4. Берілген деректермен өз біліміңізді қолданып, берілген әр сұраққа дәйекті жауап «Amлах вайқасы қай өркениеттің (қытайлықтар мен мұсылмандар) Түркістанда билік
ететіндігі жайлы мәселені анықтады»
Академик В.Бартольд
Атлах шайқасының себептерін жазыңыз.
1
2
Атлах шайқасының нәтижесін жазыңыз
1
2
Шайқаста көрініс тапқан көшпелілердің әскери өнерін сипаттаңыз.
2
Шайқас туралы мәлімет алуға болатын деректерді жазыңыз.
1
Атлах шайқасының тарихи маңыздылығын дәлелдеңіз
[10]​

Ұстаз жүгі – ауыр жүк. Ұстаздардың әсерлі үнмен, асықпай мәнерлеп сөйлеген сөзінен әрбір оқушыға деген қамқорлықтың, аналықтың, әкеліктің сезімнің дана ойдың ыстық лебі есіп тұрғандай. Иә, адамның жан дүниесін түсініп, ренжітпей, қателігін сездіре білу бұл нағыз шеберлік емес пе?! Осы ұстаздар жайында халқымыздың ұлы батыры Бауыржан Момышұлы   «Ұстаздық – ұлы құрмет. Себебі, ұрпақтарды ұстаз тәрбиелейді. Болашақтың басшысын да, данасын да, ғалымын да, еңбекқор егіншісін де, кеншісін де ұстаз өсіреді... Өмірге ұрпақ берген аналарды қандай ардақтасақ, сол ұрпақты тәрбиелейтін ұстаздарды да сондай ардақтауға міндеттіміз» деген.Бала бойына ата-анадан кейінгі ақыл-ой, адамгершілік, әдептілік, ар-ұят, ұлттық сана-сезімді сіңіруші адам – мұғалім. Ендеше өз ісіне берілген, жаңалықты жатсынбай қабылдайтын, шәкіртінің жанына нұр құйып, өмірде өзі де бақытты жатсынбай қабылдайтын, шәкіртінің жанына нұр құйып, өмірде өзі де бақытты болып, өзгелерді де бақытқа жеткізсем деп жүретін ұстаздардың жөні де, жолы да бөлек.Әрбір оқушының өз жүрегіне жақын сүйікті ұстазы болады. Ұстаз былайша айтқанда, мектептегі екінші анамыз. Мысалға, менің сүйікті ұстазым – информатика пәнінің мұғалімі, әрі сынып жетекшім – Гүлназым Дәулеткелдіқызы. Ұстазым өз мамандығын сүйеді, сабаққа жан-жақты дайындықпен келіп, биік шеберлігімен, қарапайымдылығымен, адамгершілігімен бізді баурап алды. Информатика пәнімен қоса «Өзін –өзі тану» пәнінен де сабақ береді. Информатика пәнінен бізге білгендерін үйретуде. Өзін-өзу тану сабағын тартымды әрі қызықты еткізіп өткізеді. Оқушының сабаққа қызықтыру мақсатында сыныптан тыс іс-шараларды жа жиі өткізеді. Сынып жетекшім бізге білім беруге, ой-пікірімізді тиянақтауға бар күшін жұмсап атсалысады. Білгенін үйретеді. Оқушының жаманын жасырып, жақсылығын асырады.Ержеткен соң да, мекбеті мен ұстазын қимайтын оқушылар да кездеседі. Жоғарғы оқу орнын бітіріп, үлкен азаматтар қатарына қосылғаннан кейін де ұстаздарын іздеп келіп жататындар да аз емес. Бұның барлығы ұстазға байланысты. Кейбіреулеріне ұстаз анасындай болып кетеді. Ал ана әрбір а қымбат жан. Ананы қалай ардақтасақ, ұстазды да солай ардақтаймыз. Ұстазға әрдайым жылы жүз бен мейінбандылық тынытып, сыйлап құрметтеу – біздің парызымыд. Ұстазға қандай құрмет көрсетсе де аз емес. Сондықтан да ұстаз деген ұлы есімді мәңгілік қастерлеп өтемін. Мағжан атамыз айтқандай, өмірдегі қадірлі орын – мұғалімдікі. Мен өзімнің сүйікті ұстазыма шығармашылық табыс, қажымас қайрат, отбасына амандық, мықты денсаулық тілеймін.

   Животные относятся к эукариотам (в клетках имеются ядра). Классическими признаками животных считаются: гетеротрофность (питание готовыми органическими соединениями) и активно передвигаться. Впрочем, существует немало животных, ведущих неподвижный образ жизни.
   Пти́цы — класс теплокровных яйцекладущих позвоночных животных, представители которого характеризуются тем, что тело их покрыто перьями и передние конечности видоизменены в органы полёта —крылья (виды, которые не летают, имеют недоразвитые крылья). Изначально строение тела птиц при к полёту, хотя в настоящее время существует много видов нелетающих птиц. Ещё одним отличительным признаком птиц является также наличие клюва.
   Расте́ния— биологическое царство, одна из основных групп многоклеточных организмов, включающая в себя в том числе мхи, папоротники, хвощи, плауны, голосеменные и цветковые растения. Нередко к растениям относят также все водоросли или некоторые их группы. Растения (в первую очередь, цветковые) представлены многочисленными жизненными формами— среди них есть деревья, кустарники, травы и др.