Біздің елімізде әлемнің жеті кереметіне тең келерлік ғажайыптар жеткілікті. Мысалы, Қазақстандағы тарих, археология, сәулет және монументалды өнер ескерткіштерінің саны 25 мыңнан асады. Ал енді сіздің сұрағыңызға қарай Қазақстанның кереметі деп саналатын ескерткіштерді санамалап көрелік. 1.Қожа Ахмет Яссауи кесенесі. Қожа Ахмет Яссауи кесенесін атақты шығыс қолбасшысы Ақсақ Темір салғызған. Оның көлемі – 46,5х65,5 метр. Орталық залдың айналасына әртүрлі мақсатқа пайдаланылған үлкенді-кішілі 35 бөлме орналасқан. 2.Тайқазан. Қожа Ахмет Яссауи ғимаратындағы бағалы ескерткіштердің бірі – тайқазан. Өзі екі тонналық қазанға үш тонна су сыяды. 3.Айша бибі мазары. Кесене ХІІ ғасырда салынған. Айша бибі тарихтан белгілі Қараханның әйелі болған. Күмбезді Қарахан салғызған, сәулетші туралы нақты дерек жоқ. 4.Тамғалы кешеніндегі жартасқа салынған суреттер. Бұл адамзаттың рухани мәдениетін, анық дүниетанымын білдіретін аса маңызды деректер жиынтығы саналады. 5.Алтын адам. 1960 жылы Есіктен табылған бұл ескерткіштің ерекшелігі: осыдан 2500 жыл бұрын жерленген адамның киімі түгелдей алтынмен апталған. 6.Домбыра. Ғалымдар осыдан кемінде 2 мың жыл бұрынғы бейнелердегі қос ішекті аспаптың қазақ домбырасымен ұқсастығын айта келіп, оның Қазақстан жеріндегі байырғы көшпелілер арасында кең тараған аспаптың бірі болғандығын дәлелдеді. 7. Күлтегін ескерткіші. Күлтегін – көшпенділер тарихындағы ең көрнекті көсем, баһадүр тұлғалардың бірі.
Біздің ауланы сыпыратын өте пысық апай бар. Бір, екі аула емес, төңіректегі біраз үйдің ауласын тазалап, аттандап жүреді. Орысшаға да судай! Талай жыл бір институтта мұғалім болған, әлі де сонда істейді ау деймін. Сол апайымыз, соншама ауланы игеру үшін көмекшіге жарымай жүрді. Енді міне, төрт-бес айдан бері екі көмекші тұрақтанды. Екеуі де қазақ жігіттер, тек,.. БОМЖ. Екеуін желкелеп өз үйіне апарып, суға түсіріп, киімдерін өртеп, күйеуі мен баласының киімдерін кигізіп, үш мезгіл тамағын беріп, бір подвалдың бөлмесін тазалап, жатқызыпты. Екеуін қатал бақылауда ұстайды. О баста "Бомжды қанша асырасаң да бөтелкеге қарап ұлиды" - деген қағида еске түсіп, "мұнысы қаншаға барар екен?" - деп жүр едік, жоқ, әлгі екеуі адам болып қалды. Таңмен тұрып, әйтеуір айғайшы апайдың жанында тыным таппай жүреді. Айнала мұнтаздай!
Қалта тілипонды лақтыра салайын деп шыға келсем, "Ассалаумағалайкөм!" - деп, сол екеуі біздің есіктің алдын сыпырып жатыр екен. Амандасып, өтіп кеттім де, артыма қарап, жұмыстарын қадағаладым. Екеуі ақырын ғана күбірлесіп сөйлеседі. Біреулердің балконнан лақтырған, біреулердің "байқамай" түсіріп қалған қоқыстарын бас шайқап қойып, теріп, тазалап жүр. Жасы үлкендеуі жастауына бағынады екен. Сол жастауын шақырып алдым.
- Телефоның бар ма? - дедім.
- Қайдағы... - деп, езу тарты. "Диуанадан айдың басын сұрағаның не?" - деп, өзімді іштей бір ұрсып алдым.
- Ендеше, мә, ал мынаны. Беті сынған демесең, істеп тұр - деп, ұстата қойдым сынық телефонды.
Алғысын жаудырып, алып қалды. Сосын апай кездесіп, "Менің балаларыма телефон бергеніңіз рас па?" - деп, тергеп алды. "Қайдан ұрладың?!" - деп, біраз шаңын қағып едім, "әртіс аға сыйлады" деді. Рас болды. Рахмет! Өзім де екеуіне жаңа жылда сыйлайын деп, арзан телефон алып қойып едім" - дейді.
Арада бірнеше күн өтті. Бүгін таңда екеуі тағы аулада жүр екен. Арсалаңдап келіп, амандасты.
- Телефоның істеп тұр ма?
- Алла разы болсын, аға, істеп тұр. Үймен сөйлесіп тұрмын, олар да қуанып жатыр!
- Қар жауды, жұмыс қиындаған шығар?
- Ой, аға, қар деген табиғаттың сыйы ғой. Адамның қоқысы таусылмайды. Көпшілігі өздерінің қалаға көшіп келгенін әлі түсінбей жүр ғой деймін. Бірақ, біз ауылда да ауланы таза ұстаушы едік. Аула түгіл, мал қора күнде тазаланатын еді ғой. Мына жұрт сол мал қораны көрсе, ұялар ма еді? Көшеге «мусыр» тастаған адамның миының іші «мусыр» шығар - деп, ары кетті. Мен мәшинеме беттедім. Екі мәшиненің қалқасына біреу пакет толы қоқысын тастай салыпты. Қоқыс салатын жәшікке апаруға асыққан болу керек. Анау екеуінен ұялып, жәшікке өзім апарып тастадым.
Біздің елімізде әлемнің жеті кереметіне тең келерлік ғажайыптар жеткілікті. Мысалы, Қазақстандағы тарих, археология, сәулет және монументалды өнер ескерткіштерінің саны 25 мыңнан асады. Ал енді сіздің сұрағыңызға қарай Қазақстанның кереметі деп саналатын ескерткіштерді санамалап көрелік. 1.Қожа Ахмет Яссауи кесенесі. Қожа Ахмет Яссауи кесенесін атақты шығыс қолбасшысы Ақсақ Темір салғызған. Оның көлемі – 46,5х65,5 метр. Орталық залдың айналасына әртүрлі мақсатқа пайдаланылған үлкенді-кішілі 35 бөлме орналасқан. 2.Тайқазан. Қожа Ахмет Яссауи ғимаратындағы бағалы ескерткіштердің бірі – тайқазан. Өзі екі тонналық қазанға үш тонна су сыяды. 3.Айша бибі мазары. Кесене ХІІ ғасырда салынған. Айша бибі тарихтан белгілі Қараханның әйелі болған. Күмбезді Қарахан салғызған, сәулетші туралы нақты дерек жоқ. 4.Тамғалы кешеніндегі жартасқа салынған суреттер. Бұл адамзаттың рухани мәдениетін, анық дүниетанымын білдіретін аса маңызды деректер жиынтығы саналады. 5.Алтын адам. 1960 жылы Есіктен табылған бұл ескерткіштің ерекшелігі: осыдан 2500 жыл бұрын жерленген адамның киімі түгелдей алтынмен апталған. 6.Домбыра. Ғалымдар осыдан кемінде 2 мың жыл бұрынғы бейнелердегі қос ішекті аспаптың қазақ домбырасымен ұқсастығын айта келіп, оның Қазақстан жеріндегі байырғы көшпелілер арасында кең тараған аспаптың бірі болғандығын дәлелдеді. 7. Күлтегін ескерткіші. Күлтегін – көшпенділер тарихындағы ең көрнекті көсем, баһадүр тұлғалардың бірі.
Всегда рала обращяйсья
Біздің ауланы сыпыратын өте пысық апай бар. Бір, екі аула емес, төңіректегі біраз үйдің ауласын тазалап, аттандап жүреді. Орысшаға да судай! Талай жыл бір институтта мұғалім болған, әлі де сонда істейді ау деймін. Сол апайымыз, соншама ауланы игеру үшін көмекшіге жарымай жүрді. Енді міне, төрт-бес айдан бері екі көмекші тұрақтанды. Екеуі де қазақ жігіттер, тек,.. БОМЖ. Екеуін желкелеп өз үйіне апарып, суға түсіріп, киімдерін өртеп, күйеуі мен баласының киімдерін кигізіп, үш мезгіл тамағын беріп, бір подвалдың бөлмесін тазалап, жатқызыпты. Екеуін қатал бақылауда ұстайды. О баста "Бомжды қанша асырасаң да бөтелкеге қарап ұлиды" - деген қағида еске түсіп, "мұнысы қаншаға барар екен?" - деп жүр едік, жоқ, әлгі екеуі адам болып қалды. Таңмен тұрып, әйтеуір айғайшы апайдың жанында тыным таппай жүреді. Айнала мұнтаздай!
Қалта тілипонды лақтыра салайын деп шыға келсем, "Ассалаумағалайкөм!" - деп, сол екеуі біздің есіктің алдын сыпырып жатыр екен. Амандасып, өтіп кеттім де, артыма қарап, жұмыстарын қадағаладым. Екеуі ақырын ғана күбірлесіп сөйлеседі. Біреулердің балконнан лақтырған, біреулердің "байқамай" түсіріп қалған қоқыстарын бас шайқап қойып, теріп, тазалап жүр. Жасы үлкендеуі жастауына бағынады екен. Сол жастауын шақырып алдым.
- Телефоның бар ма? - дедім.
- Қайдағы... - деп, езу тарты. "Диуанадан айдың басын сұрағаның не?" - деп, өзімді іштей бір ұрсып алдым.
- Ендеше, мә, ал мынаны. Беті сынған демесең, істеп тұр - деп, ұстата қойдым сынық телефонды.
Алғысын жаудырып, алып қалды. Сосын апай кездесіп, "Менің балаларыма телефон бергеніңіз рас па?" - деп, тергеп алды. "Қайдан ұрладың?!" - деп, біраз шаңын қағып едім, "әртіс аға сыйлады" деді. Рас болды. Рахмет! Өзім де екеуіне жаңа жылда сыйлайын деп, арзан телефон алып қойып едім" - дейді.
Арада бірнеше күн өтті. Бүгін таңда екеуі тағы аулада жүр екен. Арсалаңдап келіп, амандасты.
- Телефоның істеп тұр ма?
- Алла разы болсын, аға, істеп тұр. Үймен сөйлесіп тұрмын, олар да қуанып жатыр!
- Қар жауды, жұмыс қиындаған шығар?
- Ой, аға, қар деген табиғаттың сыйы ғой. Адамның қоқысы таусылмайды. Көпшілігі өздерінің қалаға көшіп келгенін әлі түсінбей жүр ғой деймін. Бірақ, біз ауылда да ауланы таза ұстаушы едік. Аула түгіл, мал қора күнде тазаланатын еді ғой. Мына жұрт сол мал қораны көрсе, ұялар ма еді? Көшеге «мусыр» тастаған адамның миының іші «мусыр» шығар - деп, ары кетті. Мен мәшинеме беттедім. Екі мәшиненің қалқасына біреу пакет толы қоқысын тастай салыпты. Қоқыс салатын жәшікке апаруға асыққан болу керек. Анау екеуінен ұялып, жәшікке өзім апарып тастадым.
Алматы менің де, Сіздің де қалаңыз ғой, ағайын!