2 Көрсетілген өлшем бірлігіне өрнекте. секундпен 3 мин 10 с 20 мин 15 с минутпен 2 сағ 40 мин Таг 5 мин миллиграммен 5г 30 мг 12 г9 мг метрмн TOHнамен килограммен 479 кг 9 ц3 кг 15 КМ 50 дм 40 000 кг 250 000 кг
жер-ана біздің екінші анамыз десек те болады. өйткені ол бізге барымен нарын беріп,бізді анамыздай қорғап,өз құшағына алуда. ол өзінің саялы табиғатын бізге сыйлап,аманат етіп тұрғанда,біз неге аманатқа қиянат жасаймыз? табиғатты,яғни жер-ананы қорғау-біздің міндетіміз.ол кішкене нәрседен басталады.мысалға,көшеде қоқыс көрсек, жинай салу,болмаса,ағаш егіп,гүл отырғызу.жоқ,бізде керісінше. жұрт өсімдіктерден барлық жемісін алып,орнына қайтармайды.ағаштарды өз керегіне пайдаланып,орнына тағы ағаш отырғызбайды.міне,осы үшін табиғат-ана бізге ренжулі."бір тал кессең,он тал ек"-деген сөздің мәні қайда жатыр десеңші.сондықтан да,жер-ананы аялап,күтіп баптауымыз керек.сонда табиғат-ана да риза болады.
Қазақ халқының қонақ күтуі мен қонақжайлығы туралы.
Баяғы заманнан бері осы күнге дейін жеткен дәстүріміздің бірі мен бірегейі – келген қонаққа дастарқан жаю. Бұл дәстүр тек қонақжай қазақ халқына ғана тән дүние десем, артық айтпаспын, себебі үйге қандай кісі келмесін «ең болмаса нан ауыз тиіп кету керек» деген ұғым санамызда бала кезімізден қалыптасқан. Қазағым қашан да бар асылын, бар тәттісін «қонақ жесін» деп сақтаған. Қазақ халқы үшін дастарқаннан үлкен, дәмнен үлкен нәрсе жоқ. Ақсақалдар да үнемі «Дастарқан тек қуанышты себептермен жайылсын! Дастарқан мол болсын! Осындай үлкен дастарқан басында жинала берейік!» деп бата беріп, тілектерін айтып жатады.
Дастарқан жайғанда міндетті түрде ең алдымен нан қойылады. «Ас атасы – нан» деген мақал осыдан шықса керек. Ұннан жасалынған тағамдар бағзыдан-ақ ақ дастарханымыздың сәні болып келген. Қазақ өзінің шаңырағындағы кез келген жиында дастархан үстінен нанды алыстатпайды.
Сыйлы қонақ келсе, бұрынғы кезде мал сойылып, ет асылса, қазіргі заманда мал сойылмаса да, қазанды отқа қойып, қонақтың кәдесін асып береді. Күн демей, түн демей қазан асуға келгенде қарап қалмайтын қазақ аналары мен келіндері ет тамақты нақышын келтіріп дайындайды. Бүгіндері қырық күн тойын, отыз күн ойын жасамасақ та, кез келген жиында осы ас бірінші мәзірде тұрады.
Жалпы алғанда, қазақтың дастарханы – киелі нәрсе. Бұл тек жайылған шүберек немесе оған қойған ас-ауқат қана емес, бұл – адамның пейілі, ішкі жан-дүниесі, мейірім-шапағаты. Ендеше дастарқанымыз тек қуанышқа жайылсын!
жер-ана біздің екінші анамыз десек те болады. өйткені ол бізге барымен нарын беріп,бізді анамыздай қорғап,өз құшағына алуда. ол өзінің саялы табиғатын бізге сыйлап,аманат етіп тұрғанда,біз неге аманатқа қиянат жасаймыз? табиғатты,яғни жер-ананы қорғау-біздің міндетіміз.ол кішкене нәрседен басталады.мысалға,көшеде қоқыс көрсек, жинай салу,болмаса,ағаш егіп,гүл отырғызу.жоқ,бізде керісінше. жұрт өсімдіктерден барлық жемісін алып,орнына қайтармайды.ағаштарды өз керегіне пайдаланып,орнына тағы ағаш отырғызбайды.міне,осы үшін табиғат-ана бізге ренжулі."бір тал кессең,он тал ек"-деген сөздің мәні қайда жатыр десеңші.сондықтан да,жер-ананы аялап,күтіп баптауымыз керек.сонда табиғат-ана да риза болады.
Қазақ халқының қонақ күтуі мен қонақжайлығы туралы.
Баяғы заманнан бері осы күнге дейін жеткен дәстүріміздің бірі мен бірегейі – келген қонаққа дастарқан жаю. Бұл дәстүр тек қонақжай қазақ халқына ғана тән дүние десем, артық айтпаспын, себебі үйге қандай кісі келмесін «ең болмаса нан ауыз тиіп кету керек» деген ұғым санамызда бала кезімізден қалыптасқан. Қазағым қашан да бар асылын, бар тәттісін «қонақ жесін» деп сақтаған. Қазақ халқы үшін дастарқаннан үлкен, дәмнен үлкен нәрсе жоқ. Ақсақалдар да үнемі «Дастарқан тек қуанышты себептермен жайылсын! Дастарқан мол болсын! Осындай үлкен дастарқан басында жинала берейік!» деп бата беріп, тілектерін айтып жатады.
Дастарқан жайғанда міндетті түрде ең алдымен нан қойылады. «Ас атасы – нан» деген мақал осыдан шықса керек. Ұннан жасалынған тағамдар бағзыдан-ақ ақ дастарханымыздың сәні болып келген. Қазақ өзінің шаңырағындағы кез келген жиында дастархан үстінен нанды алыстатпайды.
Сыйлы қонақ келсе, бұрынғы кезде мал сойылып, ет асылса, қазіргі заманда мал сойылмаса да, қазанды отқа қойып, қонақтың кәдесін асып береді. Күн демей, түн демей қазан асуға келгенде қарап қалмайтын қазақ аналары мен келіндері ет тамақты нақышын келтіріп дайындайды. Бүгіндері қырық күн тойын, отыз күн ойын жасамасақ та, кез келген жиында осы ас бірінші мәзірде тұрады.
Жалпы алғанда, қазақтың дастарханы – киелі нәрсе. Бұл тек жайылған шүберек немесе оған қойған ас-ауқат қана емес, бұл – адамның пейілі, ішкі жан-дүниесі, мейірім-шапағаты. Ендеше дастарқанымыз тек қуанышқа жайылсын!