5. Оқылым мәтініндегі әлемдік экология мәселелерін анықтаңдар. Анықталған мәселелердің тізімін жасаңдар.
6. Шешендік сөзді талдаңдар. Тақырыппен байланысын анықтаңдар.
Шешендік сөз қандай Шешендік сөздің
жағдайда туған? көтерген тақырыбы
Шешендік сөздің тәрбиелік мәні
Қарлығаш әулие
Жоңғар басқыншылары өрттей қаптап, қазақ жерін таптап келе жатады. Қамсыз малын бағып отырған ел тым-ты- рақай босып, үдере көшеді. Сонда жалғыз үй түтінін түтетіп отыра береді.
Жоңғар қонтайшысы батырларын жұмсап: - Анау жалғыз үй неғып көшпей отыр, барып біліп
келіңдер! - дейді…
Жоңғар әскеріне Төле би: - Шаңырағыма қарлығаш ұя салып еді. Сол құс қашан сарыауыз балапандарын қанаттандырып, өргізіп кеткенше, мен ешқайда көшпеймін. Қарлығаш - қасиетті құс, а ң досы. Сендер білесіңдер ме? Ертеде дүниежүзін топан су қаптағанда, Нұх пайғамбардың кемесін суға батудан аман алып қалған - осы қарлығаш. А қастандық жасамақ болған жыланнан да қорғап қалған - осы қарлығаш. Жау келді деп, үйімді жығып, оның ұясын бұзып, балапандарын шырылдатар жайым жоқ! Хандарыңа осы сөзімді айтып барыңдар! - дейді.
Жоңғар жігіттері барып, Төле бидің осы сөзін айтса, қон-
тайшысы:
- Ол әулие адам екен, оған тимеңдер, оның төңірегіндегі
Наурыз мейрамы ежелгі заманнан қалыптасқан жыл бастау мейрамы. Наурыз мейрамы 22 наурыз күні аталып өтіледі. Наурыз парсы, кавказ және түрік халықтарының арасында көктем мейрамы және жаңа жылдың басталуы ретінде тойланады. Халықтың баяғы түсінігі бойынша бұл түні даланы Қыдыр аралайлы.
Ұлыс күні қазақ елі үшін әрқашан қасиетті, киелі саналған. Халық таза, жаңа киімдерін киіп бір–бірімен қол алысып, амандасып төс қағыстырып жақсы тілектер айтылады. Мерекеге арнап жеті түрлі дәннен наурыз көже дайындалады. Осы күні адамдар арам пиғыл, пендешілік атаулыдан тазарып арылады.
Ауыл ақсақалдары араларына жік түскен бауырлас ел, дастарханнан дәм таттырып, табыстырған, жалғыз жарым жетімдерді үйлендіріп, жеке отау тіккен. Алтыбақан басында ән айтып күй тартады. Дәстүрлі ұлттық ойындар: көкпар, аударыспақ, күрес, қыз қуу, тағы басқа ойындар ойналады. Таң ата көпшілік биік төбенің басына шығып, атқан таңды қарсы алады. 22 наурыз күні күн мен түн теңеледі. Табиғат та жер ана да, жан-жануарлар да оянады. Ынтымағы жарасқан көп ұлтты еліміздің осы бірлігін құдай ұзағынан сүйіндірген. Әрбір шаңыраққа қыдыр дарып бақ қонсын!
Мұлсылман қауымына исламның жеті байлығын тілейміз. Ұлыстың ұлы күні құтты болсын ағайын!
Объяснение:
Ойлы көзбен қарап, зерделі сөзбен санап көрсең, қазаққа тән жақсы қасиет мол екенінекөз жеткізесің. Бағалай білсек, бақайдан басқа дейінгі, ондай ұлттық үлгілеріміз жетіп артылады. Солардың қатарында қазақтың саятшылық дәстүрініңде лайықты орны барекенін айту біз үшін зор сүйініш. Содан да құссалатын азаматтарды аттай қалап, атан түйедей қомдап, елдеріне шақырып қызықты сәттерге куә болып жүргендер қатары толыа түсуде.
Айтар сөздің әлқиссасын саятшылыққа қарай бұрсақ, бұл кәсіп басында нәсіпті ажырату үшін пайдаланылса керек. Бірте-бірте ата-бабаларымыз оны бекзат өнерге ұластырған. Биік дәрежеге жеткізген. Тектілігі мен тегеуріні мықты қыран құсты баласындай баулып, алақанында ұстаған. Сән-салтанат кезінде жұртқа көрсетіп, бабына келгенде дала тағысына салған