Керней - старинный духовой казахский музыкальный инструмент, поддерживающий боевой дух воинов во время сражений.Камышовые и роговые сырнаи (кос сырнай, камыс сырнай)использовались в пастушьем быте. Игра на этих казахских музыкальных инструментах поднимала настроение одинокому пастуху, шедшему за стадом.Сыбызгы - широко распространенный казахский музыкальный инструмент в народном быту. Изготавливался из камыша, дерева, реже из металла, в виде двух деревянных желобков, скрепляемых нитью полыми сторонами.Саз сырнай - старинный духовой казахский музыкальный инструмент.В 1971 г. при раскопках сожженного в XIII в. древнего города Отрара был найден "предмет величиной с гусиное яйцо с двумя отверстиями по бокам". Это был саз сырнай. Сегодня его тембр - мягкий и теплый передать радость и печаль, пение птиц и завывание степного ветра, стал одним из символов исконно национального искусства. Заслуга возрождения саз сырная, как и других древних казахских инструментов, принадлежит Болату Сарыбаеву - и сследователю и собирателю казахских музыкальных инструментов, профессору, преподавателю Государственной Казахской консерватории им. Курмангазы.Узкирик - духовой казахский музыкальный инструмент типа свирели в форме парящей птицы, родственный саз сырнаю. Изготавливался из глины. Звук узкирика похож на звук ветра, отсюда и его название ("узкирик" значит "свист ветра"). Аналогичный узкирику инструмент, гораздо меньший по размерам, сохранился у башкир. Инструменты, близкие саз сырнаю и узкирику в виде детской игрушки, свистульки существуют у тюркских народов Поволжья. В охотничьей практике казахов, проживающих в Монголии, узкирик выполняет прикладную функцию. Его свистящий звук служит на охоте манком при ловле лис.
Ажалдан қашқан Қорқыт дүниенің төрт тарабын түгел кезді.
Ажалданне?ажал-зат есім. ажалдан-туынды з.е., дара з.е., дерексіз з.е., жалпы есім.,дан-шығыс септігінің жалғауы.
қашқан не істеген? етістік. негізгі түбір етістік, дара етістік, салт етістік, болымды етістік. бұрынғы өткен шақ
Қорқыт- кім? зат есім. негізгі з.е.,дара з.е.,деркті з.е., жалқы з.е.,
дүниенің не? дүние. зат есім. дүниенің--туынды з.е., дара з.е., дерексіз з.е., жалпы есім., нің-ілік септігінің жалғауы
төрт- неше? сан есім. төрт--дара с.е., негізгі с.е., есптік с.е.,
тарабын не? тарап-зат есім. туынды з.е., дара з.е., дерексіз з.е., жалпы есім. (бұған сенімді емеспін)
түгел-- жалпылау есемдігі
кезді--- не істеді? етістік түбірі кез, ді-табыс септік жалғауы. туынды түбір етістік, дара етістік, сабақты етістік, болымды етістік жедел өткен шақ
Арай жұлдызды аспанға ұзақ қарады.
Арай - түбір сөз (зат есім);
жұлдыз - түбірі (зат есім),+ды - зат есімнен
сын есім тудыратын жұрнақ;
аспан - түбірі (зат есім),+ға - барыс септігі
жалғауы;
ұзақ - түбір сөз (үстеу);
қара - түбірі (етістік),+ды - жіктік жалғауының
3-жағы.
Біз сабақ туралы сөйлестік.
Біз - түбір сөз (жіктеу есімдігі);
сабақ - түбір сөз (зат есім);
туралы - септеулік шылау;
сөйле - түбірі (етістік),+с - ортақ етіс
жұрнағы,+ті - жіктік жалғауының 3-жағы,+к -
көпше түрде жіктік жалғауының 1-жағы.
Ертең оқушы мектепке барады.
Оқушы – зат есім.
Кім барады? Оқушы.
Бастапқы формасы: оқушы.
Тұрақты белгілер: дара, туынды, жалпы, жанды, деректі;
Тұрақсыз белгілер: жекеше, атау септік.
Кім барады? Оқушы (бастауыш).