1-тапсырма Мәтінді оқып, берілген кестені толтырыңыз, етістіктің шақтарын ажыратыңыз.
Мәтінді түсініп оқыңдар.
Ұлы Жібек жолы
Сауда кезінде жол бойындағы елдер бір-бірімен өзара мәдени жағынан да бай
жаққа діни ой-пікірлер де таратылды. ІІ-VІ ғасырларда Ұлы Жібек жолы «қажыг
будда монахтары Қытайдан Үндістанға, Үндістаннан Қытайға сапар шекті.
халықаралық маңызы арта түсті, себебі Қытай Византиямен және арабтармен
Жолының дамуына байланысты Ұлы Жібек жолы маңызын жоя бастады. Сол к
өндірілетін жібек болған. Сондықтан жол «Жібек жолы» деп аталған. Жібек
Шығысқа Рим, Франция, Византия, Русь, Иран мен Араб халифатында, Қытай
тауарлар ағылды. Жібек жолы халықтар арасындағы сауданың ғана емес,, щ
халықаралық (дипломатиялық) қарым-қатынастың дамуына да әсерін тигізді.
Жібек жолын зерттеудің әрі маңызды, әрі сирек олжасы Отырардан табылған
Шығыс Түркістан қалалары Алмалық, Пулад, Эмильдің (Еміл); еуропалық
Тебриздің; қазақстандық Жент қалаларының ақшалары жинақталған. Ақшаларды
жылдары. Көмбеден табылған күмістен жасалған құрама белдік жапсырм
Поволжиялық өрме білезіктер, Кіші Азиялық айылбастар – теңдесі жоқ жедікерлер
Осы шақ
Өткен
шақ
Келер
шақ
int
Ия.Себебі Қазақстан көптеген басқа елдерге қарағанда білімі де кем емес.Біздің қазақ халқымыз барлығын ақылмен шешкен.Біздің қазақ халқымыз өте дана,данышпан, сөзге шешен ел.Кезінде егерде хандарымыз,билеріміз ақылмен әр қадамын нық ба мүмкін біз қазіргі күнде мүлдем жоқ болар медік.Сондықтан қазақ халқымыздың оқу орындары өз тарихына байланысты өте бай.Және Қазақстанның оқу орындары әлемдік стандартқа сәйкес келеді.Себебі егерде келмесе біздің халқымыздың атынан ақылды ақын,шешен адамдар болмас еді.Өйткені ол кісілерде оқу орындарында оқыды ғой.Біз өзімідің байтақ даламызбен,қайсар намысымызбен,бай тіліміз бен өз елімізді мақтап отырып мақтану керекпіз.
Біз жас ұрпақ – табиғат қорғаны. Атадан балаға мирас болып келе жатқан табиғатымызды көздің қарашығындай сақтап, анамыздай аялап келер ұрпаққа таза күйінде қалдыруымыз керек. Табиғат – адамның бойына қуат, көңіліне шабыт, сезіміне ләззат шапағатын ұялататын сұлулық пен әсемдік әлемі. Сол сұлулық пен әсемдікті талай ақын жырға қосып, небір әншілер ән арнаған. Сол сұлулықты, әсемдікті жоғалтпай қастерлеуіміз керек. Бұл жайында халқымыздың қалдырған тағылымдық, тәрбиелік мәні зор «Атаңнан мал қалғанша, тал қалсын», «Бұлақ көрсең көзін аш», «Бір тал кессең, он тал ек» тағы да басқа ұлағатты сөздері, табиғатқа деген сүйіспеншіліктері қазіргі ұрпаққа үлгі-өнеге.Бұл орайда жерлес ғұлама ғалымымыз Қаныш Сәтбаевтің: «Туған жердің тағдыры толғантпаған, жаны тебіреніп, ол туралы ойламаған жігітті қайтіп азамат дейміз? Туған жердің қара тасын мақтан ете білмеген азамат бөгде жердің алтын тасын да мақтап жарытпақ емес» деген жан тебіренісі еріксіз ойға оралады. Ендеше, елім, жерім деген ел азаматы өз туған жерінің тағдырына немқұрайлы қарамай, қоршаған ортаның тазалығына атсалысуы тиіс. Табиғаттың адам үшін маңызы зор. Қазіргі таңда табиғатты қорғаудың түрлі жолдары қарастырылған. Бірінші жолы -түрлі заңдар шығарып, оны жүзеге асыру. Ұлттық пакртер, қорықтар санын молайту. Әрі «Қызыл кітапқа» енген өсімдік, жануар түрлерін қорғап, көбейту. Табиғатты тиімді және ұқыпты пайдалану. «Жасыл ел» ұйымының жұмысын нығайту, жандандыру.
Адам табиғатқа мейірімділікпен, сүйіспеншілікпен, қамқорлықпен қарап, үйлесімділік сақтағанда, а үшін табиғат – кең сарай, мәңгі тозбас құтты қоныс болады. Жер бетіндегі барлық тіршілік атаулы табиғат-анаға қарыздар. Сондықтан да Табиғатқа немкетті қарау, онымен санаспау – ана сүтін ақтамағанмен пара-пар. А Табиғаттың ең ұлы перзенті болумен бірге, ең ұлы қамқоршысы да екенін ешқашан естен шығармауымыз керек.