақатаев, Б.Соқпақбаев
б) Б.Момышұлы, Қ. Сарин
в) Бұқар жырау, Шөже, Шашубай

3.Қазақтың тұңғыш ғарышкері? 1б
а) С. Сейфуллин ә) Қаз дауысты Қазыбек б) Т. Әубәкіров в) Қ. Аманжолов

4-тапсырма. Берілген сөздердің синонимін мәтіннен тауып жазыңыз.( Найдите и запишите синонимы данных слов в тексте)
Керемет
Сазгер
Еліне 2 б

5. Берілген мақал-мәтелдердің қайсысы мәтін мазмұнына сәйкес келеді?( Какая из следующих пословиц соответствует содержанию текста?)
а) Әке балаға сыншы
ә) Әкеге қарап – ұл өсер,
Анаға қарап – қыз өсер
б) Айлалы батыр алдырмас
в) Туған жер – алтын бесік 1 б
6. «Туған жер» сөзін үш жақта, жекеше, көпше түрде тәуелдеп жаз.( Просклонять слово "Туған жер"по притяжательному окончанию в единственном числе, во множественном числе)
Менің Біздің
Сенің Сендердің
Сіздің Сіздердің
Оның Олардың 1б

Жазылым. 5б
Берілген тақырыпқа диалог құрастырып жаз. (7-8 сөйлем) (Составьте диалог по заданной теме. (7-8 пред.)

1. «Менің елімнің табиғаты» (Природа моей страны)

КАЗАХСТАН. Ученые Оксфордского университета заявляют, что нашли родину яблок. По словам биолога Бэрри Джунипера, «райский сад» располагался в диких садах Тянь-Шаня в Казахстане. Таким образом, ученые подтвердили слова британского писателя Кристофера Роббинса, который в своей книге «В поисках Казахстана» первым назвал эту центрально-азиатскую страну «родиной яблок и тюльпанов».

По результатам исследований, проведённых с новейших технологий над ДНК яблок британских сортов «Грэнни Смит» и «Кокс орандж пиппинс», оксфордские ученые сделали вывод, что первые съедобные сладкие яблоки на планете вызревали в горных районах нынешнего Казахстана (Алматинская область), на высотах более 2 тыс. м, близ границы с Китаем.

По словам Джунипера, автора книги «История яблок», в диких садах Тянь-Шаня до сих пор произрастают «потомки» первых райских плодов. «В давние времена там произрастали смешанные фруктовые леса. Однако сейчас таких деревьев осталось немного и их можно найти лишь с знатоков», - отметил ученый-биолог.

В советские времена в этих местах разводили всемирно известный сорт яблок «Апорт».

Однако, как считает казахстанский исследователь Татьяна Саловая, уже к концу столетия на склонах Заилийского Алатау осталось лишь 20% яблоневых садов. По мнению казахстанских ученых, в ближайшие 10 лет может быть потеряно ещё 300 гектаров садов в Заилийском и около 100 гектаров в Джунгарском Алатау.

Открытие британских ученых стало неожиданностью. До сих пор считалось, что яблоки – это гибриды различных фруктов.

По словам ученых, распространению яблок оказали содействие медведи, которые выбирали наиболее крупные и сладкие плоды, а потом естественным образом разносили их семена. После частичного культивирования яблоки мигрировали на Запад. Вначале фруктовые сады были разбиты в Персидском заливе, затем римские легионеры доставили их в Европу, в том числе, в Великобританию.

Уақыт өте ұзақ барады. Бас-басы адам өзінің уақытында мұқтаж болады. Уақыт  созғызу болмайды немесе түй-. Адамдар уақытпен басқару білмейді. Айталық мен кері алу білмеймін бұл кеше болды немесе арқылы сағатты. Бірақ басқару болады уақытпен тым бы жарым-жарты . Жоспарлау болады қал-жағдайлар және үлгер- барлық .Бас-басы минут жол барлық адамдарға. Қазір жас ұл және қыздар өзінің уақытын бағаламайды. Олар қыдырады және тез шық- қалайды. Взрослыми стать қалайды және туралы мектепте ұмытпамаппын. Олар барлық уже жұмыс істе- қалайды. Бірақ расында тәуір асықпаппын уақыт. Олай ғой уақыт мүмкіндіктің шексіз әлемінің. Уақыт кесек-кесекті сақтайды, бақытты воспаминания.  Біз уақыт бағалауға керекке, потомучто біз бір ретті өмірде тұрамыз. Уақыт хорошигй дос.