4.Мәтін мазмұнынан сын есімдерді теріп жазыңыз
Ертеде жылқы Күнге қарап:
- О, қайырымды, Күн! Мені жануарлардың арасындағы ең сұлуы дейді. Оны өзім де білемін. Сонда да кейбір дене мүшелерімді бұдан да әдемі етсем деп ойлаймын, - депті.
- Сонда қай жеріңді түзеткің келеді? - деп сұрайды Күн күлімсіреп.
- Егер аяқтарым бұдан да ұзындау болса, мен тіптен жүйрік болар едім. Мойным аққудың мойнындай ұзын болса, маған ол бұдан да әсем көрік берер еді. Адамды арқалап жүру үшін арқамнан мәңгі алынбайтын ер-тоқымым болса, жақсы болар еді.
- Күте тұр, - дейді Күн күліп.
Жылқыға Күн түйені алып келеді.
- Міне, сен ұнатқандай ұзын аяқ, ұзын мойын, ері де дайын. Қалай, сенің де осындай болғың келе ме? - деп сұрайды Күн.
Жылқы көріксіз жануарды көргенде қалшылдап қоя береді.
- Жо-жоқ! - дейді қорыққанынан.
- Саған өз бойыңдағы сұлулығың да жетеді! Әркім өз қасиетін бағалауы тиіс,- дейді Күн жылқыға. Содан бері жылқы әлі күнге дейін түйені көрген сайын қорыққанынан дірілдей бастайды екен.- вот текст скоро СОч закончится
Алматы метросы туралы.
Алматы метросы 2011 жылдың 1 желтоқсанында іске қосылған болатын. Бұл - көптен күткен керемет жаңалық пен қала қонақтары мен тұрғындары үшін өте үлкен сый болды. Метроның іске қосылуымен қала көшелеріндегі кептеліс азайды. Міне, бүгінде сегіз жылдан астам уақыт бойы қала тұрғындары мен қонақтары қолданып келеді. Өте ыңғайлы, бағасы да тиімді, бар болғаны 80 теңге. Ең басты ыңғайлылығы – жолда кептеліс болмайды. Ол смарт-карта мен смарт-жетон арқылы төленеді. Пойыздар жылдам жүріп, қажетті жеріңе апарады. Тереңдiгi – 40 метр. Метрополитенде 7 бекет (станция) үздіксіз жұмыс істеп тұр. Олар:
1. Райымбек бекеті Райымбек атындағы даңғыл мен Фурманов атындағы көше қиылысында;
2. Жібек жолы бекеті - Гоголь атындағы көше мен Панфилов атындағы көшенің қиылысында;
3. Алмалы бекеті – Қарасай батыр мен Панфилов атындағы көшелердің қиылысында;
4. Абай бекеті – Абай атындағы даңғыл мен Фурманов атындағы көшенің қиылысында;
5. Байқоңыр бекеті - Абай атындағы даңғыл мен Байтұрсынұлы атындағы көшенің қиылысында;
6. Әуезов театры – Абай атындағы даңғыл мен Жандосов атындағы көшенің қиылысында;
7. Алатау бекеті – Абай атындағы даңғыл мен Жароков атындағы көшеннің қиылысында.
Қазақстанның көрікті жерлері.
Кезекті география сабағы еді.Үй тапсырмасына “Қазақстанның көрікті жерлері” деген тақырып берілді.Мұғалима менің есімімді атап,тақтаға шақырды.Мен:“Қазақ халқында “Әркімнің өз жері – Мысыр шаһары” деген даналық сөз бар.Сол секілді,менің туған жерімде өзге еш жерде кездеспейтін әсем жерлер мен қасиетті мекендер бар.Сондай мекендердің бірі,“кіші Швейцария” деп аталып кеткен – Бурабай.Ол республикадағы ең танымал туристік бағыт саналады.Бұл жердің әсем табиғаты,көптеген қонақүйлері, шипажайлары әрқайсысымызға ұмытылмас әсер сыйлайды. Сондықтан болар бұл жер халық арасында “екінші Швейцария” деп аталып кеткен. Бұл жерде демалып қана қоймай, ем қабылдауға да бар жағдай жасалған.
Біздің жерімізде сонымен қатар қасиетті де тарихи сәулет ескерткіштері бар.Атап айтсақ:Айша-Бибі, Бабажа қатын, Қарахан кесенелері.Осы жерлерден ерекше рухани күш алуға болады.
Қазақстанға табиғат шеберлікпен сыйлап кеткен жерлер жетерлік.Сондай жерлердің бірі Алматы қаласынан 193 шақырым қашықтықтағы Шарын шатқалы мен Шарын өзені.Мұнда сіз ертедегі халықтардың сан алуан жартасты “қамалдарды” көре аласыз.Әлемде бұндай көріністерді Солтүстік Американың Колорадо штатындағы “Үлкен шатқал” алқабынан ғана кездестіруге болады.Одан кейін Ақсай шатқалы, Алакөл мен Балқаш көлдері, Шымбұлақ курорты, Қорғалжын қорығы, Зайсан көлі, Марқакөл қорығы, Қатон-Қарағай ұлттық саябағы, Жидебай-Бөрілі қорық-мұражайы және т.б.Әрине, бұл тізімді жалғастыра беруге болады.Әлі зерттелмей,еленбей жатқан жерлер қаншама?” – деп өз білген,көргенімді айтып берген болатынмын.Апайым бестік бағаны қойып,басқаларға да осылай өз елінің көрікті жерлерін жатқа біліп жүру керектігін айтқан еді.