3 - тапсырма . Романдагы кейіпкерлер жүйесі арқылы идеясын анықтап , тура және жанама мiнездеу берiлген тустарын теріп жаз . Тура мiнездеу Жанама мiнездеу(9 сынып қазақ әдебиеті, Үлпан романы. 191 бет 3 тапсырма.)
Ерулік— дәстүрлі халықтық жоралғының жарқын үлгісі. Жаңадан көшіп келген, жапсарлас қонған отбасына бұрыннан отырған көршілері қонақасы береді, дәм-тұз татырып, ықылас-пейіл білдіреді. Ерулік беру арқылы ауыл тұрғындары жаңа көршілерін өздеріне етене жақындастыруды, бөтенсітпеуді де көздейді.
маңызы: өздеріне етене жақындастыруды, бөтенсітпеуді де көздейді. Ерулік қысқы соғымның сүбелі мүшелерінен (қазы-қарта, жал-жая, т.б.) пісіріледі немесе қой сойылып шақырылады.
Жылу жинау Бір бақытсыздыққа ұшырағанында, үй–мүлкі, малынан айырылғанында ауыл тұрғындары, көрші-көлемі, туған-туыстары мал, дүние, ақшалай көмек көрсетеді.
маңызы: Арам жолмен шығынға ұшырағандарға жылу жиналмайды. Олар: дүние-мүлкін қартаға салып ұтқызып жібергендер, зинақорлыққа салғандар, ішіп құртқандар, қоғамның, мемлекеттің дүние-мүлкін жеп қойғандар.
Асар - қазақы ортада ауқымды да күрделі жұмыстарды ауылдас-руластарының - жетіаталық экзогамиялық ру-қауымның негізгі құрамдас бөлігі біраталардың бірлесе атқару харекетінің атауы. Мысалы, егіншілік дамыған өлкелерде арық, кәріз қазу, тазалау секілді суландыру жүйесіндегі жұмыстарды, сондай-ақ, үй тұрғызу, қора-қопсы салу сияқты құрылыс жұмыстарын асар жасау арқылы атқарған.
маңызы:Ұжымдасып жұмыс істеудің үлкен бір көрінісі деп қарауға болатын тағы бір үрдіс батыс қазақтары тілінде «үме» деп аталады.
Біз көбінесе түрлі жеміс-жидектер мен өсіпдіктердің денсаулығымызға тигізер пайдасына баса мән бермей жатамыз. Олардың құрамында адам ағзасына шипасы мол пайдалы дәрумендер жетіп артылады екен. Олай болса, бір септігі тиіп қалар, қаперіңізде жүрсін:
Алма – аспирин орнына жүреді.
Түймедақ шайы және қыша – асқазан жұмысын реттейді.
Картоп – жан күйзелісіне қарсы пайдалы.
Бұршақ – жүрек мазалағанға ем.
Кебек – асқазан ауруын жазады, қатерлі ісік ауруының алдын алады.
Шие – күніне 20 шие жесеңіз ол бір аспириннің әсерін береді.
Ерулік— дәстүрлі халықтық жоралғының жарқын үлгісі. Жаңадан көшіп келген, жапсарлас қонған отбасына бұрыннан отырған көршілері қонақасы береді, дәм-тұз татырып, ықылас-пейіл білдіреді. Ерулік беру арқылы ауыл тұрғындары жаңа көршілерін өздеріне етене жақындастыруды, бөтенсітпеуді де көздейді.
маңызы: өздеріне етене жақындастыруды, бөтенсітпеуді де көздейді. Ерулік қысқы соғымның сүбелі мүшелерінен (қазы-қарта, жал-жая, т.б.) пісіріледі немесе қой сойылып шақырылады.
Жылу жинау Бір бақытсыздыққа ұшырағанында, үй–мүлкі, малынан айырылғанында ауыл тұрғындары, көрші-көлемі, туған-туыстары мал, дүние, ақшалай көмек көрсетеді.
маңызы: Арам жолмен шығынға ұшырағандарға жылу жиналмайды. Олар: дүние-мүлкін қартаға салып ұтқызып жібергендер, зинақорлыққа салғандар, ішіп құртқандар, қоғамның, мемлекеттің дүние-мүлкін жеп қойғандар.
Асар - қазақы ортада ауқымды да күрделі жұмыстарды ауылдас-руластарының - жетіаталық экзогамиялық ру-қауымның негізгі құрамдас бөлігі біраталардың бірлесе атқару харекетінің атауы. Мысалы, егіншілік дамыған өлкелерде арық, кәріз қазу, тазалау секілді суландыру жүйесіндегі жұмыстарды, сондай-ақ, үй тұрғызу, қора-қопсы салу сияқты құрылыс жұмыстарын асар жасау арқылы атқарған.
маңызы:Ұжымдасып жұмыс істеудің үлкен бір көрінісі деп қарауға болатын тағы бір үрдіс батыс қазақтары тілінде «үме» деп аталады.
Біз көбінесе түрлі жеміс-жидектер мен өсіпдіктердің денсаулығымызға тигізер пайдасына баса мән бермей жатамыз. Олардың құрамында адам ағзасына шипасы мол пайдалы дәрумендер жетіп артылады екен. Олай болса, бір септігі тиіп қалар, қаперіңізде жүрсін:
Алма – аспирин орнына жүреді.
Түймедақ шайы және қыша – асқазан жұмысын реттейді.
Картоп – жан күйзелісіне қарсы пайдалы.
Бұршақ – жүрек мазалағанға ем.
Кебек – асқазан ауруын жазады, қатерлі ісік ауруының алдын алады.
Шие – күніне 20 шие жесеңіз ол бір аспириннің әсерін береді.