5 2-деңгей (Мтіл мазмүнын нақтылайтын қорытындыны таңдаңдар. Мөтіннің 3 сөйлемінен тұрлаулы мүшелерді табыңдар. Автордың пікірін білдіретін ақпаратты таңдаңдар. 3-деңгей (Мәтіндегі ақпаратты жағымды/жағымсыз бағалайтын 4 сөзді таңдандар, Мәтіндегі себеп-салдарлық байланысты анықтаңдар. Мәтіндегі маңызды 4 сөйлемді анықтаңдар. Тақырыпқа қатысты қосымша ақпаратты анықтаңдар. Патшаның даналығы Сонда әкесі: әкесі. елдің бәрі дана, көреген, ақылды деп сыйлайды. Сен осы дана- лықты қайдан оқып білдің, қандай кітаптар оқыдың, сені қандай мұғалімдер оқытты? – деп сұрақ қояды. оқыдым. Менің де ұстаздарым сен білім алып жүрген ұстаздар Ұлым, мен ел оқыған, сен де оқып жүрген кітаптарды тек олардан ғана емес, өмірден, табиғаттан да алдым, – дейді болды. Бірақ ел айтып жүрген парасаттылық, ақылдылықты Құмырсқаларды байқап жүріп, олардың еңбекқор- лығына, шыдамдылығына, қайтсе де алға қойған мақсатқа жетудегі талпыныстарына қызықтым. Бүркітке қарап, бай- Барыстан - ептілік пен шыдамдылықты, бөдене құстан сүйіс- қағыштыққа, тез шешім қабылдай алушылыққа үйрендім. пеншілік пен жанашырлық көрсетуді білдім. Расында да, даналық – өмірден көргеніңнен үйрену. Нағыз даналық пен ақылдылық әр кезде біздің қасымызда жүреді. Тек адамның көзі, құлағы, жүрегінің есігі оған ашық болуы керек. (Ел аузынаң
Бесеудің хаты — қазақ зиялыларының БК(б)П Қазақ өлкелік комитетінің бірінші хатшысы Ф.И. Голощекинге жолдаған хаты (1932 ж. 4 шілде). Бастапқыда И.В. Сталинге арналып жазылған.
Атақты "Бесеудің хаты" туралы осы күні көзі қарақты оқырманның бәрі біледі. Олар туған елінің қиын жағдайын ойлап өз бастарын қатерге тігіп, шыбын жандарын шүберекке түйіп шыққандар еді ғой. Олардың жарқын есімдерін жер бетінен жоғалып кетпесе қазақ ұмытар ма?
Бесеудің хаты республикадағы мал шаруашылығының күйрегендігі салдарынан елді алапат ашаршылық жайлағандығын айтып сақтандырған алғашқы дабылдардың бірі болды. Хатта қазақ ауылындағы социологиялық қайта құрулар бүкіл халықтық қасіретке айналып, барлық әлеуметтік топтарды — байларды, орташаларды, кедейлерді қамтығаны, күштеп ұжымдастыру мен отырықшыландыру, алым-салық жинаудағы қиянаттар жұрттың жаппай аштық пен індетке, ауа көшуіне әкеліп соққандығы шыншылдықпен баяндалды. БК(б)П Қазақ өлке комитетінің ауыл шаруашылығын басқару жөнінде жүргізген қатыгез саясаты сынға алынды. Бірақ құжатта жергілікті жерлерде жіберілген “асыра сілтеушіліктерге” солшыл коммунистер айыпты деп көрсетілді. Елді ауыр жағдайдан құтқарудың жолдары ұсынылды.
Хаттың авторлары:
жазушы Ғабит Мүсірепов (1902—1985),
Қазақ мемлекеттік ба меңгерушісі Мансұр Ғатаулин,
Алматы Комвузының басшы қызметкерлері Емберген Алтынбеков,
Алматы Комвуз проректорының орынбасары Мұташ Дәулетқалиев,
Қазақ АКСР Мемлекеттік жоспарлау комиссиясының сектор бастығы Қадыр Қуанышев қуғынға ұшыратылды. Хаттың жазылуына Халком Кеңесінің төрағасы Ораз Исаев түрткі болған. Бесеудің хаты қазақ зиялыларының тоталитарлық тәртіпке наразылығының бір көрінісі болып табылады.
Дегенмен, жазуша Ғабит Мүсірепов және Мұташ Дәулетқалиев жайлы бірер деректер болмаса, қалған кісілер туралы деректер тапшы. Мұташ Дәлетқалиев Батыс Қазақстан облысындағы Орда өңірінде өмірге келген, 1930 жылы Мәс-кеудің Плеханов атындағы Халық шаруашылығы институтын бітірген, содан елге келіп түрлі салада басшы қызметтер атқарған. Ал "Бесеудің хаты" жазылған 1932 жылғы 4 шілдеде ол КомВУЗ-дың (кейіннен жоғары партия мектебі болған) ректоры қызметінде болған екен.