1-тапсырма. Мәтінді түсініп оқыңыз.
Біздің еліміздің табағаты өте ерекше. Жыл мезгілінің қай тұсын алсаң да,
я қаламыз, я ауылымыз жайнап тұрады. Қазір қыс мезгілін алсақ, терең
тыныс алатын таза ауа, ақ көрпесін жамылған жер, екі беттері алмадай боп
шана тепкен балалар. Ал, енді көктемге мезгіліне сипаттама берсек, жан-
жақтың бәрі көгеріп, жер астынан бәйшешегіміз бүршік атып шығады. Жаз
нағыз жеміс-жидектің пісіп, балалардың мәз-мейрам болатын уақыты. Күзге
тоқталсақ, бұл жыл мезгілі әсіресе ақын аға-апаларымыз тілін түсіне білетін
алтын уақыт. Иә, қалай дегенде де менің өлкемнің табиғаты тамаша, кең
байтақ! Мен осы елде қазақ болып туылғаныма қуанамын!
2-тапсырма. Мәтіннен қыс мезгілінің сипатын білдіретін 3 тірек сөзді
теріп жазыңыз.( найди и выпиши из текста 3 ключевые слова,
обозначающие характер зимнего периода.)
Тірек сөздер: (ключевые слова)
1.
2.
3.
3-тапсырма. Мәтін мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беріңіз. (по
тексту ответь на во Сұрақ
Жауап
Жаз қандай жыл мезгілі?
Көктем қалай суреттелген?
Желтоқсан алаңындағы жыр
Ұжданымды ұлтан етпек табанға,
Қарғыс айтып қан соқталы зауалға.
Айналып жүр қазақтың кең аспанын,
Ұлы ерліктің сыймас жыры қағазға.
Ей, намыстың найзағайдай ұлдары,
Қызыл тілін қылыш еткен қыздары!
Қанды тарих қалшиып тұр мәңгіге,
Жанарында - Желтоқсанның ызғары.
Не көрдің сен қара жұлдыз, қара аспан,
Қан жұттың ба сен де қайсар қазақтан.
Өрімдей қыз өлмес ерлік жыры боп,
Саған қарай рухы ұшып баратқан.
Жер бетінде жеңіс алған белестер -
Есіл бабам ерлік қылған егестер…
Желтоқсанда қайта шауып басына,
Буырқанған бабам қаны емес пе ол!
Оу, мені кім дейсің?!
Қарсы алдымда хас жауымның қаңқасы,
Қос қолымда Қобыландының балтасы.
Азығыма ақ анамның малтасы,
Азуымда найза таудың жаңқасы.
Қонысыма көз қызартқан қалмақтың,
Қанжығама басын берді қаншасы.
Тұлпарының тұяғымен сызылған,
Қазақтың бай даласының картасы.
Ей, ұлы Алаң, лаңды Алаң!
Өзен шайып, өте алмайтын қанды Алаң.
Қара жерден шөлі қанған сенсің-ау,
Қан мен жасқа әлі шөлі қанбаған.
Сұрап алып сұрқы кеткен айдан нұр,
Азаттыққа арпалысқан майдан бұл.
Құрмет саған, Желтоқсандық боздақтар,
Өшпейтін жыр бұл- алаңға ойған жыр!
Солмайтын гүл, бұл алаңға қойған гүл,
Солмайтын гүл ойсыздарды ойландыр.
Орысшалап қала қызы қарқылдап,
Бір-біріне қар лақтырып ойнап жүр…
Кім бар енді тағдырына үңілер,
Босамаған болат жүрек, сірі қол.
Жалғыз өзі жаттап жүр ме ішінен,
Тас түрменің жазып болып жырын ол?
Қатал уақыт заулап бара жатыр-ау,
Әділетті әлі іздеп жүр тірілер.
О, желтоқсан аждаһамен алысқан,
Соған жаны жігеріңді жанытсаң.
Қайраттардың рухын айт алдымен,
Жер бетінде қай қазаққа жолықсаң.
Жасыл шарда қазақ деген атыммен,
Қанаттасып ұшып барам ғасырмен.
Желтоқсанда жауап бергем жаһанға,
Бодандыққа бағынбайтын басыммен!
Ұларбек Нұрғалымұлы
Алтай жерінің асты қандай қазыналы болса,үсті де сондай бай ғой.Мұның сыңсыған орманының өзі бір байлық емес пе жатқан! жатқан.Оны нағыз Тайганың өзімен ғана теңестіруге болады.Алтай сыбдыр-сыбдырын естіп пе еді құлақтарыңыз? ...Ең алдымен орман ішінің ауасын айтсаңызшы! Оған жақындай бергенде-ақ,шөптің,шайырдың,жапырақтың,топырақтың,ағаштың,гүлдің, бір сөзбен айтқанда, бүкіл табиғаттың хош иісі мұрыныңды жарады. Неше түрлі нәрлі жемістің қосындысынан жасалған керемет сусын ауаны кеуде орманын аралап
Объяснение: