3-тапсырма. слет —
көршілеріңе сипаттап айтыңдар.
тырып, бір күндерің туралы күнделі
4-тапсырма. сын есімдерді қат
жазыңдар.
еріңе сұрақ
інді оқыңдар. мәтін бойынша бір-бірлеріңе су
5-тапсырма. мәтінді оқыңдар. м
қойыңдар.
айнұр жазғы демалыс кезінде ауы
қонаққа барды. қалада өскен оған
әр үйдің қорасында қой, ешкі, жыл .
төлдері: қозы, лақ, құлын, бұзау қандай е
бір ешкінің кішкентай ғана ақ лағы от
ұнағаны сонша, жатса да, тұрса да оны қас
емізікпен сүт те береді, шөп те жұлып аузына
бір күні сара апай: «айнұр, са
рүнг сара апай: «айнур саған осы ак лакты сыйладыһ”
деді. куанғаннан айнұрдың төбесі көкке жеткендей
ен
лак сондай әдемі, секіріп ойнақтап, кішкене и
айнұрды сүзіп қ
«ған» журналынан
жазғы демалыс кезінде
ыс кезінде ауылға, әпкесі айгүлдің үйіне
лада өскен оған ауыл өмірі дәл бір ертегі сияқты,
онда қой, ешкі, жылқы, сиыр бар. олардың
1, бұзау қандай әдемі, қандай сүйкімді!
гаи ғана ақ лағы бар еді. айнұрға қатты
ва, тұрса да оны қасынан тастамайтын болды.
шөп те жұлып аузына тосады.
ды.
6-тапсырма. мәтіннен сын есімдерді теріп жазыңдар. сделать диалог
дала өркениеті - түркі тектес халықгардың, соның ішінде қазақтардың материалдык жəне рухани құндылықтарының сатысы; этномəдени жүйенің қалыптасуындағы табиғи-тарихи тұрпат. тарихын зерттеу барысында өркениет атауының өзіне əр түрлі, кейде бір-біріне қарама-қайшы анықтамалар қалыптасты. америка тарихшысы л.морган (1818-1881) мен ф.энгельс оны ғы жоғары, жазусызуды енгізу кезеңі ("тағылық — жабайылық — "өркениеттілік" ұштағаны арқылы) ретінде сипаттады. кейінгі кездері бұл термин ң аймақтық, салыстырмалы түрде бір-біріне тәуелсіз жетілген пішімдерін бейнелеу үшін қолданылып жүр. еуропаға əсіре табынушы кейбір ойшылдар өздігінше жетілген мәдени-тарихи аймақтардың санын түгендеп, кейде — 8 (о.шпенглер), кейде 36 өркениет ошағына (а.тойнби) жеткізіп қойды. әйтсе де, осы тұ жақтаушылар алтайдан карпат тауларына дейінгі ұлан-байтақ кеңістікте көшпелі-отырықшы тұрмыс кешкен түркі тектес халықтардың өткеніне астамшылдықпен қарап, "тарихи тысқары қалған қауым" ретінде көрсетуге тырысты. соған қарамастан, өркендеп-өрбу негізі, қ- табиғи аясы әлі далалық тұрпат саналатын көшпелі шығыс жұртының өзіндік өркениеті хақында дəйекті пікір түйген ғалымдар аз емес. белгілі орыс археологы, акад. а.п.окладников (1908—1981) зерттеу еңбектерінде далалықтардың этномәдени жүйесін "батыс сібір өркениеті" деп атап, "ежелгі түркі сібірі шығысқа караганда батыспен тығыз байланыста болған сияқты. оның мәдениеті бүрын болжағанымыздан әлдеқайда бай" екендігін жазды. ә.марғұлан, к.ақышев, к.байпақов, т.б. ғалымдар "көшпелілер өркениеті" атауын жиі колданса, л.н.гумилев, о.сүлейменов оның өрлеу дәуірінде, б.з.б. 9 ғ-дан б.з. 11 ғ-ы аралығында, жерорта теңізі жағалауы және қиыр шығыс елдерімен салыстырғанда жасампаздық эволюцияны бастан өткергенін дәлелдеді. соның нәтижесінде еур. астамшылық пен таптык дала уағға негізделген кеңестік тарихнама мансұқ еткен еуразия кеңістігіндегі тарихи-мәдени ерекше құбылыс ғылымға " дала өркениеті " деген атпен ене бастады. оның əлемдік өркениетке қосқан үлесіне үндінің саяси қайраткері д.неру "әлемдік тарихқа көзқарас" атты еңбегінде əділ баға беріп, "атлас картаны ашсаң, алып азия құрлығының койнына кіріп жатқан кішкентай еуропаны көресің. ол өз алдына дербес құрлық емес, азияның жалғасы сиякты. ал тарихты окитын болсаң — ұзақ уақыт бойы, белгілі бір кезенде азияның үстемдік құрғанына көзің жетеді