3-тапсырма (106-бет) Мәтінді оқып, сөздіктің көмегімен түсінуге тырысыңыз (ауызша 3 ұпай) Әкем «Ынтымақ» колхозының сиыр фермасында бастық болатын. Ауылдан он шақырым
«Қаражер» деп аталатын фермада тұрады. Шешем сиыр сауады. Бұл — қыс мекендері, ал жаз шыға
жайлауға көшіп кететін.
Жаз шыға бәріміз тоғайға отынға барамыз. Бір-бір құшақ отын көтеріп келеміз. Ең алда —
апам, содан кейін — құндыздай шулаған біздер, күліп-ойнап келе жатар едік. Ол шақта қыстық шөпті
де жаздай жинап, қораны толтырып қоятынбыз. Қысқы соғым мен ұн ғана әке-шешеміздің мойнында.
Огород, шұрқыраған қаз-тауық, екі сиыр мен ұсақ малымыз бар. Апамның теректен ойып жасаған
келісі мен ескі астауы бар еді. Шынымды айтсам, бізді асыраған — осы келі мен астау. Тіпті бізді ғана
емес, ертеректе әкемізді, оның іні-қарындастарын асыраған — осы келі мен астау екен. Ол тіпті
әкемнен де үлкен. Олар апамның төркінінен Алтайдың арғы бетінен келген аса қымбат заттары
болатын.
ТАПСЫРМА (ЖАЗБАША 4 ҰПАЙ):
-Мәтінге тақырып қойыңыз
-Не себепті қойғаныңызды дәлелдеңіз (1 сөйлеммен)
-Мәтіннен теңеуді табыңыз:
-Мәтіннен жалқы есімдерді табыңыз:
Кестені толтырып, көркемдегіш құралдардың қолданысын талдаңыз.
Мысалдар Көркемдегіш
құралдардың түрлерін анықтаңыз Қолданылу ерекшелігін түсіндіріңіз, талдаңыз
Тал шарбаққа мал сақтап,
Тас қалаға жан сақтап, Тасқан екен мына хан!
Арқаға қарай көшермін, Алашыма ұран десермін,
Ат құйрығын кесермін,
Ат сауырын берермін,
Алыста дәурен сүрермін.
Елің кеңес құрғанда, Айналып ақыл табарға Есіктегі ебесін,
Сонда, ханым, не десін?!
Мен жоқ болсам, Есім хан,
Ит түрткіні көресің.
Жиембет қайда дегенде,
Не деп жауап бересің?..
Объяснение:
Қазақ халқының тарихындағы тұңғыш кәсіпқой палуан — Қажымұқан Мұңайтпасов (әкесі азан шақырып қойған аты — Мұқан) 1871 жылы 7 сәуірде Ақмола уезі, Сарытерек болысына қарасты Қараөткел ауылында дүниеге келеді. Кейбір деректерде оның 1883 жылы туғандығы айтылады. Қажымұқанның әкесі кедей шаруа болғандықтан, оның балалық, жастық шағы жоқшылықта өтіп, ол бұғанасы бекіп, қабырғасы қатпай жатып Маслеников сынды орыс байлары мен ауқатты адамдарға жалданып, отбасын асырап - сақтайды. Бірте - бірте ауыл арасындағы той - томалақтарда күреске түсіп, “бала палуан” деген атаққа ие болады.