5-тапсырма. көп нүктенің орнына тиісті сөзді қойып жаз.әлібекке ұнайды. ол - төлi. ағасына ұнайды. ол - төлі.қарындасына ұнайды. ол - төлі. інісіне мен ұнайды. төлдері. төлдер де табиғатқа жатады.
Бұл бастапқы кезеңдерде ережесін дүниесін қорқынышты жылан Айдаһар. Питался ол қанмен жануарлар. Подлый комар қызмет еткен оған сәлем. Кликнул өзіне жылан, аз салмақты атап көрсетеді, оған дейді: — Облети, бүкіл жер отведай тайком қан барлық тірі жаратылыстар, воротясь, мне доложи, кімнің қаны ең тәтті. Кімге укажешь, сол мен боламын губить. Полетел комар. Орындап ағарудың, асығып қайтатын. Жолында кездестіріп, оның ласточка. — Қайда летал? — Мырзаның бұйрығы бойынша менің Айдахара облетел, бүкіл жер білу үшін, олардың қаны ең тәтті. — Бұл сен білдім? — Тәтті барлығы қан адам,— пропищал комар. Ласточка встревожилась. — Не говори, комар, жыланды тамақтандыр шындықты. Адам мейірімді, губи. — Жоқ, айтайын! Ласточка қайтадан: тебя, вреди адамға: ол маған дос. Ал комар: — Жоқ, айтайын! Ұшып комар - Айдахару және ласточка сол вьется. — Ну,— зашипел жылан,— әңгімеле барлық разведал! Бірақ страшись, жұм, айтуға болсын деген сөз өтірік! — Ием, менің әмірші,— деп бастады комар,— деп айтамын мен саған шындықты, ештеңе утаю. Ең дәмді, ең тәтті қан... Келеді ол айтуға "адам", иә үлгерген жоқ: қарлығаш стрелою кинулась оған отщипнула жіті клювом ұшы комариного тілі. Заметался комар үстінен змеем: — З-з-з... З-з-з... З-з-з...— бірақ ештеңе айта алмайды. Ал қарлығаш ласково щебечет: — Білемін, Айдахар, бұл айтқым комар: ең тәтті қан — жылан! Рассвирепел змей на ласточку, ударив құйрығымен, тон, аспанға бастап ашылған пастью. Иә жоқ құс тез және поворотливее қарлығаштары. Метнулась ол жаққа мен кетіп, қайтыс болған. Жане Айдахар үшін ғана құйрығы оның ухватить. Қазақ хандығы мемлекетіміздің нышаны бірі ортасына құйрығының бірнеше перышек және — жерге құлады, ударился туралы тас және испустил рух. Міне почему у ласточки құйрық рожками, және неге адамдар, сондықтан жақсы көреді, бұл құсты.
— Облети, бүкіл жер отведай тайком қан барлық тірі жаратылыстар, воротясь, мне доложи, кімнің қаны ең тәтті. Кімге укажешь, сол мен боламын губить.
Полетел комар. Орындап ағарудың, асығып қайтатын. Жолында кездестіріп, оның ласточка.
— Қайда летал?
— Мырзаның бұйрығы бойынша менің Айдахара облетел, бүкіл жер білу үшін, олардың қаны ең тәтті.
— Бұл сен білдім?
— Тәтті барлығы қан адам,— пропищал комар. Ласточка встревожилась.
— Не говори, комар, жыланды тамақтандыр шындықты. Адам мейірімді, губи.
— Жоқ, айтайын! Ласточка қайтадан:
тебя, вреди адамға: ол маған дос. Ал комар:
— Жоқ, айтайын!
Ұшып комар - Айдахару және ласточка сол вьется.
— Ну,— зашипел жылан,— әңгімеле барлық разведал! Бірақ страшись, жұм, айтуға болсын деген сөз өтірік!
— Ием, менің әмірші,— деп бастады комар,— деп айтамын мен саған шындықты, ештеңе утаю. Ең дәмді, ең тәтті қан...
Келеді ол айтуға "адам", иә үлгерген жоқ: қарлығаш стрелою кинулась оған отщипнула жіті клювом ұшы комариного тілі.
Заметался комар үстінен змеем:
— З-з-з... З-з-з... З-з-з...— бірақ ештеңе айта алмайды.
Ал қарлығаш ласково щебечет:
— Білемін, Айдахар, бұл айтқым комар: ең тәтті қан — жылан!
Рассвирепел змей на ласточку, ударив құйрығымен, тон, аспанға бастап ашылған пастью. Иә жоқ құс тез және поворотливее қарлығаштары. Метнулась ол жаққа мен кетіп, қайтыс болған. Жане Айдахар үшін ғана құйрығы оның ухватить. Қазақ хандығы мемлекетіміздің нышаны бірі ортасына құйрығының бірнеше перышек және — жерге құлады, ударился туралы тас және испустил рух.
Міне почему у ласточки құйрық рожками, және неге адамдар, сондықтан жақсы көреді, бұл құсты.
1. Кісі елінде сұлтан болғанша,
Өз еліңде ұлтан бол.
2. Өз елім, өлең төсегім.
3. Мал қонысын іздейді,
Ер жігіт туысын іздейді.
4. Ел-елдің барі жақсы,
Өз елің барінен жақсы.
5. Іргесі берік елді
Жау ала алмас,
Ауызы бір елді
Дау ала алмас.
6. Сұңқар киясын сағынады,
Торғай ұясын сағынады.
7. Ұлтарақтай болса да
Ата қонысы жер қымбат.
Ат төбеліндей болса да
Туып өскен ел қымбат.
8. Жат елдің жақсысы болғанша,
Өз еліңнің сақшысы бол.
9. Есі бар жігіт елін табар,
Есі жоқ жігіт жаттың отын жағар.