Бір сәт айналамызға зер салып қарайтын болсақ, жердің, табиғаттың көркі ағаш екенін байқаймыз. «Бәр тал кессең, он тал ек» деген халық даналығы да бар емес пе? Яғни, ағаштарды табиғаттың ерекше жаратылысы деп білуге болады, себебі ағаштардың қоршаған ортаға тигізер пайдасы орасан зор. Өзіңіз қараңызшы: демалуға қажетті оттегіні бөліп шығарады, күннің ыстығында көлеңке береді, құстарға пана болады, жан – жағына көрік сыйлайды, табиғаттағы тепе-теңдікті сақтайды, көшедегі шудың азаюына да ықпал етеді, олардың түбінде саңырауқұлақтар өседі, тіпті, ескі ағаштарды отынға да жаратуға болады. Айта берсек, ағаштың пайдасы көп. Осыны білген дана халқымыз «...Жүз жылдығын ойлаған халық ағаш егеді...» деп бекер айтпаса керек.
Соңғы уақытта экологияның нашарлауы салдарынан және басқа да келеңсіз жағдайлар себебінен ағаштар саны күрт азайып барады. Сондықтан еліміз бойынша жас көшеттерді отырғызу науқандары жүргізіліп, бұл шараға барлық мектеп пен орта және жоғары оқу орындарының шәкірттері түгелдей ат салысуда. Осылайша жасыл желегіміздің саны артып, айналамыз одан да құлпыра түспек. Болашақта осы жастарымыз еккен ағаштар келер ұрпаққа үлгі болады деп сенеміз.
деп ақынымыз Мұқағали атамыз бабаларына рақмет айта отырып, қобыз бен домбыраның жазылмаған дастандар мен аңыздардан күй шертетінін өз өлең жолдарында тағы да айта кетті. Қазақ халқының өзгелерден ерекшелігі ұлттық аспабының, ұлттық музыкасының болуында. Осындай киелі аспаптарды, оларда тартылатын күйлерді бізге мұра етіп тастап кеткен бабаларымызға мың тағзым жасасақ та аздық етпес. Бұл рухани байлық атадан балаға жеткен, қадірлеп көзінің қарашығындай сақталып, қымбат қазынамызға айналған. Қаймағы бұзылмай жеткен бұл өнердің бір шыңы домбыра күйлері. Домбыра күйлері уақыт өте келе халықтың өзімен бірге дамып, қалыптасып, түрленіп, жаңарып отырды. Күй бұл қазақтың екінші тілі десек те артық емес. Күй өнері – шексіз өнер. Тарихтың ұзақ көшінде қазақ халқына ғана тән, ерекше дамыған, өнердің бірі де, бірегейі – күй өнері. Ұлы дала салтында саусағынан бал тамған күйшілерді сол елдің ханымен қатар бағалаған.
Ағаш жердің көркі» шағын әңгіме.
Бір сәт айналамызға зер салып қарайтын болсақ, жердің, табиғаттың көркі ағаш екенін байқаймыз. «Бәр тал кессең, он тал ек» деген халық даналығы да бар емес пе? Яғни, ағаштарды табиғаттың ерекше жаратылысы деп білуге болады, себебі ағаштардың қоршаған ортаға тигізер пайдасы орасан зор. Өзіңіз қараңызшы: демалуға қажетті оттегіні бөліп шығарады, күннің ыстығында көлеңке береді, құстарға пана болады, жан – жағына көрік сыйлайды, табиғаттағы тепе-теңдікті сақтайды, көшедегі шудың азаюына да ықпал етеді, олардың түбінде саңырауқұлақтар өседі, тіпті, ескі ағаштарды отынға да жаратуға болады. Айта берсек, ағаштың пайдасы көп. Осыны білген дана халқымыз «...Жүз жылдығын ойлаған халық ағаш егеді...» деп бекер айтпаса керек.
Соңғы уақытта экологияның нашарлауы салдарынан және басқа да келеңсіз жағдайлар себебінен ағаштар саны күрт азайып барады. Сондықтан еліміз бойынша жас көшеттерді отырғызу науқандары жүргізіліп, бұл шараға барлық мектеп пен орта және жоғары оқу орындарының шәкірттері түгелдей ат салысуда. Осылайша жасыл желегіміздің саны артып, айналамыз одан да құлпыра түспек. Болашақта осы жастарымыз еккен ағаштар келер ұрпаққа үлгі болады деп сенеміз.
Бабаларым,
Рақмет сендерге,
Балаларым болмасын деп көр-кеуде,
Қобызыңмен қосып ән мен тіл бердің,
Өмірге мен мылқау болып енгенде.
Бабаларым,
Рақмет сендерге!
Жыраулардың жазбай кеткен жырларын,
Арулардың айтпай кеткен сырларын,
Қорқытыңның қорқынышты мұң-зарын,
Қобызыңның шанағынан тыңдадым.
...Сыр ашпайды сенің құла түздерің,
Сыр ашпайды тау-тастағы іздерің.
Сенің бүкіл болмысыңның тағдырын,
Домбыраңның пернесінен іздедім,
деп ақынымыз Мұқағали атамыз бабаларына рақмет айта отырып, қобыз бен домбыраның жазылмаған дастандар мен аңыздардан күй шертетінін өз өлең жолдарында тағы да айта кетті. Қазақ халқының өзгелерден ерекшелігі ұлттық аспабының, ұлттық музыкасының болуында. Осындай киелі аспаптарды, оларда тартылатын күйлерді бізге мұра етіп тастап кеткен бабаларымызға мың тағзым жасасақ та аздық етпес. Бұл рухани байлық атадан балаға жеткен, қадірлеп көзінің қарашығындай сақталып, қымбат қазынамызға айналған. Қаймағы бұзылмай жеткен бұл өнердің бір шыңы домбыра күйлері. Домбыра күйлері уақыт өте келе халықтың өзімен бірге дамып, қалыптасып, түрленіп, жаңарып отырды. Күй бұл қазақтың екінші тілі десек те артық емес. Күй өнері – шексіз өнер. Тарихтың ұзақ көшінде қазақ халқына ғана тән, ерекше дамыған, өнердің бірі де, бірегейі – күй өнері. Ұлы дала салтында саусағынан бал тамған күйшілерді сол елдің ханымен қатар бағалаған.