3. Берілген сөздердің синонимдерін тауып, сөйлем құрайық: күннің көз жасы тыйылмады, қарасын көрсетпеу, журген жеріне шөп шықпау, отқа да, суга да мусу, баукеспе.
Енбек өте маңызды зат. Енбегі мен біз көп жетік. Еңбегі бұрын заманда пайдалынды. Еңбек етсең ерінбей,тояды қарның тіленбей. Бұл мақалды осылай түсінемін. Əр адам енбек жаксы етіп бар маңдайы терің төке ғана жұмысының жемісін көре алады. Күн,түн демей еңбек етсе,талаптанса дегеніне жетеді.Жатып алып қалағаныңды тілеп жатуға болмайды.Әрекет ету керек.Сонда ғана еңбектің тәтті дәмін татасың. Əр адам болса да ол еңбек етуге қажет етеді. Еңбек туралы көп мақалдар,ертегілер,шығармарлар тапақтар,əндер,өлеңдер, адамдар жазған. Өйткені адамды түсінеу үшін еңбек бізге көп пайдалы заттар береді. Енбексіз болашақ болмай еді. Енбексіз адамдар дамыған бермеді. Осылай еңбек бізге адал жаксы маңызды зат екен.
Лексикалық талдау
Талдау реті:
Сөйлемді оқы, ондағы өзің қалаған сөздің қандай мағынаны білдіріп тұрғанын анықта.
Сол сөздің сөйлемде кандай мағынада жұмсалып тұрғанын анықта (тура ма, әлде ауыспалы ма)
Мүмкіндігіне қарай, сөздің синонимін, антонимін, омонимін тап
Сөздің қазақ тілі сөздік құрамының қай тармағына жататынын дәлелде.
Талдау үлгісі:
Аманның жылы сөздері ерекше әсер етті.
жылы — жағымды, мейірімге толы деген мағынада, ауыспалы мағынада.
жылы, шуақты, ыстық, мейірлі — синоним; жылы — суық — антоним:
жылы — жалпылама қолданылатын сөз.
Сөз мағыналарының шартты белгілері:
омоним O ←→ O
синоним O ≈ O
антоним O →← O
Енбек өте маңызды зат. Енбегі мен біз көп жетік. Еңбегі бұрын заманда пайдалынды. Еңбек етсең ерінбей,тояды қарның тіленбей. Бұл мақалды осылай түсінемін. Əр адам енбек жаксы етіп бар маңдайы терің төке ғана жұмысының жемісін көре алады. Күн,түн демей еңбек етсе,талаптанса дегеніне жетеді.Жатып алып қалағаныңды тілеп жатуға болмайды.Әрекет ету керек.Сонда ғана еңбектің тәтті дәмін татасың. Əр адам болса да ол еңбек етуге қажет етеді. Еңбек туралы көп мақалдар,ертегілер,шығармарлар тапақтар,əндер,өлеңдер, адамдар жазған. Өйткені адамды түсінеу үшін еңбек бізге көп пайдалы заттар береді. Енбексіз болашақ болмай еді. Енбексіз адамдар дамыған бермеді. Осылай еңбек бізге адал жаксы маңызды зат екен.