1-тапсырма Мәтінді тыңдап, берілген кестені толтыру.
Мәтін бөліктері
Мақсаты
Мәтіннің негізгі ойы
Kipicne
Негізгі бөлім
Қорытынды

Ғаламдық проблемалар – әлемді тұтас қамтитын таби, табl-
антропогендік немесе таза антропогендік құбылыстар. Осы құбылыстардың
даму процесі жаһандану деп аталады. Қазіргі таңда Халықаралық деңгейде
ғаламдық проблемалар жетерлік. Ғаламдық экологиялық проблемалар
ғаламдық, аймақтық және ұлттық деңгейлерде айқындалған экологиялык
проблемалар кешені. Зор геосаяси проблеманың экологиялық кауіптілігінің
мынадай көріністері бар: табиғи экожүйенің бүлінуі, озон қабатының
жұқаруы, атмосфераның. Әлемдік мұхиттың ластануы, биологиялық
әралуандылықтың азалды. Олар тек кана барлық елдердің қатысуымен, БҰҰ-
ның басқаруымен шешілуі мүмкін, Экологиялық проблемалардың
ғаламдығы оны шешу үшін барлық елдердің жігерін жұмылдыру қажеттігін
тудырып отыр. Әрбір ғаламдық проблеманы міндетті түрде шешу қажет,
әйтпесе оның дамуы апатқа, өркениеттің жойылуына дейін апарып соғады.
Ғаламдық проблемаларды шешу үшін ғаламдық, аймақтық, ұлттық
бағдарламалар жасалады, бірақ оларға келісушілік және үйлестірушілік
жетіспейді. Ғаламдық проблемаларды шешуге жұмсалатын шығындардың
жартысына жуығын экологиялық проблемаларды шешу шығындары
кұрайды.​

Сүт тағамдары – сүттен дайындалатын әр түрлі өнімдер. Оларды дайындау кезінде сүттің сақталу мерзімін ұзарту және оның құрамындағы пайдалы заттар мен жұғымдылық сапасын сақтау мақсаты да көзделеді. Сары май және ірімшік, сүт консервілерін (қойытылған сүт, т.б.), ашытылған сүт (айран, қатық, құрт, қымыз,сүзбе, шұбат, т.б.) дайындау ісі ертеден белгілі.

Қазіргі уақытта Қазақстанда “ФудМастер”, “Адал”, “Смак”, “Қайсар”, “Агропродукт”, қымыз және шұбат өнімдерін шығаратын “Саяқ”, т.б. шетелдік және отандық компаниялар сүт өнімдерімен қатар сүтке әр түрлі биоқоспалар қосып, тәтті “БИО-С”, “Пеппи”, т.б. өнімдерді шығарады.

Сүт тағамдарын қазақ халқы бір сөзбен “ақ” дейді. Ақтан тағамдар әзірлеуде бірнеше мыңдаған жылдар бойы халық аса бай тәжірибе жинақтай отырып, одан жүзден астам тамақ түрлері мен дайындау әдістерін жасаған. Сиыр сүтінен сұйық, қою, қоймалжың, ащы, тұщы, жұмсақ, қатты, ұнтақ түріндегі ұлттық тағамдар жасаса, ешкі сүтін емге қолданған. Бие сүтін ашытып қымыз, түйе сүтінен шұбат жасап, оларды әр түрлі ауруларға ем ретінде де пайдаланған. Сүт тағамдарының құрамы ақуыз, май және көмірсуларға өте бай, олар адам организмінде оңай қорытылады әрі сіңімді болады. Кейбір Сүт тағамдарында түзілетін сүт қышқылы адамның ас қорыту жүйесіндегі шіру процестерінің дамуын тежеп отырады. Ол денсаулыққа пайдалы және қоректік қасиеті мол.

Егістік жерінді күз айда, жазға қалса, жүз айда.
(Поле осенью паши, если осенью не вспашешь, весной сто раз пахать придется. )

Егіндікті күз суар, күз суарсаң, жүз суар.
(Пашню осенью по сто раз поливай. )

Егілмеген жер жетім, елінен айырылған ер жетім.
(Сиротливо смотрится пашня, на которой не сеют, сиротою выглядит джигит без родины. )

Жеріне қарай егін ек, жолына қарай жегін жек.
(Про посевы знает тот, кто их засевает, про телегу знает тот, кто ее запрягает. )

Жастанғаның жапырақ, төсенгенің топырақ.
(Под голову листья стелятся, под тело земля ложится.)