31. Тақырыб
рыбы бойынша мәтін мазмұнын болжа. Мәтінді оқы.
Торғай мен бұтақ
111
Бір топ торғай ут
басына бір тор,
қалды. Сонан
бұтақ артық қалды
оп торғай ұшып келіп, ағаштың басына қонды. Бұтақ
бір торғайдан қонып еді, бір торғайға бұтақ жетпей
сонан соң бір бұтаққа екі торғайдан қонып еді, бір
1. артық қалды. Бұтақ нешеу? Торғай нешеу?
- Мәтіндегі сұрақтарға жауап бер.
Мәтіндегі етістіктерді тап.
​

Ңжер-анаға деген ықыласы ерекше. топырақтан жаралған болмысымыздан ба әлде аталарымыздың жер үшін аянбай күресе білгендігінен бе, білмеймін, қазақ үшін жер мен ел ұғымы егіз. әлем картасында жерінің үлкендігі жағынан тоғызыншы орынды иемдеген отанымыз бар. алайда басында баспанасы мен өзіне тиесілі бір телім жері жоқ қандастарымыздың толып жүргенін қалай түсіндіреміз? өзінің меншікті жері жоқ , ерім деп еркелетпеген еліне қорған бола ала ма? әр жерде иесі бар деп қоршалып, қорғалған, бірақ бір түп ағаш егілмей, бір лашық салынбай созылып жатқан жерлер бар. ол жерлерді өзі алмай, өзгеге де бермейтіндердің не ойлағаны бар? жер күтіп, баптағанды, топырағын шаң қылып бүлдіршіндердің жүгіргенін, әйтеуір тірі ға қалқан болуды қалайды. ал қоқысқа толып, тынысы тарылған, егілмей жетімге айналған жер де ауа жұта алмай қиналған бірдей. бірде бір қоқысқа толып, әбден азып-тозған жерін сатуды жөн көреді. сатып алушы жерді қоқыстан тазалап жүріп, бұлақтың көзін тауып алады. әртүрлі жүзім, анар, алма ағаштарын егіп, басына үй салады. уақыт өте   сол маңнан жердің бұрынғы иесі өтіп бара жатып, жайқалған бақты көріп, мен қандай жерден айырылып қалғанмын деп өкініпті - дейді аңыздарда. жер баптағанға, күте білгенге азық, бағалай білгенге баспана, аялай білгенге сая бола алады. бірақ оның қадірін түсіне білу үшін де жерге жете алмай тіршілігі мұңға айналған бауырларымыздың күйін бастан өткізу керек пе? бізге жер беріңдер деп ашынған қазақтардың жанайқайы жылда естілетін жырға айналып барады. кезінде «шаңырақ», «бақай» деп бір дүрліккен қазақтың жылауы неге қайталана береді? еңбекпен тапсын, жерді сатып алсын дейді біреулер. ал біреулер неге өз ауылында отырмайды, қалада нелері бар деп сөгері анық. мүмкін біреулер ауылдағы жеріне егін ексін, соны өсіріп, азық қылсын деп ақыл айтар. бірақ кімнің жақсы өмір сүргісі келмейді дейсін. қала маңына шоғырланып жинала бастаған жандардың болашағым- қалада оқысын, тіршілік жасап, отбасымды асырайын деп ниеттенгендері анық. кеше ғана жер беріңдер деп бейбіт мақсатта жиылған топтың өз бауырымыз, өз қандастарымыз екенін естен шығармайық. қалай десек те бұл мәселені шешудің жолдарын іздеу керек. өз елім өзекке теппес деп шырылдаған олардың жанайқайын бүгін естімесек, ертең ар алдында да, алла алдында да жауап беретінімізді ұмытпаған жөн шығар.

1. Өзіне ел сенгендіктен , ол сенімді шын мәнісінде жауапсыз қалдырмай нәтиже шығаратыны туралы. Ер, батыр деген атақты алған адам сол атақты кірлетпей алып жүретіндігі туралы.

2. Ешкімге бағынышты емес елдің ұлдары өздерінің алдарына мақсат қойса сол мақсатына жететінің, сол сияқты қыздары да жеңілмейтінін, халықтың ержүрек болатынын айтады. Ал, біреуге бағынышты елдің азаматтары олай істей алмайды.

3. Сол сияқты басқа мемлекетке бағынышты емес ел, өз еркімен өмір сүріп, бейбіт тіршілікте өмір сүргендіктен өз бойын тік ұстайды, яғни, еңсесі биік болады.

4. Басқаға қызмет етіп, өз халқыңды емес, өзгені құрметтейтін басшы болғаннан, өз  еліңде жәй адам болып өмір сүр дейді.

5. Өзінің меншігінде ешнәрсесі болмаған, өзін асырай алмай отырған ел итін қалай тамақтандырмақ, сондықтан ондай елдің иті де басын көтеріп, біреуге сес көрсете алмайды.

6. Әрине, Отан біздің қорғаушымыз, оны біз сүйеміз. Отансыз өмір тұл, сондықтан Отан оттан да ыстық.

Объяснение: