Obsharovak

17.04.2022 08:38 •  Қазақ тiлi

10. Тіл туралы өлеңдерді авторымен сәйкестендір 1) М.Жұмабаев

а) Ал екінші бақытым – Тілім менің,
Тас жүректі тіліммен тілімдедім
2) Анна Ахматова

ә) Ана тілім, жүрегісің анамның.
Жүрек-ана, мен өзіңнен жаралдым.
3) Ө.Ақыпбеков

б) Алтын күннен бағасыз бір белгі боп,
Нұрлы жұлдыз бабам тілі сен қалдың
4) Н.Аитов

в) И мы сохраним тебя, русская речь,
Великое русское слово.
5) М.Мақатаев

г) Жақсы болу өзіңнен,
Жаман болу өзіңнен
А) 1-б; 2-в; 3-г; 4-ә; 5-а
В) 1-ә; 2-в; 3-б; 4-а; 5-г
С) 1-а; 2-б; 3-в; 4-ә; 5-г
D) 1-в; 2-а; 3-а; 4-б; 5-г
Е) 1-г; 2-а; 3-в; 4-ә; 5-б

11. Абай қанша жасында өлең шығара бастады?
А) 14
В) 15
С) 7
D) 8
Е) 12

12. Тәуелдік жалғаудың үшінші жағында тұрған көмекші есімді тап.
А) Мектептің іші
В) Мектепке келдім
С) Мектепте оқиды
D) Мектеп- білім ордасы
Е) Мектебім-мақтанышым

13. "Тіл қоса алар жер мен көктің арасын, тіл айырар анасы мен баласын" мақалдан дерексіз зат есімді тап
А) тіл
В) жер
С) көк
D) ана
Е) бала

14. Күшейтпелі шырайы бар тіркесті тап?
А) өте жақсы
В) кең бөлме
С) әдемі қыз
D) ақшыл киім
Е) қысқа жіп

15. "Уақыт- саған берілген керемет сый" сөйлемдегі сын есімді анықтаңыз
А) керемет
В) уақыт
С) сый
D) берілген
Е) саған

16. Табыс септік жалғауындағы сөзді табыңыз
А) малды
В) барады
С) асыранды
D) ағызды
Е) оқыған-ды

17. Деректі зат есімді тап.
А) шашбау
В) шаттық
С) шындық
D) қайрат
Е) ар-ұят

18. "Сен де - бір кірпіш дүниеге
Кетігін тап та, бар қалан!,"- деп жастарға өмірден өз орнын
табуды насихат еткен ақын кім?
А) А.Құнанбаев
В) А.Байтұрсынов
С) М.Жұмабаев
D) М.Мақатев
Е) Н.Аитов

19. Дөрекі сөздерді сыпайылап, басқа сөздермен ауыстырып жеткізуді не дейміз?
А) Эвфемизм
В) Дисфемизм
С) Көмекші сөздер
D) Зат есімдер
Е) Сын есімдер

20. Ерлік, елдік, бірлік, қайрат, бақ, ардың
Жауыз тағдыр жойды бәрін не бардың...
Алтын күннен бағасыз бір белгі боп,
Нұрлы жұлдыз, бабам тілі, сен қалдың!
Берілген өлеңнен жолдарындағы ілік септікте тұрған сөздерді анықтаңыз
А) бақ ардың, не бардың
В) сен қалдың
С) нұрлы жұлдыз
D) бабам тілі
Е) жауыз тағдыр

21. Мағыналары қарама- қарсы сөздерді тап
А) Ол судың ыстық-суығына қарамай қотарып салды
В) Ол баладан бәрін бүге-шүгесіне дейін сұрап алды
С) Соғыстан кейін бұл жердің астан-кестеңі шықты
D) Кең зал ығы-жығы халыққа толды
Е) Ол мейрамдарда көрші-қолаңдарды аралап кетеді

22. "Айтылған сөз- атылған оқпен тең" мақалдан деректі зат есімді тап
А) оқ
В) айтылған
С) атылған
D) сөз
Е) тең

23. Синонимді тап
А) Қауіп бар жерде қатер бар
В) Ол әншілік өнерді өте жас кезінен бастады.
С) Күләштің әншілік өнері әлемге әйгілі.
D) Таңертең қорадағы екі-үш тұяқты өріске айдап шықты
Е) Дауылдан кейін тыныштық орнаған.

24. Сын есімі бар мақалды тап
А) Өтірік сөз өрге ба
В) Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей
С) Отан отбасынан басталады
D) Ата өнері-балаға мұра
Е) Күшіңе сенбе, ісіңе сен

25. Лексикалық мағынасынан айырылып, сөйлемде зат есімдермен тіркесіп қолданылатын есім сөздерді тап.
А) Көмекші есім
В) Сан есім
С) Сын есім
D) Зат есім
Е) Жалпы есім

Мәтінді оқып, тапсырмаларды орында.
Қымбат қазына
Ертеде бір тілге жүйрік, шешен қария көз жұмарында ұлына: «Балам, әкем кедей болды деп қамықпа. Менің саған тастаған көп қазынам бар, соны тауып алып қадіріне жет», - депті. Бала кейіннен оны әрі іздейді, бері іздейді, таба алмайды. Арып- ашып жүріп, ауылдағы абыз ақсақалдарға мұңын шағыпты. Әлгі дана қарт тыңдап болып:
-Е, балам, әке баласына өтірік айтпас болар, ақтық демінде ақиқатын айтқан екен. Әкең өте шешен адам еді, жарықтық. Оның саған қалдырған мол мұрасы- қасиетті тіл. Бәріміз сөздің дәмін келтіріп, қалай сөйлеуді сенің әкеңнен үйренген едік. Дүниеде тілден қымбат, мәңгілік мұра болмақ па, сірә! – деп аталы сөздің жұмбағын шешіп беріпті.
(edulife.kz/sabaq-kz/attachment/tuan-tlm-tregm.docx)

26. Мәтіннің мазмұнына сай мақалды анықтаңыз
А) Тіл - өлшеусіз қазына, өрісі кең әлем
В) Байлық байлық емес, бірлік — байлық
С) Бейнет көрмей, дәулет жоқ.
D) Жеті жұрттың тілін біл, жеті түрлі білім біл.
E) Оқу- инемен құдық қазғандай

27. "Дүниеде тілден қымбат, мәңгілік мұра болмақ па, сірә! – деп аталы сөздің жұмбағын шешіп беріпті." сөйлеміндегі шығыс септігінде тұрған зат есімді тап
А) тілден
В) дүниеде
С) сөздің
D) мәңгілік
E) жұмбағын
​