6. «Күрделі сөздер!» Ah! Тау-шаңғылы туризм қандай керемет! — деді Тотошка
тамсана. Ол шаңғы трассаларының суреттерін қарап отырған еді,
мұндай шаңғы жолдары ауыл-аймақтарда көп кездеседі.
Иә, келісемін, суреттер өте әдемі! Сен ерекше әдемі
«ауыл-аймақ» сөзін айттың, білесің бе, Тотошка, бұл сөз күрделі сөз
ғой. Мұнда екі түбір бар! «Ауыл» және «аймақ»,- деді ПОНИ.
Төмендегі әңгімені оқып шық. Ондағы күрделі сөздерді тап.
Қыстыгүні Раянаның отбасы шаңғылы курортқа аттанды. Бұл сапарға
үлкенді-кішілі бәрі барды. Көк көзді Зәмза мен қара торы Медина екеуі
көтергішпен тау басына шықты. Он үш жасар ағасы Санжар мен әпкесі
Малика шаңғымен жарысты. Олардың жанына ұзын бойлы нұсқаушы ағай
келіп, оларға шаңғымен әрі-бері дұрыс жүруді үйретті.
а.
Жауап парағына күрделі сөздерді жазып, білсең, олардың түбірлерін көрсет.
ответ:Осы біздің қазақ халқы тағамданып болған соң, əрдайым ас қайырып отырады. Бата -тілектерің сол дастарқан үстіне жаудырады. Мысалға :《 Осы жұрт аман-сау болсын! Көңіліміз сәнді, сөзіміз мəнді, ауылымыз əнді болсын! Дастарқан басындағы бірлігіміз кетпесін. Қыдыр ата барлықтарыңның бата-тілектеріңді қабыл етсін. Ешуақытта үйімізде қайғы -қасірет болмасын. Жаратушымыз бізді бəле -жаладан сақтай көрсін! 》, дегендей айтып жатады. Және осы бата -тілектер əр қазақ үшін маңызды, мəн берерліктей.
Объяснение:
Әдептілік — адам бойындағы жағымды қасиет, оның қоғамда қабылданған әдепталаптарын мінсіз орындауы. Қазақхалқының дәстүрлі дүниетанымында Ә-ке ерекше мән беріледі. Әбу Наср әл-Фараби“Қайырымды қала адамдарының көзқарастары” атты еңбегінде Ә-ті әрбір жеке тұлғаның рухани байлығы деп есептейді. Ғұламаның этика жөніндегі тұжырымдарында жақсылық, мейірбандық категориясы басты орын алады. Сондықтан мейірбандық Ә. ұғымын толықтыра түседі, оны ұдайы жетілдіріп отырады. М. Жұмабаев 1922 жылы жазған “Педагогика” оқулығында Ә. пед. сендіру, мәдениеттілік, тәрбиенің нақты іске асқан үлгісі екенін айтқан. Пед. ғылымында Ә. гуманистік Ә., демократиялық Ә. және діни Ә. болып бөлінеді. а) Гуманистік Ә. — оқу-ағарту жүйесін және жоғары мәдениеттілікті арттыруға негізделген; б) Демократиялық Ә. — қоғамның рухани дамуы мен экон. жетілуінің басты мәселесі ретінде шешуші рөл атқарады; в) діни Ә. — гуманистік және демократиялық Ә-ті жүзеге асырудың бір тірегі болып табылады.[1]Мәдениеттілік[1] – адамның тұлғалық асыл қасиеттерінің көрінісі. Дәстүрлі әде йесіндегі әдептілік, имандылық, ізеттілік ұғымдарымен үндес. Адамныңұлттық мәдениет пен дәстүрлі құндылықтарды құрметтеуі және оны әрі қарай дамытуы — мәдениеттіліктің белгісі. Мәдениеттілік адамның тарихи даму барысында сұрыпталып алынған, мәдени-рухани әлемге лайықты қасиеттерден құралады. Көпшілік ортада әдеп сақтау, әдеппен сөйлеу, көргенділік таныту, жан мен тән тазалығы, мұның барлығы Мәдениеттілікке жатады. Мәдениеттілік адамдардың мінез-құлқына қойылатын этикалық-эстететикалық, заңи, саяси, тағыда басқа талаптардың орындалуын білдіреді. Дәстүрлі қазақ қоғамында адам бойында Мәдениеттіліктің қалыптасып, дамуына ерекше көңіл бөлінген. Мәдениеттілік жөніндегі көзқарастар кемел адам ұғымымен үндестік тауып, адамгершілік, кісілік қасиеттерінің қалыптасуы арнасында дамыды.