54. Қазақстанның ішкі сулары. Өзендер
1. Мәтіндегі ақпараттарды қатыстырып, ауызекі стильде диалог
құрыңдар. Тілдік ерекшеліктерін салыстырыңдар.
Қазақстан аумағында ірілі-уақты 85 мың өзен бар.
Олардың ішінде 7 өзеннің (Ертіс, Тобыл, Есіл, Жайық, Сыр-
дария, Іле, Шу) ұзындығы 1000 км-ден асады. Республиканың
барлық өзендері Солтүстік Мұзды мұхит және ішкі тұйық
көлдер алаптарына құяды. Солтүстік Мұзды мұхит алабына
Ертіс өзені жатады.
Каспий теңізі алабы Батыс Қазақстан өзендерін қамтиды.
Оларға Жайық, Жем, Сағыз, Ойыл, Сарыөзен, Қараөзен т.б.
жатады.
Арал теңізі алабына Сырдария, Арыс, Шу, Сарысу, Тор-
ғай, Ырғыз, Талас өзендері кіреді.
Балқаш-Алакөл көлдер жүйесіне Қаратал, Лепсі, Ақсу,
Іле, Тентек, Сарқан, Басқан және т.б. өзендер кіреді.
( «Қазақстанның физикалық географиясынан» )​

 - Арман, қалай ойлайсың, біздің тыныс алып отырғанымыз ауа таза ма?
 - Жоқ, ауаны тап-таза деп айта алмаймыз.
 - Неліктен?
 - Себебі қазіргі кезде машиналар, әртүрлі көліктер көп жүреді. Зауыттар ауаны ластайды. Адамдардың бірі далаға қоқыс тастап кетеді, бірі шылым шегеді.
 - Арман, мен далада сірінкемен ойнап, от жағып жатқан балаларды көрдім. Олар да ауаны ластайды ғой, иә?
 - Әрине, ластайды. Отпен ойнағанның салдары ауаны ластаудан басқа да дерттерге әкелуі мүмкін. Бұл балалардікі дұрыс емес. Отпен ойнауға болмайды!
 - Ал лас ауадан адам ауыруы мүмкін бе?
 - Иә, осы айтып кеткен ауаны ластайтын заттар адамға ауру әкеледі. Сондықтан ауаны ластамауға тырысу керек.
 - Ал ауаны қалай ластамауға болады?
 - Ол үшін біздің істей аларымыз қоқыс тастамау және өсімдіктер өсіру.
 - Ал өсімдіктің қандай пайдасы бар?
 - Олар көмірқышқыл газын жұтып, оттегін бөліп шығарады.
 - Оттегі деген не?
 - Оттегімен тірі ағзалар адамдар, жануарлар, т. б. тыныс алады.
 - Міне керемет! Бізге мұғалім өсімдік әкеліңдер дегені осы екен ғой. 
 - Иә, осылай таза ауаны сақтау керек.
 

" Стих о маме "
Ты подарила мне свет всего мира,
Ты собрала мне цветы всех краев,
Ты дала мне крылья птиц
Моя детская привязанность только тебе одной

Припев:
Лаская, любя, вырастивщая меня
прохладный ветерок, огромный сад для меня
Даже когда я выросту, я буду для тебя ребенком
Твое настроение я узнаю, прочитав все в твоих глазах

Чтобы не быть у тебя в долгу
Я искал для тебя все прелести мира
Я бы подарил тебе все богатства, но прости меня
Я бы подарил тебе солнце и месяц, но не смог достать

Припев

прими то, что есть, но то, что я могу тебе дать сейчас
Это - детская любовь, мое маленькое сердечко
будь счастлива этому, ведь это только то, что есть у меня
Прими и мою песню, посвещенную тебе