5-тапсырма. Мәтінді оқып, болжам жасаңдар. Аңдардың азайып кету себебін қазіргі күннің мәселесі ретінде түсіндіріңдер. Тұрлаулы сөйлем мүшелерін тауып, сұрақ қойып айтыңдар. Мәтінге сәйкес кестені толтырыңдар.
"Сорлы Ақбілек! Сен жыламай кім жыласын?Тас емшегін жібіткен, тар құрсағын кеңіткен, аруанадай анаңнан айырылдың.Келешектегі бақытты өміріңнің кілтіндей көріп, сары майдай сақтаған алтын қазынаңнан айырылдың.Ар-ұятың төгілді, адамшылығың жойылды.Жас нәуетек жүрегің соқпай жатып өрт болды.Жаңа шыққан жауқазын піспей жатып жоқ болды.Есіл ерке балалық - аяққа құйған астайын шолтаң етті-тоқталды.Жыла, жасың бұла. Жасыңмен қайғың жуылсын.Жасыңнан теңіз жиылсын. Теңізді дауыл толқынтсын.Құтырсын толқын, туласын Зарлатқан сені мұндарлар тұншықсын - суың да улансын.Қатын-қызы тұл қалып, сендей болып шуласын".
Ақбілекке қаратып айтылған осы арнау сөз түріндегі автордың лирикалық тағылымы оның өз кейіпкеріне жаны ашығандай, оған ниеттестік білдіргендей, оның қайғысына ортақтасқандай сөйлеп бір сәт өзі баяндап отырған оқиғаға тікелей аралас кетуі нақты түрде берілсе де, ешбір оғаш көрінбейді, қайта әсерлі болып шыққан.[1]
мухта́р омарханович ауэ́зов (каз. мұхтар омарханұлы әуезов; 28 сентября 1897, семипалатинская область (ныне — абайский район) — 27 июня 1961,москва) — советский казахский писатель, драматург и учёный. лауреат ленинской (1959) и сталинской премии первой степени (1949).
академик ан казахской сср (1946), председатель союза писателей казахстана. его двухтомный роман «путь абая» вошёл в «библиотеку всемирной ».
Объяснение:
"Сорлы Ақбілек! Сен жыламай кім жыласын?Тас емшегін жібіткен, тар құрсағын кеңіткен, аруанадай анаңнан айырылдың.Келешектегі бақытты өміріңнің кілтіндей көріп, сары майдай сақтаған алтын қазынаңнан айырылдың.Ар-ұятың төгілді, адамшылығың жойылды.Жас нәуетек жүрегің соқпай жатып өрт болды.Жаңа шыққан жауқазын піспей жатып жоқ болды.Есіл ерке балалық - аяққа құйған астайын шолтаң етті-тоқталды.Жыла, жасың бұла. Жасыңмен қайғың жуылсын.Жасыңнан теңіз жиылсын. Теңізді дауыл толқынтсын.Құтырсын толқын, туласын Зарлатқан сені мұндарлар тұншықсын - суың да улансын.Қатын-қызы тұл қалып, сендей болып шуласын".
Ақбілекке қаратып айтылған осы арнау сөз түріндегі автордың лирикалық тағылымы оның өз кейіпкеріне жаны ашығандай, оған ниеттестік білдіргендей, оның қайғысына ортақтасқандай сөйлеп бір сәт өзі баяндап отырған оқиғаға тікелей аралас кетуі нақты түрде берілсе де, ешбір оғаш көрінбейді, қайта әсерлі болып шыққан.[1]
мухта́р омарханович ауэ́зов (каз. мұхтар омарханұлы әуезов; 28 сентября 1897, семипалатинская область (ныне — абайский район) — 27 июня 1961,москва) — советский казахский писатель, драматург и учёный. лауреат ленинской (1959) и сталинской премии первой степени (1949).
академик ан казахской сср (1946), председатель союза писателей казахстана. его двухтомный роман «путь абая» вошёл в «библиотеку всемирной ».