2-тапсырма. жалаң сөйлемдерді жайылма сөйлемдерге айналдырып, жоғарыдағымәтіндегі ойды шағын ойтолғау жазыңдар.кытайда, үндістанда . актерлер ойнады. халық тамаша-лады. римдіктер меңгерді. көрермендер бөлінді. кемшіліктер айтылды.а) төмендегі жай сөйлемдерді оқып, олардан құрмалас сөйлем жасаңдар.ахмет байтұрсынұлы жайылма сөйлемге анықтама берді. жақтысөйлемнің бастауышы жасырын тұрады. жалаң сөйлемге тұрлаусызмүше қатыспайды. болымсыз сөйлем етістік арқылы жасалады. сөйлемболымсыздық мағынада тұр.(ә) жай сөйлемнің түрлерін анықтап, 1, 8-сөйлемдерге синтаксистік талдау жасаңдар.1. аспанда қарлығаш ұшып жүр. 2. үсті ырыс, асты қазына —қазақстан. 3. ағашты кескен кім? 4. бұл барып тұрған тәртіпсіздік! 5. бөлме ысып кетті. 6. маған әсіресе қалампыр ұнайды! 7. ғарышқатұңғыш ұшқан кім? 8. мен ғанимен бірге оқимын. 9. жеріміз неткен бай..
. Журналға жазыламын. Сабаққа пайдаланамын. Есте қалуына көмектеседі. Сөзжұмбақтарды шешемін. Достар таптым. Ойымды ашық айтуға үйрендім.
2. Нұршайықов "Ақиқат пен аңыз". Монолог.
Біз бүгін Әзілхан Нұршайықовтың "Ақиқат пен аңыз" роман-диалогін сөз еттік. Кеңес Одағының батыры, жазушы, Екінші дүниежүзілік соғыс қаһарманы Бауыржан Момышұлының өр тұлғасын бұдан асқан қай шығарма бізге жеткізеді? Әлбетте, ешқандай. Шығармадан қаһармандық рух сезіледі.
“Ақиқат пен аңызда” Бауыржанның өр мінезі әр қырынан көрініп, соғыс майданында, жауынгерлер алдында үлкен істерді батылдықпен шешуге көмектеседі. Тапқыр да алғыр, сезімтал да секемшіл, қажырлы да қайратты офицердің характері осы бір белгілерімен қалай дараланған десеңізші. Майдан шебінде абырой, атаққа ие болған батырдың бейнесін айқын ашу үшін жазушы Момышұлына дүркін-дүркін сұрақтар қойып, өзара сырласып, өзара пікір таластырып отырады да, аңыз бен ақиқаттың ара жігін көз алдымызда ашқандай болады. Шынымен де шығарманы оқып отырып кенет сол диалог жүріп жатырған жерде өзің де отырғандай сезінесіз. Романның стилі де ерекше. Жазушы мен батыр арасындағы диалог сол мезеттегі атмосфераны сезінуге әкеледі.
“Ақиқат пен аңыздың” көркемдік шешімі де, алға тартары да,ұғым, талғамы неде жатыр десек, командирінің Отан алдындағы міндетін бүкіл армия болып қабылдауында деп жауап қайырғым келеді. Бауыржан Момышұлының өзі ғана емес, жазушы да батыр. Құдайым-ау, ешқандай жазушыны маңына жолатпаған тұлғаға қалайша сұрақтарын қоя алды? Бұған да бір қайсарлық керек қой.
Қорытындылай келе айтарым, әрине, Бауыржан Момышұлы туралы туындылар жоқ емес. Алайда батырдың нағыз бейнесін шынайы жеткізіп білген шығарма біреу, ол – "Ақиқат пен аңыз".