1. жылы Сперанскийдің «Сібір қазақтарының уақытша ережесі» қабылданды. 2. жылы Орынбор губернаторы П.К.Эссеннің қатысуымен дайындалған
«Орынбор қазақтарының уақытша ережесі» қабылданды.
3. жылы 11 шілдеде ІІ Александр патша «Сырдария мен Жетісу облыстарын
басқару туралы уақытша ережені» қабылдады.
4. жылы 21 қазанда ІІ Александр патша «Орынбор және батыс Сібір генералгубернаторлығындағы Дала облыстарын басқару туралы уақытша ережені» бекітті.
5. жылы Жетісу облысының губернаторы Г.А.Колпаковскийдің ұсынысына
сай ереже «Жетісу шаруаларды қоныстандыру туралы» жаңа ереже қабылданды.
Белгілі бір ортада сол жерге тән емес, жаңа физикалық, химиялық және биологиялық заттардың болуын немесе бұл заттардың табиғи орташа к деңгейден жоғары болуын ластану деп атаймыз. Атмосфераның ластануы табиғи (жанартаулар атқылауы, орман өрттері, шаңды құйындар, үгілу) және антропогенді (өнеркәсіптер, жылу энергетикасы, ауыл шаруашылығы) жағдайда жүруі мүмкін.
Атмосфераның табиғи жолмен ластануы жанартаудың атқылауына (Жер шарында бірнеше мың жанартау бар, олардың 500-ден астамы белсенді), тау жыныстарының үгітілуіне, шаңды дауылдардын тұруына, орман өрттеріне (найзағай түскенде) теңіз тұздарының желмен аспанға көтерілуі мен ауадағы сулы ерігінді тамшыларының құрғауына, өлген организмдердің іріп-шіруі процестеріне байланысты. Атмосфераны табиғи жолмен ластайтындарға аэропланктондар, яғни, әртүрлі ауру қоздыратын бактериялар, саңырауқұлақ споралары, кейбір өсімдіктердің тозаңдары, сонымен қатар космос шаң-тозаңдары жатады. Космос шаңы атмосферада жанған метеориттер қалдықтарынан пайда болады. Секундыша атмосфера арқылы үлкен жылдамдықпен (11-ден 64 км/сек дейін) 200 млн-ға жуық метеориттер ауа қабатынан өтіп отырады да, 60-70 км биіктікте көбісі жанып үлгереді. Ғалымдардын айтуы бойынша тәулігіне жер бетіне 1018 кішігірім метеориттер түседі.
1. Себебі, Шерхан Мұртаза Тұрар Рысқұлов, Бауыржан Момышұлылардың мектебінен шыққан.Сондай батырлық, ерлік қасиеттер дарыған адам. Қазақ қарияларының ұстанымы дәл осы Шерхан Мұртазада бар,- деп Ф.Оңғарсынова Ш.Мұртазаны құрдастар арасындағы ең жүйрік тұлпар іспеттес Қызыл жебеге теңейді.
2.Шерхан Мұртаза - қазақ руханиятындағы өте тұлғалы есім. Уақыт өтіп, тарих ұмтыла бастағанда көп адамдар ұмытылады. Себебі жазылған дүниенің уақыты өтеді,ескіреді.Бірақ бұл Шерхан Мұртаза жайлы емес, Шерхан Мұртазаның әңгіме жанрының көгінен ешқашан жұлдыз түспейтін сияқты деп әріптестері оны тұлға ретінде ғана емес, жазушы ретінде де жоғары бағалаған.