2-тапсырма. Өлеңді оқып, бірыңғай мүшелерді табыңдар. Қай сөйлем мүшесі екенін анықтаңдар.
Самырсындар
О, тәкаппар, тәңір шыңдар, 0, сиқыр тау, ертек емген,
Сал қарағай, самырсындар.
Жастық жалын, өртенем мен.
Ұшып келген Алатаудың
Мен - бір титтей жыршы құсың
Қарлығашын танырсыңдар. Жүрек күйін шерте келген.
Сылаң қаққан сырлы өзендер, Тау да, тас та, самырсын да,
Сағым құшқан нұр белеңдер, Сөйлеп жатыр бір тілменен.
Сырнай самал, қырмызы гүл, О, тәкаппар, тәңір шыңдар,
Саған қалай қур келем мен?! Сал қарағай, самырсындар,
Аққу бұлттар үлпілдеген
Ұшып келген Алатаудың
Үрке көшіп жүрсің неден?! Қарлығашын танырсыңдар.
Ең алғаш ғарышқа ұшқан «Лайка» атты ит туралы естіп, білдік. Ол ақылды ит болған екен. Сосын ғарыш жайлы бейнеролик көрдік, сөзжұмбақ, жұмбақ шешіп, өлеңдер оқыдық, постер арқылы түсінгендерімізді айттық. Ғарышкер болу оңай емес екен. Біліміңмен қатар денсаулық та мықты болу керек. Денені шынықтырып, дұрыс тамақтанып, жаман әдеттерден аулақ болу керек. Біз бәріміз де ғарышкер болғымыз келді. Жақсы оқып, тәрбиелі болсақ, ізденсек, денсаулығымыз мықты болып, спортпен айналыссақ, ғарышқа ұшуға жол ашық екен. Сөйтіп, бәріміз де есейгенде ғарышкер боламыз деп шештік!
Мустафа Шокай: биография политика и публициста
Мустафа Шокай родился в семье степных аристократов в конце 1890-го в казахском ауле Аулие-Тарангыл.
Родословная Мустафы знатная, он из кипчаков. Его дед был правителем Сырдарьинской области Хивинского ханства, а отец занимал должность народного судьи и имел титул бия. Он получил домашнее мусульманское образование.
Российская империя к тому времени полностью подчинила все близлежащие территории. Соответственно, местность, где проживала семья Мустафы, называлась Русским Туркестаном. Кроме того, царь Николай II, разгневанный непокорностью казахов, издал указ о передаче земель кочевников (даже зимовок) русским переселенцам.
Интересно узнать, какое образование получил одаренный казахский мальчик:
Видя все это, родители Мустафы рассудили, что ему жизненно важно получить образование, и отправили обучаться в русскую школу. Сначала он ходил в школу в Перовске, где выучил русский язык.
В 12-летнем возрасте парня сопроводили в Ташкент учиться в гимназии мальчик завершил обучение с отличием. Правда, медаль досталась ему непросто: этому едва не помешало вмешательство тогдашнего губернатора Самсонова, который ненавидел «инородцев». Чтобы сгладить свой неблаговидный поступок, позже губернатор предоставил юноше вакансию переводчика в администрации, но Мустафа отклонил предложение.