1- жаттығу Сан есімдерді тауып, олардың мағыналық түрлерін ажыратыңдар.
Өтірік екеу, шын төртеу. (Мақал).
Бір енеден бес едік.
Бесеуіміз жүргенде,
Алашқа болман деуші едік.
Өтемістен туған он едік,
Онымыз атқа мінгенде,
Жер қайысқан қол едік. (Махамбет).
Екеудің үлесі үшеуге үнем. (мақал)
2 – жаттығу
1. Сан есімдерден кейін тиісті тыныс белгілерін қойып жазыңдар.
2. мағыналық түрлерін ажыратыңдар.
3. бөлшектік сан есімдерді сөзбен жазыңдар.
30 дан, 40 қа, 5 сынып, ІІІ курс, 3 курс, 12 мектеп, ХХ том, 20 том, 7 сәуір, 1983 жыл, 40 таған, 20-30 дарда, 40 аса,50 ге жақын, 10,5, 2,5,
3– жаттығу
Сан есімдерді тауып , мағынасына қарай ажыратыңдар.
Бір адамның өмірін 100 жылға шамалап, оны бір дәуір деп атаған. Оқушылар бұл екеуіне сұрақ жаудыра бастады. Төрт-төрттен қатар түзеген жасөспірімдер жүзінен қуаныш табы сезіледі. Жетеуі бірдей үйге топырлап кіріп келгенде , үйдегілердің бәрі аңтарыла қарады. Ол жиырмаға жуық жаңа әндерін жариялап үлгерді.
4-жаттығу.
Сан есімдерді тауып , тұлғасына қарай ажыратыңдар.
Үйге жиырма шақты артист жиналды. Тас көмір – бұдан екі жүз миллиондаған жылдар бұрын жер бетіне қаптап шыққан өсімдіктердің денелері. Қазір республика совхоздарында жүз мыңдай агроном , инженер, зоотехник және басқа мамандар жұмыс істейді . 1916 жыл. Шілденің ақырғы айы – августың бас кезі. Баскент қазір жүз елу мыңдай халқы бар , бұрынғыдан алты – жеті есе ұлғайған индустриялы , көп құрылысты қызық қала , өнерлі қала боп қатты өсіпті .
5- жаттығу
Есептік сан есімді тауып , құрамына қарай талдаңдар.
Өткен бес жылдықта мемлекетке жоспардан тыс 144,4 т.сүт, 14,7мың т. жүн, 105,1мың қаракүл елтірісі тапсырылды.Осыдан соң өзге жиырма бес жігітті қатарына шақыртып алды . Бәрімізде 7-ақ бұзаулы сиыр , 6-ақ жылқы , 13-ақ қой бар еді. Олардың бәрін еліктіріп , аса қыздырған жалғыз бір шырқаған асқақ үн , ол – ән. Оныншы және он бірінші бес жылдықтың алғашқы төрт жылында барлық түлікті қоса есептегенде , қоғамдық мал басы 2482000 – ға көбейді.
Есім хан туралы айтылған.
Объяснение:
1598 жылы Бұқар үшін шайқаста алған ауыр жарадан Қазақ ханы Тәуекел қайтыс болып, хан тағына оның туған інісі Шығайұлы Есім отырды. Сұлтан кезінде-ақ ерліктерімен көзге түсіп ел аузында «Еңсегей бойлы ер Есім» атанған Есім хан, кейіннен «Есім ханның ескі жолы» атты қазақ халқының заңдарын шығарушы ретінде де тарихқа енді. Хан тағына отыра сала, Есім Бұқарамен бітімге келді. Арадағы келісім бойынша Қазақ хандығына Сыр бойындағы қазіргі қалалармен қоса бүкіл Оңтүстік Қазақстан және Ташкент, Ферғана аймақтары енді.
Объяснение:
Әдеби шығарманың кез-келген талдауы оның тақырыбын, идеясын және мотивін анықтаудан басталуы керек. Олардың арасында тығыз мағыналық және логикалық байланыс бар, соның арқасында көркем мәтін форма мен мазмұнның бірлігі ретінде қабылданады. «Тақырып», «идея» және «мотив» әдеби терминдерінің мағынасын дұрыс түсіну автордың өзінің шығармашылық идеясын қаншалықты дәл жүзеге асыра алғанын және оның шығармасы оқырман назарына лайық екендігін анықтауға мүмкіндік береді. олардан туындайтын және түсінуді қажет ететін мәселелермен тығыз байланыста жұмыс жасау: өмірлік маңызды материал, мыналарды қамтиды:
- адамның мәнін ашатын оқиғалар, кейіпкерлердің іс-әрекеттері немесе олардың ойлары, тәжірибелері, көңіл-күйлері, ұмтылыстары;
- адамның күші мен энергиясын қолдану салалары (отбасы, жақын немесе әлеуметтік өмір, өмір, өндіріс және т.б.);
- жұмыста көрінетін уақыт: бір жағынан, қазіргі, өткен немесе болашақ, екінші жағынан - қысқа немесе ұзақ;
- оқиғалар мен кейіпкерлер ауқымы (тар немесе кең).
көрсетілген өмірлік материал негізінде жұмыста көтерілген мәселелер:
- әмбебап;
- әлеуметтік;
- философиялық;
- адамгершілік;
- діни және т.б.
Шығарманың идеясы - автордың идеясының өзегі, шығармада бейнеленген құбылыстардың негізгі идеясы, оның қамтуы шығарманың барлық образдары мен көркемдік құралдарына бағынады (автор өз шығармасы арқылы оқырманға жеткізуге ұмтылған мұраттар мен сенімдер).
Шығарманың идеясын сипаттауға болады:
іске асыру қадамдары бойынша:
- автордың идеялық идеясы;
- образды немесе автордың образға қатынасын эстетикалық бағалау;
- оқырманның немесе зерттеушінің қорытындысы;
есептің параметрлері бойынша:
- әмбебап;
- әлеуметтік;
- философиялық;
- адамгершілік;
- діни және т.б.
нұсқа түрінде:
- көркем бейнеленген (картиналар, бейнелер, қақтығыстар, тақырыптық бөлшектер арқылы);
- тікелей айтылған (лирикалық немесе публицистикалық құралдармен).
Көркем шығармадағы мотив - лирикалық шығарманың тақырыбы (кейде негізгісін толықтыратын екінші дәрежелі тақырыптар); сюжеттің ең кішкентай элементі. Мотив - сюжеттің қарапайым бөлігі, лирикалық шығарманың тақырыбы.
Надеюсь перевело нормально :)