5-тапсырма. Бос орындарға қажетті одағайларды қойып жазыңдар
- ... ! Көкқұс бүркіт алды, – дедім.
7 ... , байғұс, - деп қасыма таяп беріп, бүркіттің басын кері
— — деп шошып кейін шегінді. Басы қозының басындай ғоя
өзінің! - деді.
- Түнімен балақбау, аяқбау, тұғыр жасап ұйықтамай шыкты
... , жанға бермеспін. Бір бүркітші адамға көрсетіп баулытармын.
- ..., енді сол бүркіттің жайынан біраз әңгіме айтайын, - ден
сөзін бастап кетті.
- ..”, – деп бастады сөзін. — Мен Көкқұсты ішкі жақтан келген
жылы тек аяқтандырумен ғана болдым...
Одағайлар: жə, кәне, әй, сүйінші, пай-пай, ойбай,
Прозашы әрі балалар әдебиетінің белді өкілі Тынымбай Нұрмағамбеттің қаламынан талай шығармалар жарық көрді.“Он төрт жасар жігіт” әңгімесінде Саян арқылы Ұлы Отан соғысы жылдарындағы жігерлі де қайсарлы балалардың мінез ерекшелігіне ерекше көңіл бөледі.Саянның соғысқа барам деп сұрануы,әкесі майданға кеткен соң,ауру ана,іні-қарындасқа қамқор,бір отбасының арқа сүйері болған, ерте есейген ұрпақ өкілінің типтік бейнесі.Саянмен қатар Қияс атты баланың да әңгімеде алар орны зор.
Қиястың әкесі майданға кеткен.Анасы болса сыртқаттанып жатыр.Осыны ойлап бала уайымдайды.Алайда,бір күрсініп қояды да,анасына арқау болып,еңбекқорлығын көрсетеді.
Олар "алты гектар" жерге әр жыл сайыын тары егіп,колхозға жинап,нандарын табады.Кішкентай Қияс әкесінің жанында жоқтығына қарамастан,әкесінің үйреткен нәрселерін қолданған еді."Алдымен құлақ арықтың шығыс бетіндегі атыздарды суарамын,сонан соң суды батыс,ылди беттерге жыға салу оңай" деген сөздерінен-ақ Қиястың ақылды әрі іске шебер екендігін көреміз.
Қорытындылай келе,еңбекқорлылық - мақсатқа апарар "кілттердің" бірі."Еңбек қылмай ер оңбас" демекші,Қияс секілді балалар көбейе берсе деймін...
Бүгінгінің Атымтай Жомарты қандай?
Жомарттық – адам бойындағы ізгі қасиеттердің бірі.Жомарттық – Алла Тағаланың сипаттарының бірі.Өйткені,оның бір есімі "көптеген нығмет беруші","жақсылықтар мен ізгіліктерді молынан тарту етуші", "аса жомарт" деген мағынаны білдіретін "Кәрим" сипаты болып табылады.Ал қайырымдылық – жомарттың негізгі өзегі.Өзін-өзі насихаттау үшін жасалған қайырымдылық жомарттыққа жатпайды.“Жомарт бергенін айтпас,ер айтқанынан қайтпас” деген қазақ мақалы осыны айғақтаса керек.
Ыбырай Алтынсариннің "Атымтай Жомарт" әңгімесіндегі Атымтай секілді жомарттар қазір де бар.Олар да өз кезегінде мұқтаждарға қол ұшын созуда.Жетімдер үйіне,ауырып ем іздегендерге қаржылай көмек беріп жатқандар бар.Енді бірі кемтар адамдарға арнайы орталық ашып,олармен жұмысты күшейтуге,олардың бойында таланттарды ашуға жәрдемдесуде.Енді біреулері Қазақстан атын әлем аренасында танытып жүр.Бұл да,менің ойымша,елге деген жомарттық.Қазіргі таңда жомарт адамның қомақты қаржысы болу міндетті емес.Біреуге жылы сөзіңді аямау,жанашырлық таныту,қуанышын бөлісіп,қайғысына ортақтасу,білгеніңмен бөлісу де жомарттыққа жатады.Жомарттық жасаған соң ол жақсылығыңды ұмытып,жасаған адамыңнан ақысын күтуге болмайды.Ең бастысы,жомарттықты өзің үшін,Алла разылығы үшін жасаған жөн.