4-тапсырма. Етістіктердің қай рай тұлғасын қабылдап тұрғанын айтыңдар. 1. Жақсының жақсылығын айт, нұры тасысын! (мақал.) 2. Асып
бара жатсаң, еліңмен бөліс. 3. Күнің барда, күліп жүр! 4. Қазақтың
үміті ақталмаса, елде тыныштық сақталмайды (М.Жолд.). 5. Тату
елдің тамағы таусылмайды. 6. Барайықшы жылғаға, барайықшы
жылғаға, барайық та жылғаға, тебейікші сырғанақ (М.М.). 7. Менің
оны білгім келіп тұрған жоқ еді (Ғ.Мұс.). 8. Басы биік ақ шыңға,
шынар болғым келеді, Жаны биік жақсыға, сыңар болғым келеді
(Қ.Б.). 9. Таза ойлап, татулық іс табалық! 10. Жау жоқта, тіпті
жауды сағынбалық! (Шәкәрім.) 11. Сайлауға келген ұлық әуелі сол
сайлау жағынан бастаса игі еді! (М.Ə.) 12. Ұрыс ырысты қашырар,
Ынтымақ белге асырар (мақал). 13. Халықтың ұлы болмасаң, менің
де ұлым емессің (Қ.М.). 14. Бүлінгеннен бүлдіргі алма (мәтел).
Су рөлінің ерекшелігін және адамның жеткілікті мөлшерде, сонымен қатар таза суға құқығының бар екендігі тұрғысынан судың әлеуметтік мәнін түсіну, су қауіпсіздігін қамтамасыз ету проблемасын шешудің негізіне айналып келеді. Су қазіргі және болашақ ұрпақтардың меншігі болатын аса шектеулі және құнды табиғи ресурс болып табылады.
Экономика салалары сумен 85% жер беті сулар есебіне қамтамасыз етіледі, қалған бөлігі – жер асты, теңіз және сарқынды сулар арқылы қамтамасыз етіледі. Ауыл шаруашылығының қажеттілігіне барлық судың 80-90% пайдаланылады.
Ай мен күн Өткен заманда біреудің Айсұлу және Күнсұлу деген екі қызы болыпты. Екеуі де теңдесі жоқ сұлу екен. Бірінен бірі асқан сұлумын деп, бірімен бірі үнемі ұрысып, жиі жиі жанжалдасып қалады екен. Бір күні Күнсұлу іс тігіп отырған Айсұлуға тиісіп: - Сеннен мен сұлумын! – дейді. Ал Айсұлу болса: - Жоқ, сен сұлу емессің, мен сұлумын! – деп таласады. Ақыр аяғында бұл талас үлкен шатаққа айналады. Ыза қысып, әбден ашуланған Күнсұлу өзіне қарсы келіп отырған Айсұлудың бетін тырнап алады. Күнсұлу тырнағының дағы Айсұлудың бетіне өшпестей болып тиеді. Міне, содан бері Айсұлу жұрттан ұялып, тек түнде ғана тысқа шығады екен. Ал, бейбастықпен қатты ұятқа қалған Күнсұлу түн қараңғылығында бұғып жатады екен. Содан бері Айсұлу мен Күнсұлу біріне-бірі көрінбей, бірінен-бірі жасырынып, аулақтап жүреді екен.