түрікпендер – ұлт, Түрікменстан Республикасының байырғы халқы.
Жалпы саны 6,0 млн. (2002) адам. Оның 60%-ы Түрікменстанда, қалғандары Ауғанстанда (800 мың), Иранда (900 мың), Түркияда (100 мың) тұрады. Өзбекстанда, Тәжікстанда, Ресей Федерациясында, Сирияда, Иорданияда, т.б. елдерде де Түрікмендер диаспорасы бар. Түрікмен тілінде сөйлейді, ислам дінінің сүннит тармағын ұстанады. Зерттеушілер Түрікмендер-ді моңғолдық элементі бар еур. нәсілдің Жерорта т. антроп. тобына жатқызады. Түрікмендер халқының қалыптасу тарихы 15 ғ-ға дейін созылып, қатар өмір сүрген теке, иомуд, гоклен, сарық, салар, эрсары, човдур, нохурли, емрели, алили, қарадашлы, ата деген этн. топтар мен тайпалар бертін келе бірыңғай түрікмен халқы болып бірікті. 20 ғ-ға дейін Түрікмендер-де овган, арап, гуллар, гурд, гурама, тат, кыпчак, аймаклар, гирей, газен, галмыктар, гарамугол аталатын тайпалар мен руларға бөлінді. Кейін келе руға бөліну өз әсерін жоғалтып алды.
Түрікмендер-дер ерте заманнан бері суармалы егіншілікпен, мал ш-мен қатар айналысты. Сондықтан халықтың басым көпшілігі жартылай көшпелі тұрмыс кешті. Көшпелі малшыларды “чарва”, отырықшы дихандарды “чомурлар” деп атады
түрікпендер – ұлт, Түрікменстан Республикасының байырғы халқы.
Жалпы саны 6,0 млн. (2002) адам. Оның 60%-ы Түрікменстанда, қалғандары Ауғанстанда (800 мың), Иранда (900 мың), Түркияда (100 мың) тұрады. Өзбекстанда, Тәжікстанда, Ресей Федерациясында, Сирияда, Иорданияда, т.б. елдерде де Түрікмендер диаспорасы бар. Түрікмен тілінде сөйлейді, ислам дінінің сүннит тармағын ұстанады. Зерттеушілер Түрікмендер-ді моңғолдық элементі бар еур. нәсілдің Жерорта т. антроп. тобына жатқызады. Түрікмендер халқының қалыптасу тарихы 15 ғ-ға дейін созылып, қатар өмір сүрген теке, иомуд, гоклен, сарық, салар, эрсары, човдур, нохурли, емрели, алили, қарадашлы, ата деген этн. топтар мен тайпалар бертін келе бірыңғай түрікмен халқы болып бірікті. 20 ғ-ға дейін Түрікмендер-де овган, арап, гуллар, гурд, гурама, тат, кыпчак, аймаклар, гирей, газен, галмыктар, гарамугол аталатын тайпалар мен руларға бөлінді. Кейін келе руға бөліну өз әсерін жоғалтып алды.
Түрікмендер-дер ерте заманнан бері суармалы егіншілікпен, мал ш-мен қатар айналысты. Сондықтан халықтың басым көпшілігі жартылай көшпелі тұрмыс кешті. Көшпелі малшыларды “чарва”, отырықшы дихандарды “чомурлар” деп атады
1.Туған жеріне,Сырдария жағалауына оралған кім?
-Қорқыт ата өз Отанына, Сырдария жағалауына оралды.
2.Жылдың неше күні күн жарқырайды?
-Күн жылдың 300 күнінде жарқырап тұрады.
3.Қорқыт ата бірден не дейді?
-Байқоныр жерінің ғарыштық болашағы туралы өз заманында Қорқыт ата көріпкелдікпен айтып кеткен.
4.Жанның эмоциясын ашатын қандай музыкалық аспап ойлап тапты?
-Қобыздың музыкалық аспабы
5.Ол қайтыс болғанға дейін не деді?
- Өлерінің алдында ол өзінің қасиетті жерді тапқанын айтады. Бул- Сырдарияның бойы екен.
6. Олар Назарбаевтың «Қазақстан жолы» кітабынан қазақ жерінде не болды?
-Олар ғарышкер болды.
7.Тірі қалған аңыздар мен кейбір жазбалар не дейді?
-Сақталып қалған аңыздарда, бірен-саран жазбаларда Қорқыт атаның қасиетті жерді, мәнгілік өмірдііздегені айтылады.
8.Қорқыт ата әрдайым қай жерді іздеді?
-Қорқыт ата еш уақытқа соғыс табиғат апаттары болмайтын, "өлім" дегенді білмейтін жерді іздеген