3-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар Бөлім «Балалар мен үлкендер»
М.Жумабаев «Батыр Баян» поэмасы
М.Әуезов «Көксерек» әңгімесі
Оқытатын шығарма
Оқу мақсаты
73.3.1 Шығарманы ұлттық ныштык тургысынан талап
әдеби эссе жазу
7.1.4.1 Көркем шығармадағы кейіпкер бейнесін ашып,
үзінділерді жатқа айту
Бағалау критерийі
Bitin anyubi
.
Шығарманы тттык кнлылыктар тұрғысынан
.
талдайды
Әдеби эссе жазаты
Кейіпкер бейнесін ашады
Көркем шығарма үзіндісін жатка айтады
Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
ойлау дағдыларының
деңгейі
Орындау уақыты
15-20 минут
1-тапсырма
«Батыр Баян» - қазақ поэзиясының асыл қазынасы, халық мұрасы» тақырыбында әдеби
эссе жазыңыз. Эссе жазуда поэманы ұлттық құндылықтар тұрғысынан талдаңыз.
2-тапсырма
Берілген жүйе бойынша Көксерек бейнесін беріңіз. Үзіндіні жатқа айтыңыз.
1. Көксерек пен қара ала төбет...
2. Себебі Көксерек...
3. Мысаты: Бір уақыт үлкен үйің үткен кара ала тебеті оңашада бұны атып соғып, кеп
езгіледі. Бұны талап жатқанын көріп, езге иттер де келіп шабынан атып, борбайынан
. , ,
ұрып, зорға айырып алды. Бірак Кексерек әлі күнге ешбір уақытта кыңк» етіп
ауырсынған дыбысын шығарған емес. Талаймын деп ит ұмтылса, жога жүні үрпиіп,
4. Сондықтан...
үдірейіп тұрып алады. Тісі батып, кинап бара жатса, дыбыссыз ғана езуін ыржиталы​

Бунақденелілердің дамуы үш түрлі жолмен өтеді. Олар: тура даму (қанатсыз бунақденелілер; шала түрленіп даму (инелік, дәуіт, шегіртке, бұзаубас, бит, қандала, т. б.) және толық түрленіп даму (қоңыздар, көбелектер, бүргелер, шыбындар, масалар, шаншарлар, құмырсқалар, баларалар, т. б.). 

Тура даму дегеніміз - ұрықтанған жұмыртқадан тікелей ересек бунақденеге ұқсас жас жәндіктердің шығуы. Олардың тек денесі өседі және жыныстық жағынан ғана толысып дамиды. 

Дамудың сызбанұсқасын былай кескіндей аламыз: тура даму: жұмыртқа —> имаго; шала түрленіп даму: жұмыртқа —> дернәсіл —> 

толық түрлент даму: жұмыртқа дернәсіл —> қуыршақ —> имаго. 

Бунақденелілердің ересек күйге ауысу сатысы имаго деп аталады. 

Бунақденелілер - буынаяқтылар типіне жататын к омыртқасыз жәндіктер класы. Олар ғаламшарымызда көп таралған. Қазіргі кезде 700, 000 жуық түрлері бар. Бунақденелілер екі класс тармағына жіктеледі. Олар 1. туқанатсыздар, 2. Қанаттылар. Бунақденелер класында 35 отряд бар. Басқа буынаяқтылардан негізгі ерекшілігі - денесі үш бөліктен құралған. Олар: бас, көкірек, құрсақ бөлімдері. Алты аяқты, көпшілігінде қанаттары болады. Дене бөлімдері алуан түрлі қызмет атқарады. Сезім мүшелері жақсы дамыған. Екі мұртша, жай және күрделі көздер мен көзшелер баста орналасады. Көкірек бөлігінде қимыл - қозғалыс қызметін атқаратын аяқтары мен қанаттары болады.