4. Деңгейлік тапсырмаларды орындаңдар. 1-деңгей. Мәтіндегі төл сөз бен автор сөзінің орын тәртібінің сызбасын көрсетіңдер. - Табиғаттағы өзгерістер аспан шырақтары мен жұлдыздарға тікелей байланысты, – деді Асқар. Самал: - Бұл құбылыстардың жыл сайын жылдың белгілі бір мерзіміне тура келе- тінін халқымыз біліп отырған, - деді. Сайлау былай деді: – Жұлдыздарға қарап, бағытты анықтауды қазақтар ертеден білген. — - Иә, дұрыс айтасың, - деді Сәуле, - олар Темірқазықты, Үркерді, Үшақар- Таразыны, Құсжолын белгілеп, адаспай жол тапқан. 2-деңгей. Сөйлемдерді төл сөз бен автор сөзі болатындай етіп құрастырыңдар. «Ауыл-үй қонды» – Ай мен Үркердің бір-бірімен жақын келген күні, «Тоғандасты» - Үркердің Ай орағының немесе табағының тасасында көрін- бей қалуы. «Өріп шықты» - Айдың Үркерді басып өткен үшінші күні. 3-деңгей. Аңыздың жалғасын жазып, мәтінді аяқтаңдар. Қазақтан басқа түркі халықтарында аз ұшырасатын космогониялық миф- тердің бірі – Жетіқарақшының Үркердің қызын ұрлауы туралы аңыз. Аңыз жұлдыздардың қозғалысын бақылау нәтижесінде кейінгі замандарда пайда болса керек. Қазақ халқында бұл аңыздың бірнеше нұсқасы бар. Бірінде Жеті- қарақшы Үркердің қызын ұрлайды. Үркер қызын қайтарып алу үшін үнемі Жетіқарақшыны қуып жүреді
Әлем мәдениеті - "ғаламдық ауыл" ретіндегі әлемнің тұрақты дамуын қамтамасыз етуге бағытталған адамдар арасындағы қарым-қатынас пен биліктің жаңа жүйесі. Жаһандану және жоғары технологиялар ғасырында қоғам ұдайы мәдени, экономикалық немесе саяси өзгеріс үстінде. Адамдарға қауіпсіздікте гүлденіп, дамитын бейбіт элем қажет. Қауіпсіздікке, түрақтылық- қа және тиімді дамуға жетудің негізгі жолы - қазіргі барлық мәдени үстаным- дардың түбегейлі өзгеруі. "Әлемдік мәдениет жүйесін" құру объективті әрі тепе-теңдікті ұстанатын, этикалық нормаларға сүйенетін бұқаралық ақпарат құралдарын (БАҚ) құру. Бұл әлемдік мәдениеттің жаңа жүйесі әрі жек көрушілік, сенімсіздік, қақтығыс пен соғыс тудыратын қарабайыр мәдениетті "ғаламдық ауылымыздан" ығыстырып шығаруды көздейді.
Макро (грекше makros — үлкен, ұзын) — үлкен, ірі деген мағынаны білдіретін күрделі сөздің бөлігі (мысалы, макрофагтар, макромолекула).
Макро... - бір заттың үлкендігін ұзындығын байқататын ұғым, көбінесе микроға қарсы қойылатын көлемді көрсететін, мысалға, макрофагтар, макронуклеус.
Микро (гр. mikros – аз ұсақ)
қандай да бір нәрсе мөлшерінің ұсақтығын не оның шамасының аздығын (макро...-ға қарама-қарсы) көрсететін күрделі сөздің құрамдас бөлігі (мысалы, микроклимат, микроорганизм);
Негізгі бірліктің миллионнан бір үлесіне тең мөлшердегі үлестік бірліктерді жасау үшін қолданылатын сөздің бастапқы бөлігі.