Қабаған ит - қап түбір, жұрнағы аған. Даняир қабаған иттен қатты қорықты. Бақытты бала - бақыт түбір, ты жұрнақ. Дәулет бақытты бала, себебі оны бәрі жақсы көреді. Бұлтты аспан - бұлт түбір, ты жұрнақ. Аспанымыз бұлтты болмасын. Ақылды адам - ақыл түбір, ды жұрнақ. Ақылды адам бос сөз айтпайды. Тапқыр бала - тап түбір, қыр жұрнақ. Айдос - тапқыр бала, сондықтан мұғалімдер оны түрлі сөз сайыстарына жібереді. Шыдамды жігіт - шыда түбір м - жұрнақ, ды жұрнақ. Жандос денесі шыныққан, қиындыққа шыдамды жігіт. Ашық есік - аш түбір, ық жұрнақ. Үйге ашық есіктен бөтен мысық кіріп кетіпті. Өнерпаз оқушы - өнер түбір, паз жұрнақ. Біздің сыныптың оқушылары шетінен өнерпаз. Аспалы шам - ас түбір, палы жұрнақ. Аспалы шамдар бөлмеге әдемі реңк беріп тұрды. Үрмелі аспап, ұр түбір, ме жұрнақ, лі жұрнақ. Сен қазақ халқының үрмелі аспаптарын білесің бе? Ұялшақ адам ұял түбір, шақ жұрнақ. Ұялшақ адам көп нәрседен құр қалады.
Жұбанов Құдайберген Қуанұлы(19.12.1899, Ақтөбе облысы, Темір ауданы – 25.2. 1938) – тіл білімі саласындағы алғашқы қазақпрофессоры (1932), түркітанушы,педагог [1].
Алғашқыда Оспан ишанның мешітінен дәріс алып, араб тілін үйренеді. 1918 жылы Електегі екі кластық орыс-қазақ училищесін бітірген. Темір-Орқаш болысының әуелі хатшысы, кейін төрағасы болады. 1920 жылы Орынборқаласындағы “Хусайния” медресесін бітіреді. Араб, парсы, орыс, латын,түрік, жапон, француз, ағылшын,неміс тілдерін меңгереді. 1920 жылы “Ай” атты журнал ұйымдастырып, оның бетінде М.Горькийдің “Сұңқар туралы жыр”, “Дауылпаз туралы жыр”, “Хан мен ұлы”, т.б. шығармаларын қазақ тіліне аударып жариялаған. Ақындық, жазушылық өнерімен де танылып, өлең, пьеса, т.б. жазған. Мысалы, “Мақпал – Сегіз” дастанының желісі бойынша Жұбанов Тілепбергеновпен бірігіп жазған пьесасы Ақтөбедегі кеңес-партия мектебінің, педагог техникум оқушыларының қатысуымен сахнаға шығарылып, қала жұртшылығына көрсетіледі. “Ай” деген өлеңі жоғарыда аталған журналдың беташары ретінде жарияланды. Көпшілік көкейіне тез қонатын сықақ, фельетондары сахнада, сауық кештерінде айтылып жүрсе, кейбіреулері “Еңбекші қазақта” жарияланған. 1925 жылы Жұбановтың режиссерлігімен Ақтөбе қаласында М.Әуезовтің “Еңлік – Кебек” пьесасы қойылады.
Бақытты бала - бақыт түбір, ты жұрнақ. Дәулет бақытты бала, себебі оны бәрі жақсы көреді.
Бұлтты аспан - бұлт түбір, ты жұрнақ. Аспанымыз бұлтты болмасын.
Ақылды адам - ақыл түбір, ды жұрнақ. Ақылды адам бос сөз айтпайды.
Тапқыр бала - тап түбір, қыр жұрнақ. Айдос - тапқыр бала, сондықтан мұғалімдер оны түрлі сөз сайыстарына жібереді. Шыдамды жігіт - шыда түбір м - жұрнақ, ды жұрнақ. Жандос денесі шыныққан, қиындыққа шыдамды жігіт. Ашық есік - аш түбір, ық жұрнақ. Үйге ашық есіктен бөтен мысық кіріп кетіпті.
Өнерпаз оқушы - өнер түбір, паз жұрнақ. Біздің сыныптың оқушылары шетінен өнерпаз. Аспалы шам - ас түбір, палы жұрнақ. Аспалы шамдар бөлмеге әдемі реңк беріп тұрды. Үрмелі аспап, ұр түбір, ме жұрнақ, лі жұрнақ. Сен қазақ халқының үрмелі аспаптарын білесің бе? Ұялшақ адам ұял түбір, шақ жұрнақ. Ұялшақ адам көп нәрседен құр қалады.
Алғашқыда Оспан ишанның мешітінен дәріс алып, араб тілін үйренеді. 1918 жылы Електегі екі кластық орыс-қазақ училищесін бітірген. Темір-Орқаш болысының әуелі хатшысы, кейін төрағасы болады. 1920 жылы Орынборқаласындағы “Хусайния” медресесін бітіреді. Араб, парсы, орыс, латын,түрік, жапон, француз, ағылшын,неміс тілдерін меңгереді. 1920 жылы “Ай” атты журнал ұйымдастырып, оның бетінде М.Горькийдің “Сұңқар туралы жыр”, “Дауылпаз туралы жыр”, “Хан мен ұлы”, т.б. шығармаларын қазақ тіліне аударып жариялаған. Ақындық, жазушылық өнерімен де танылып, өлең, пьеса, т.б. жазған. Мысалы, “Мақпал – Сегіз” дастанының желісі бойынша Жұбанов Тілепбергеновпен бірігіп жазған пьесасы Ақтөбедегі кеңес-партия мектебінің, педагог техникум оқушыларының қатысуымен сахнаға шығарылып, қала жұртшылығына көрсетіледі. “Ай” деген өлеңі жоғарыда аталған журналдың беташары ретінде жарияланды. Көпшілік көкейіне тез қонатын сықақ, фельетондары сахнада, сауық кештерінде айтылып жүрсе, кейбіреулері “Еңбекші қазақта” жарияланған. 1925 жылы Жұбановтың режиссерлігімен Ақтөбе қаласында М.Әуезовтің “Еңлік – Кебек” пьесасы қойылады.