46°04′52″ с. е. 81°45′51″ ш. б.46.08111° с. е. 81.76417° ш. б. (G) (O) (Я) (T)
Ел
Қазақстан
Аймақтар
Алматы облысы, Шығыс Қазақстан облысы
Аудандар
Алакөл ауданы, Үржар ауданы
Алакөл (көл) (Қазақстан)Blue pog.svgАлакөл
Commons-logo.svg Алакөл Ортаққорда
Алакөл — Қазақстандағы Алматы және Шығыс Қазақстан облысының аумағында орналасқан тұйық көл, Қазақстандағы ең ғажайып көлдердің бірі.
Сонымен қатар аумағы 20 мың гектардан асатын бұл өлкеге денсаулығын түзеткісі келетіндерден басқа, теңдесі жоқ көлде шомылу мен балық аулағанды ұнататындар келеді.
Орта ғасырларда "Гургенор", кейін "Алактогол", "Алатеңіз", "Алакта" деп те аталған. Алакөл — Жетісудың Балқаштан кейінгі үлкен көлі. Ол Алакөл ауданының солтүстік-шығыс бөлігін алып жатыр. Көл ағынсыз, солтүстік-батыстан оңтүстік-батысқа қарай созылып жатыр. Теңіз деңгейінен 247,3 м абсолюттік биіктікте орналасқан. Көлдің аралдарымен қоса есептегендегі аумағы 2696 км2, ұзындығы 104 км, ең шығыңқы ені 52 км, жағалауларының ұзындығы 384 км, орташа тереңдігі 22,1 м, ең терең жері 54 м, көлдің су көлемі 58-60 км3. Су жиналатын алабы 47859 км2. Алакөлдің ең ірі шығанағы — Алакөл шығанағы. Ол көлдің оңтүстік-шығысындағы тау аралық ойыста орналасқан.
Біздің қазақ «қыздың жолы жіңішке» деп айтады. Иә, қыздың жолы жіңішке де, ауыр болып келеді. Себебі, қазақ тәрбиесіндегі қыз баласының бойында артық жүріс-тұрысы болмау керек. Қыз баласына аяғын аспанға көтеруге, аузын ашып айқайлап күлуге болмайды. Кіндігін көрсетіп, денесін жалаңаштау сияқты іс-әрекеттер оғаш қылықтарға жатады. Қыз болып жаратылған соң, өзіңді ұқыпты ұстап, ізетті, ибалы, сабырлы болу керексің. Әйтпесе, сен ата-анаңның атына кір келтіресің.
Сол жіңішке ғана жолмен келе жатқан қыз, ертең бір шаңырақтың келіні болып шыға келеді. Бөтен біреудің шаңырағына судай сіңіп, тастай батудың өзі – ауырдың ауыры. Әрине, айтқанға оңай. Ата-енеңнің қабағына қарай, өскенше баққан әке-шешеңді де ойлай ортада тепе-теңдікті сақтау керексің. Мұнда қыздың дәурені аяқталып, келіннің міндетін атқарасың. Сол шаңырақты өз үйіңдей қабылдап, ата-енені екінші әке-шешеңдей көресің. Осылай бәрінің көңілінен шығуға тырысып жүргенде, күндердің күнінде Ана атанасың. Бұл ең үлкен жауапкершіліктің бірі. Сол балаң үшін жақсы ана, жақсы дос, жақсы тәрбиеші болу керексің. Баланы дұрыс тәрбиелеп, оны бағып-қағу сенің мойныңда болады. Кез келген бала үшін ең жақын адам – Анасы. Сол балаң үшін отқа да талай түсерсің. Бала ер жетіп, өз таңдауын жасап, мінез көрсеткенде де бар сұрау анадан болады. Балаңмен бірге мың өле, мың тіріле солардың қамымен болашақ өмірлеріне араласа кетесің. Бір күні қызыңды қияға, ұлыңды ұясына қондырасың. Сол кездегі байғұс Ананың толқулары, уайымдары, баласы үшін шырылдаған жүректері-ай десеңші!
Міне, осылай қыз болып дүниеге келген сен тар жол, тайғақ кешумен басыңды тік көтере мына қысқа қана ғұмырмен арпалысқа түсесің. Қыз бала әйел атанып, ана болып, көптеген жауапкершіліктерді мойнына алып, өмірдің бар ағысы тек өзіңнен басталатынын сезесің.
Объяснение:
Морфометрия
Теңiз деңгейiнен биіктігі
343 м
Өлшемі
104 × 52 км
Ауданы
2696 км²
Көлемі
58,56 км³
Жағалау сызығының ұзындығы
348 км
Тереңдігі
54 м
Орташа тереңдігі
22 м
Су алабы
Құятын өзендер
Үржар, Қатынсу, Емелқұйса, Жаманөткел, Ырғайлы, Жаманты
Орналасуы
46°04′52″ с. е. 81°45′51″ ш. б.46.08111° с. е. 81.76417° ш. б. (G) (O) (Я) (T)
Ел
Қазақстан
Аймақтар
Алматы облысы, Шығыс Қазақстан облысы
Аудандар
Алакөл ауданы, Үржар ауданы
Алакөл (көл) (Қазақстан)Blue pog.svgАлакөл
Commons-logo.svg Алакөл Ортаққорда
Алакөл — Қазақстандағы Алматы және Шығыс Қазақстан облысының аумағында орналасқан тұйық көл, Қазақстандағы ең ғажайып көлдердің бірі.
Сонымен қатар аумағы 20 мың гектардан асатын бұл өлкеге денсаулығын түзеткісі келетіндерден басқа, теңдесі жоқ көлде шомылу мен балық аулағанды ұнататындар келеді.
Орта ғасырларда "Гургенор", кейін "Алактогол", "Алатеңіз", "Алакта" деп те аталған. Алакөл — Жетісудың Балқаштан кейінгі үлкен көлі. Ол Алакөл ауданының солтүстік-шығыс бөлігін алып жатыр. Көл ағынсыз, солтүстік-батыстан оңтүстік-батысқа қарай созылып жатыр. Теңіз деңгейінен 247,3 м абсолюттік биіктікте орналасқан. Көлдің аралдарымен қоса есептегендегі аумағы 2696 км2, ұзындығы 104 км, ең шығыңқы ені 52 км, жағалауларының ұзындығы 384 км, орташа тереңдігі 22,1 м, ең терең жері 54 м, көлдің су көлемі 58-60 км3. Су жиналатын алабы 47859 км2. Алакөлдің ең ірі шығанағы — Алакөл шығанағы. Ол көлдің оңтүстік-шығысындағы тау аралық ойыста орналасқан.
Қыздың жолы
Біздің қазақ «қыздың жолы жіңішке» деп айтады. Иә, қыздың жолы жіңішке де, ауыр болып келеді. Себебі, қазақ тәрбиесіндегі қыз баласының бойында артық жүріс-тұрысы болмау керек. Қыз баласына аяғын аспанға көтеруге, аузын ашып айқайлап күлуге болмайды. Кіндігін көрсетіп, денесін жалаңаштау сияқты іс-әрекеттер оғаш қылықтарға жатады. Қыз болып жаратылған соң, өзіңді ұқыпты ұстап, ізетті, ибалы, сабырлы болу керексің. Әйтпесе, сен ата-анаңның атына кір келтіресің.
Сол жіңішке ғана жолмен келе жатқан қыз, ертең бір шаңырақтың келіні болып шыға келеді. Бөтен біреудің шаңырағына судай сіңіп, тастай батудың өзі – ауырдың ауыры. Әрине, айтқанға оңай. Ата-енеңнің қабағына қарай, өскенше баққан әке-шешеңді де ойлай ортада тепе-теңдікті сақтау керексің. Мұнда қыздың дәурені аяқталып, келіннің міндетін атқарасың. Сол шаңырақты өз үйіңдей қабылдап, ата-енені екінші әке-шешеңдей көресің. Осылай бәрінің көңілінен шығуға тырысып жүргенде, күндердің күнінде Ана атанасың. Бұл ең үлкен жауапкершіліктің бірі. Сол балаң үшін жақсы ана, жақсы дос, жақсы тәрбиеші болу керексің. Баланы дұрыс тәрбиелеп, оны бағып-қағу сенің мойныңда болады. Кез келген бала үшін ең жақын адам – Анасы. Сол балаң үшін отқа да талай түсерсің. Бала ер жетіп, өз таңдауын жасап, мінез көрсеткенде де бар сұрау анадан болады. Балаңмен бірге мың өле, мың тіріле солардың қамымен болашақ өмірлеріне араласа кетесің. Бір күні қызыңды қияға, ұлыңды ұясына қондырасың. Сол кездегі байғұс Ананың толқулары, уайымдары, баласы үшін шырылдаған жүректері-ай десеңші!
Міне, осылай қыз болып дүниеге келген сен тар жол, тайғақ кешумен басыңды тік көтере мына қысқа қана ғұмырмен арпалысқа түсесің. Қыз бала әйел атанып, ана болып, көптеген жауапкершіліктерді мойнына алып, өмірдің бар ағысы тек өзіңнен басталатынын сезесің.