1. «Жайсаң», «көргенді», «бұзық» сөздерінің мінезбен қан дай байланысы бар? Сыртқы келбетпен ше?
2. «Мінез» бен «қасиет» сөздерінің арасында қандай ұқсастын
немесе айырмашылық бар деп ойлайсың?
3. Сен қай досыңның мінезін жақсы деп санайсың? Неге?
4. Адамның мінезін түзеуге бола ма?
5. Адамның мінезі – ақылдың сауыты болса, онда мінезді:
сыртқы келбетке де қатысы болғаны ма?
умоляююю​

Тест жауаптары.

1. Синонимнің анықтамасын белгілеңіз.

E) Айтылуы әр түрлі, мағынасы ұқсас сөздер.

2. Қазақ әліпбиіндегі әріптер санын анықтаңыз.

C) 42.

3. Тек қатаң дауыссыз дыбыстары бар сөз қатарын белгілеңіз.

C) Қатық, тас, көк.

4. Барыс септігінде тұрған туынды зат есімді белгілеңіз.

B) Бишіге, оқушыға.

5. Тұрлаулы сөйлем мүшелерін көрсетіңіз.

A) Бастауыш, баяндауыш.

6. Мемлекеттік туымыздың авторы кім екенін көрсетіңіз.

E) Ш.Ниязбеков.

7. Түбірлес сөздер бар сөйлемді анықтаңыз.

A) Биші керемет би биледі.

8. Көп нүктенің орнына тиісті жалғауды қойыңыз.

Әмина әже немерелері... орманға келді.

E) -мен.

9. «Түп-түзу ...» сөз тіркесіне сәйкес келетін сөзді табыңыз.

B) Қайың.

10. Ортақ етісті анықтаңыз.

C) Сөйлесті.

11. Мезгіл үстеу нені білдіретінін анықтаңыз.

D) Іс-әрекеттің жалпы мерзімін, уақытын білдіреді.

12. Сұраулық шылауы бар сөйлемді анықтаңыз.

A) Бүгін тойға келмегендер бар ма?

13. Одағай сөйлем соңында келсе, алдына қандай тыныс белгісі

қойылатынын көрсетіңіз.

A) Үтір.

14. Сөйлемдегі тұрлаусыз мүшені белгілеңіз.

Гүлден ерте тұрды.

A) Пысықтауыш.

15. Шартты бағыныңқылы cабақтас құрмалас сөйлемнің жасалу жолын

көрсетіңіз.

B) -са, -се.

16. Төл сөзге қажетті тыныс белгісін табыңыз.

«Көп сөз айтудың қажеті жоқ», деді бауыры.

A) Дефис.

17. Фразеологиялық тіркестің мағынасын белгілеңіз.

Иман жүзді.

D) Мейірімді.

18. Сөйлемдегі антоним сөздерін көрсетіңіз.

B) Қараңғы қанша дүниеде, дүниеде қанша жарық бар?

19. Жіктеу есімдігінен болған сөз тіркесін белгілеңіз.

B) Оған айтты.

20. Жақты сөйлемді табыңыз.

E) Басқаны ауызға да алмаймын.

Сөздердің тура мағынасы - сөздің таза лексикалық ұғымының сөзде бейнеленуі.

Сөз мағынасы - заттың, нәрсенің, сапаның, қатынастың, қимыл-әрекеттің, қалыптың, шындықтың басқа да құбылыстардың сөз арқылы бейнеленуі. Сөз мағынасы әдетте екі түрлі болып келеді: сөздің грамматикалық мағынасы және сөздің лексикалық мағынасы. Сөздердің тура мағынасы лексикалық мағынаға тікелей байланысты. Лексикалық мағына көп жағдайда жалпылық қасиетке ие болады. Мәселен, күлді, ашуланды, қуанды деген сөздерді "адамның психологиялық жайына қатысты жайдың етістік арқылы берілуі" деуге келеді, бірақ ол сөздердің әрқайсының өздеріне лайықты нақтылы ерекшеліктері бар: бірі екіншісіне қарама-қарсы (күлді—ашуланды), бірі үшіншісімен мағыналас (күлді-қуанды). Ол айырмашылықтар сол сөздердің тура мағынасы арқылы білініп тұр. Сондай-ақ зымырады, жүгірді, аяңдады дейтін сөздердің бәрі де қозғалысты танытқанымен, біреуінде эмоциональдық реңк (зымырады) басым, екіншісі қозғалыстың бәсеңдігін (аяңдады) көрсетеді. Мұндай нақтылық та сол сөздердің тура мағынасының арқасында мүмкін болып отыр. Сөздердің тура мағынасын тек етістік сөздермен ғана түсіндіріп қоймай, есім сөздермен түсіндірудің көптеген мысалдары бар. Үй, пәтер деген сөздердің тура мағыналары арқылы олардың айырмашылығын әркім ажырата алар еді. Сол сияқты, қара деген бір ғана негізгі сөздің тура мағынасының өзінде бірнеше ұғым тұрады. Біз есімдігін бірінші жақтың көпше түрінде де, сыпайылық мағынасында (әсіресе, ғылыми еңбектерде) жекеше түрде де қабылдауға болады.[1][2]

Ауыспалы мағына — сөздің қолданылуы барысында пайда болатын туынды мағынасы. Этимологиялық тұрғыда ол негізгі (тура) мағынадан өрбиді. Ауыспалы мағынаның жасалуына бір зат пен екінші бір заттың, бір құбылыс пен тағы басқа құбылыстың форма, сыртқы түр, түс ұқсастығы, қызмет сәйкестілігі негіз болады. Мысалы, “түзу ағаш үйге тіреу, түзу жігіт елге тіреу” (мақал) деген сөйлемде тіреу сөзі алғашқысында негізгі (тура), екіншісінде ауыспалы мағынада, қолданылған.[1] Сөздің ауыспалы мағынада қолданылу тәсілдеріне метафора, метонимия, меңзеу, қызмет бірлігі т.б. жатады. Сөздердің қызмет бірлігі бойыншаауыспалы мағынада қолданылуы олар бейнелейтін заттар мен құбылыстардың тұлғасы, түрі мен түсі, басқа да белгілері жағынан әр түрлі бола тұрып, атқаратын қызметтері бір болуына байланысты. Мысалы: жүру сөзі кезінде бір ғана мағынада қолданылып, кейін түрлі қозғалыс түрлерінің бәрінің атауына айналған.